TIP DİKİŞ ÇEŞİTLERİ

Sütür veya dikiş; tıbbi yöntemlerde herhangi bir şekilde bozulmuş deri ve damar gibi dokuların bütünlüğünün sağlanması ve iyileşmenin hızlanması amacıyla yapılan işlem. Sütür, genellikle cerrahi bir operasyon sonrası doku katmanlarının sabitliğini sağlamak için atılır.

Bunun yanında laserasyon gibi olaylar sonucunda aşırı gerilmeye bağlı olarak dokuların yırtılmasında da sütur uygulanır. Dikişler temel olarak ayrı dikişler veya sürekli dikişler tarzındadır.

Başlıca Sütür Çeşitleri

• Basit ayrı dikiş
• Basit sürekli dikiş
• Schmieden dikişi
• Lembert dikişi
• Cushing dikişi
• Reverdin dikişi
• Yatay matres (U dikişi)
• Düşey matres

Kısa Açıklamaları

1. Aralıklı dikiş: (Interrupted): Cilt kapatmada en sık tercih edilen yöntemdir. Yerleştirilen herbir sütür ayrı ayrı düğümlenir. Zaman alıcıdır.
2. Sürekli dikiş: (Continuous): Yaranın bir ucundan başlanarak sürekli olarak düğüm atmadan sütür atılır. Hızlı, ek direnç avantajlı, az düğümlü ve hemostazda daha etkilidir. Eklem üzerindeki yaraların kapatılmasında kullanılmaz. Bir yerden açıldığında tamamen açılabilir, enfeksiyon gelişirse bir noktadan insizyonla açılamaz.
3. Sürekli subkutiküler (dermal) dikiş: Çocuklarda veya koopere olmayan hastalarda emilebilire materyal ile bu teknik uygulandığında sütür alımı gerekmediği için idealdir. Sıklıkla kozmetik kapatmada kullanılır.
4. Matres dikiş: Vertikal matres en tercih edilen yöntemdir. Ancak basit veya sürekli dikişe oranla daha fazla islemi ve nekroza neden olur.

Konuşma dilinde dikiş olarak tanımlanan cerrahi işlemin tıp dilindeki adı sütür’dür. Dikiş, dokunun iyileşmesi süreci boyunca yaranın kapalı kalmasını sağlar.

Cerrahlar dokuları dikerken, terzilerinkine benzer dikiş yöntemlerinden yararlanırlar. Kullanılan dikiş malzemesi iki çeşittir: 1, zamanla kendiliğinden eriyenler; 2, yaşam boyunca varlığını koruyan maddeler. Birinci grupta katgüt, ikinci grupta da naylon, ipek ve tel yer alır.

Dikiş biçimleri

Yaraların iki ucu farklı biçimlerde birleştirilebilir. Yalnız başta ve sonda düğümlenen sürekli bir dikiş yapılabileceği gibi, aynı sonuç tek tek düğümlü ilmeklerden oluşan bir dizi ayrı dikişle de elde edilebilir. Kesik dikiş adı verilen bu ikinci yöntemde, dikişlerden biri açılsa ya da kopsa bile dikiş tümüyle sökülmez.

Dikişte Kullanılan Malzeme Türleri

Eriyen dikiş kullanma kararı birçok etkene bağlıdır. Bunların başında dokuların olayı kapanma hızı gelir. Eriyen dikişler, dayanıklılıkları kısa sürede azaldığından, dokuların hızla iyileştiği ameliyat yaralarında, sözgelimi birkaç günde kapanan mide ameliyatlarında kullanılır.
Fıtık ameliyatlarında ise kesiğin çevresinde yeni doku oluşuncaya kadar, yıllarca sağlamlığını koruyan naylon dikişler yeğlenir. Eriyen dikiş kullanılırsa fıtık yineleyebilir.

Deri dikişleri

Deriyi birleştirmenin türlü yolları vardır. Bu amaçla sürekli ya da kesik dikiş, eriyen ya da kalıcı maddeler, hatta metal klipsler bile kullanılabilir.
Eriyen madde kullanılmayacaksa naylon ile ipek yeğlenir. Bunlar, bir hafta kadar, derideki kesik gereken gücü kazanıncaya kadar bırakılır. Deri kolay iyileştiğinden yüzdeki dikişler çoğunlukla birkaç gün içinde alınır. Ayrıca gereğinden uzun bırakılan dikişler, deride küçük izlerin kalmasına neden olabilir. Eriyen dikişler genellikle derinin hemen altına, dıştan görünmeyecek biçimde atılır ve sürekli dikiş uygulanır.

Dikişlerle ilgili sıkça sorulan birkaç soru :

• Ameliyattan sonra dikişlerim alınması acı verir mi?
• Hayır, günümüzde kullanılan maddeler eskiden kullanılanlardan çok daha yumuşak olduklarından dokuların içinde kolayca kayarlar. İşlemin kendisinden çok, düşüncesi ürkütücüdür. Yine de, çok çekiniyorsanız, cerrahtan eriyen dikiş uygulamasını isteyebilirsiniz.
• Önemli ameliyatlardan sonra iç dikişler uzun süre kalır mı ?
• Evet, kullanılan maddelerden bazıları yaşam boyunca kalır. Sözgelimi naylon, dokuda yan etkilere yol açmadığı gibi, başka etkenlerden de zarar görmez. Ameliyattan 30 yıl sonra bile, gevşemiş de olsa, varlığını korur.
• Karın ameliyatından sonra dikişler, öksürme ya da zorlanmayla patlayabilir mi?
• Günümüzde bu tür olaylara pek ender rastlanmaktadır. Karın bölgesindeki bir ameliyat yarasının kapanması dış değil, iç dikişler belirler. Bu yüzden, birçok cerrah kasları birleştirirken naylon gibi erimeyen maddelerden yararlanırlar. Eskiden kullanılan türler gücünü çabuk yitirdiğinden yara açılabiliyordu. Günümüzde ise, karın kasları, kalıcı türden bir maddeyle iyice dikilebildiği için dikiş, öksürüğün yarattığı zorlanmaya dayanabilmektedir.
  Ayrıca karın ameliyatlarından sonra öksürme gibi hareketler, bir miktar acıya yol açtığından, zaten güçlü bir biçimde zorlanma söz konusu değildir.