Bedene Takılan Yaka Çeşitleri
Yakalar model özelliğine göre, bedene takılan ve bedenden çıkan yakalar olarak isimlendirilir. Erkek terziliğinde bedene takılan yakalardan şömizye ve hâkim yaka modellerini sayabiliriz. Bunlar giyside boyun çevresine takılan yakalardır. Günün modasına, bireyin isteğine, giysinin modeline, kumaşın özelliğine göre yakanın takma şekli değişir. Boynu daha az saran veya boynu sarmayıp beden üzerinde yatık duran modelleri de vardır.
Erkek ceketi yaka dikiminde yapışkan veya yapışkan olmayan telalar kullanılmaktadır. Yakada kullanacağınız tela yapışkan ise işlem sayısı ve zorluk derecesi azalacaktır. Günümüzde zamandan tasarruf sağlamak için bazı teknikler kolaylaştırılmıştır. Ancak yine de terzilik sanatında olmazsa olmaz niteliğindeki bazı kural ve teknikler işlerliğini korumaktadır. Kullanacağınız kumaş kıl telayı ve işlemeyi gerektiriyorsa, burada süreyi ve emeği kısıtlamak adına bazı teknikleri ortadan kaldırmak ya da yapışkan tela kullanmak, bitmiş üründe duruş ve görünüş açısından olumsuz sonuçlar doğurabilir.
Bedene Takılan Yaka Dikim İşlemleri
Bu yazımızda yer alan, erkek ceketi bedenine takılan yaka modelleri için gerekli olan yardımcı malzemeler aşağıda belirtilmiştir.
Ceketlik parça kumaşlar, Tela, Kumaş rengine uygun iplik, Cetvel, Mezür, Yaka kalıpları, Dikiş makinesi, Çizgi sabunu
Yaka teknik çalışmalarında parça kumaşları değerlendirecek olursak kumaşların tersi, yüzü, en ve boy iplik yönünü belirleme bilgilerimizi gözden geçirelim:
- Kumaşlar katlanırken yüz tarafı içeri getirilir. Kumaşın içine katlanan kısmı genellikle yüzüdür.
- Dokuma sırasında kopan iplikler tersine geçirilir ve düğümlenir.
- Kumaşın kenarında dokunduğu fabrika ya da kumaşın cinsini belirten yazılar bulunur. Yazının okunduğu yer kumaşın yüzüdür.
- Kumaş incelendiğinde, düzgün ve parlak olan tarafı yüzü, pürüzlü ve mat tarafı tersidir.
- Desen özelliğine göre de kumaşların tersi ve yüzü belirlenebilir.
- Kumaşların atkı ve çözgü iplikleri, kumaşın enini ve boyunu oluşturur.
- Atkı = En iplik, Çözgü = Boy iplik
- Kumaşların kenarı 1cm kalınlığında sık dokunuşludur. Burada fabrika yda kumaş cinslerini belirten yazılar bulunur. Yazılı olan bu kenarlar, kumaşın boyunu gösterir.
- Kenar kısmı olmayan parça kumaşlarda ise en ve boy ipliğini bulmak için iki iplik yönünde ayrı ayrı gerdirilir. Bu gerdirme sırasında boy iplikler esnemez. En iplikler esner.
- Kumaş düz iplik yönünde iki el yardımı ile ses çıkaracak şekilde çekildiği zaman çıkan ses ince ise kumaşın boy ipliği, çıkan ses kalın ise kumaşın en ipliğidir.
Şömizye Yaka Nasıl Dikilir
- Kumaşı kesim masasına seriniz.
- Şömizye yaka kalıplarını kumaş üzerine yerleştiriniz.
- Kalıpların kenarından çiziniz.
- Gerekli yerlere dikiş payı veriniz.
- Kumaşı kesiniz.
- Alt yakanın arka ortasını makine ile dikiniz.
- Yakayı telalayınız.
- Alt yaka ile üst yakayı yüzü içte olacak şekilde üst üste getiriniz.
- Üst yakada yaka uçlarında yedirme yapınız.
- Yakanın dış kenarından makine ile dikiniz.
- Telayı makine dikişinin dibinden kesiniz.
- Dikiş paylarını düzeltiniz.
- Yaka uçlarında kalınlık yapmaması için payları kesiniz.
- Yakayı çeviriniz.
- Çevrilmiş yakanın kenarını elinizle düzgünlük sağlayarak verev teyelle teyelleyiniz.
- Yaka kenarına punto dikişi yapınız.
- Bedende arka ve ön omzu üst üste getirerek makine ile dikiniz.
- Bedenle mostrayı yüz yüze getiriniz.
- Ön kapama payından yaka takma işaretine kadar makine ile dikiniz.
- Mostrayı çeviriniz.
- Alt yakayı bedenin yüzünde yaka takma işaretinden başlayarak yerleştiriniz.
- Yaka mostrasını makine dikişinin dibinden içeri kıvırıp teyelleyiniz.
- Beden mostrasını makine dikişinin dibinden içeri kıvırıp teyelleyiniz.
- Yaka ve beden mostrasını kaynatma dikişi ile tutturunuz.
Hakim Yaka Nasıl Dikilir
Hakim yaka aşağıdaki görselde de gördüğünüz gibi oldukça şık bir yaka modelidir. Bu modelin nasıl yapıldığını uygulamalı olarak sizlerle paylaşacağız.
Hâkim Yaka Dikim İşlemleri
- Kumaşı kesim masasına seriniz.
- Hâkim yaka kalıplarını kumaş üzerine yerleştiriniz.
- Kalıpların kenarından çiziniz.
- Gerekli yerlere dikiş payı veriniz.
- Kumaşı kesiniz.
- İç yakanın arka ortasını makine ile dikiniz.
- Yakayı telalayınız.
- İç yaka ile yaka mostrasını yüzü içte olacak şekilde üst üste getiriniz.
- Yaka mostrasında yaka uçlarında yedirme yaparak teyelleyiniz.
- Yakanın dış kenarından makine ile dikiniz.
- Telayı makine dikişinin dibinden kesiniz.
- Dikiş paylarını düzeltiniz
- Yakayı çeviriniz.
- Çevrilmiş yakanın kenarını elinizle düzgünlük sağlayarak verev teyelle teyelleyiniz.
- Bedende arka ve ön omuzu üst üste getirerek makine ile dikiniz.
- Bedenle mostrayı yüz yüze getiriniz.
- Ön kapama payından yaka takma işaretine kadar makine ile dikiniz.
- Mostrayı çeviriniz.
- Yaka mostrasını bedenin yüzünde yaka takma işaretinden başlayarak yerleştiriniz.
- Yaka iç parçasını makine dikişinin dibinden içeri kıvırıp teyelleyiniz.
- Beden mostrasını makine dikişinin dibinden içeri kıvırıp teyelleyiniz.
- Yaka mostrasını ve beden mostrasını kaynatma dikişi ile birbirine tutturunuz.
- Hâkim yakayı kumaş ve model özelliğine göre ön ortasında kapama payı vermeden de takabilirsiniz.