KUMAŞTA GAZE İŞLEMİ

Yakma (Gaze)

İpliğin ve kumaşın yüzeyinden çıkmış istenmeyen lif uçlarını ve tüycükleri, gaz beklerinden çıkan alevle kısa bir süre temas ettirmek yolu ile uzaklaştırma, arındırma işlemidir. Kasar dairesine gelen pamuklu bezin ilk gördüğü işlem genellikle yakmadır. Pamuk gibi kısa elyaftan üretilen ipliklerden üretilen kumaşlarda kumaş yüzeyine çıkan elyaf uçları havlı bir görünüm oluşturur. İstenmeyen tüycükler ve lif uçları kumaşın parlaklığını önler, baskı konturlarının netliğini engeller. Yakılmış kumaş daha parlak görünür. Yakma esnasında meydana gelebilecek sararmalar kasar sırasında giderilir.

Yakmada amaç, lif uçlarını uzaklaştırmak olduğuna göre, filament ipliklerden yapılan mamullerde yakma işlemine gerek yoktur. Bunun dışında parlak bir yüzeye sahip olması gereken ve kesikli liflerden yapılmış polyester mamuller yakma işleminden geçirilebilir. Polyester mamullerin yakılması sırasında kullanılan alevin gücü veya etki süresinin yetersiz olması durumunda hav tüycükleri eriyerek boncuklar oluşturmakta fakat bu boncuklar yanmaya fırsat bulamamaktadırlar. Bu durumda hem mamulün görünümü bozulur hem de boyama işlemi sırasında bu boncuklar diğer kısımlara göre daha koyu boyanırlar. Yakmada, kumaşa alevlerin etkisi her noktada aynı olmalıdır, aksi takdirde liflerin boyar maddelere karşı ilgilerinin farklı olmasına yol açar. Polyester liflerin erime sıcaklığı 252-256C olmasına karşılık, kendiliğinden tutuşma sıcaklığı  500 derecedir.

Açık en yakmanın yapılışı

Yakma sırasında hav tüycüklerinin erimeden seri bir şekilde ısınıp yanması için, alev liflere seri bir şekilde verilmelidir. Bunu sağlamak için alev yoğunluğunun yüksek olması gerekir ancak, yüksek yoğunlukta alevle çalışırken, alevin kumaşa etki süresi uzadığında, kumaşın deforme olma tehlikesi artmaktadır. Bu nedenle alevle temas süresinin çok kısa olması (0.02 – 0.04 sn) gerekmektedir. Polyester mamüllerin yakılmasında dikkat edilmesi gereken diğer bir nokta soğutma suyunun sıcaklığının 40 C’nin üzerinde olmasıdır. Aksi takdirde kumaşta terleme meydana gelerek, yakma lekeleri oluşması tehlikesi yaratabilmektedir