Sentetik Lifler; Bu lifler kimyasal sentez yoluyla elde edilirler. Yapılarında doğal lif yoktur.
Laboratuarlarda hazırlanan bu maddeler, lif haline getirilebilecek yapıya sahip olmalıdır. Sentetik maddelerden elde edilen kimyasal liflerin hammaddesi petrol, taş kömürü ve kimyasal ilavelerdir. Kimyasal yollarla ayrıştırılan tanecikler, eritilir veya çözündürülür. Delikli aparatlardan (düzeden) presleyerek geçirilir. Soğutma odasında katılaştırılarak kesiksiz elyaf (flament) oluşturulur. Germe ve üç şekilde yapılan çekim yöntemi (yaş çekim, kuru çekim, erimiş halde çekim) uygulayarak lif bobinlere sarılır. Sentetik liflerin özelikleri üretimi sırasında amacına uygun olarak belirlenir.
Poliamid Markaları (Pa)
PA lifleri tüm sentetik lifler arasında en çok nem çekme (%3-8,5) özelliğine sahip liftir. Isı altında oluşan buruşukluklar kalıcı olur. Kopma ve aşınma dayanıklılığı fazladır. Isı tutma özelliği iyidir. Bakımı kolaydır, çabuk kurur, formunu korur. Işığa dayanıklı değildir. İnce çoraplar, mayo, spor giysileri, süveter, yelken, balık ağları ve duvardan duvara halı, bukleli iplik, iç çamaşırları ve tekstil ürünlerinin ve yapımında kullanılır.
Poliakrilonitril (Pan)
PAN lifi, %2’nin altında nem çekme özelliğine sahip bir liftir. Isı altında oluşan buruşukluklar kalıcı olur. Kopma ve aşınmaya karşı dayanıklılığı azdır. Çok iyi ve kabarık şekilde tekstürize edilebildiğinden iyi ısı tutma özelliğine sahiptir. Haşerelere, gün ışığına ve neme karşı dayanıklıdır. Hafiftir, çabuk kurur ve bakımı kolaydır. Yüne benzer olmasına rağmen keçeleşmez. Haşerelere karşı dayanıklıdır. Parlak bir yapısı vardır. Tente, eşofman, döşemelik kumaşlar, masa örtüleri, halılar, battaniyeler, örgü iplikleri, erkek ve kadın triko giysileri yapımında kullanılır.
Poliester Markaları(Pes)
PES lifi tüm sentetik lifler arasında en az nem çekme(%0,3-0,5) özelliğine sahip liftir. Isı altında oluşan buruşuklukları kalıcı olur. Kopma ve aşınma dayanıklılığı fazladır. Bakımı kolaydır, çabuk kurur, çekmez. Haşerelere karşı dayanıklıdır. Elastiktir. Zorlanmalara dayanıklıdır. Tekstürize edilmediyse ısı tutma özelliği azdır. Çok ince biçimde çekilebildiğinden çok hafif bir liftir. Tek başına kullanılabildiği gibi de yün, pamuk ve ketenle karışık olarak kullanılabilir. Bunlardan tül tafta, saten ve organze gibi kumaşlar yapılır. Bayan ve erkek giyimi, tül, yorgan için dolgu malzemesi olarak, kravat, halı, dekoratif kumaş, stor, yelken ve dikiş ipliğinin yapımında kullanılır.
Poliüretan Markaları(Pur)
Özellikle poliüretan esaslı elastan lif son yıllarda büyük önem kazanmıştır. Elastan lifinin esneklik ve yırtılma direnci çok yüksektir. Lif yırtılmadan %500-800m. uzatılabilir ve kuvvetin kaldırılmasından sonra tekrar başlangıçtaki boyutuna döner. PUR, korse, mayo, çorap lastiği, spor elbisesi, çorap ve döşemelik kumaşların yapımında kullanılır.
Sentetik Liflerden Oluşan Tekstil Yüzeylerin Bakım Özellikleri
Yıkama | Sentetik liflerde yüksek sıcaklıkta kalıcı kırışıklıklar meydana gelmektedir.40ºC ‘de yıkanmalıdır. Düz sentetik lifler hiç kir tutmazlar. Islak halde asılmalıdır |
Ağartma | Beyaz sentetik lifler optik ağartıcılar ile ağartılabilir. Ancak ağartma maddelerin kullanımı sıklaştığında sentetik lifler sararır. |
Kurutma | Düşük devirle çalışan elektrikli çamaşır makinelerinde kurutulabilir. Ancak ince ve düz dokumalarda çabuk kalıcı buruşukluklar oluşabilir. |
Ütüleme | Doğal ve sentetik lif karışımlı tekstil yüzeyler nemli halde ütülenmelidir. Düşük ısıda yıkanan tekstil yüzeylerinin ütülenmesine gerek yoktur. |
Sentetik Liflerden Oluşan Tekstil Yüzeylerin Bakım Özellikleri |