Çorap üretimi sırasında ya da üretimi takip eden işlemlerde (Burun dikişi, boya terbiye, form verme, paketleme vb.) ortaya çıkan hatalar genel hatlarıyla tartışılmış; yapılan değerlendirmeler hatalı çorap örnekleriyle desteklenmiştir.
Ayrıca mümkün olan minimum hata oranıyla üretim yapabilme açısından önemli olan kalite kavramı ile bir üretim sistemi için kalite kontrolün önemi üzerinde de ayrıntılı olarak durulmuştur.
Çorap Üretiminde Ortaya Çıkan Hatalar
Çorap üretiminde karşılaşılan hatalar 6 ana grupta incelenebilir.
- Ham madde ve iplikten kaynaklanan hatalar
- Makine ve örücü elemanlardan kaynaklanan hatalar
- Dikim işleminden kaynaklanan hatalar
- Boya-terbiye işlemlerinden kaynaklanan hatalar
- Form verme işlemlerinden kaynaklanan hatalaR
- Ambalajlama/paketleme kaynaklı hatalar
Çorapta Ham Madde ve İplikten Kaynaklanan Hatalar
Genelde kumaş üzerinde enine yönde görülen bu hatalar
- Kullanılan ipliklerin numaralar,
- Büküm,
- Düzgünsüzlük,
- İnce-kalın yer ve neps sayısı
Sentetik iplikleri için;
- Filament sayısı,
- Kıvrım sayısı,
- Polimerizasyon derecesi,
- Kesit şekli,
- Parlaklık
gibi önemli kalite parametrelerindeki varyosyanlara bağlı olarak ortaya çıkmaktadır.
İplikteki yüksek mukavemet varyasyonu, düşük esneme gibi özellikler ile sert sarımlı bobinler, yetersiz parafinleme, iplikte gereğinden fazla veya az nem, örme işlemi sırasında sık iplik kopuşlarına neden olarak üründe deliklenmelere de yol açabilir.
Ayrıca bobin boyama şartlarına bağlı olarak iplikte ortaya çıkan mukavemet kaybı, iplik üzerinde kalan parafin/yağ gibi yabancı maddelerin neden olduğu lekelenmeler, yetersiz büküm fiskesi sonucu çorapta görülen ilmek çarpılmaları, katlı iplikler için uygulanan katlama, büküm verme ve sarma işlemlerine bağlı tansiyon, büküm yönü ve mukavemet farklılıkları da bu grup altında sayılabilir.
Çorap üretim fabrikası
Çorapta Makineden ve Örücü Elemanlardan Kaynaklanan Hatalar
- Arızalı, kirli veya dili kapalı iğneler,
- Bozuk veya kirli iğne kanalları,
- Aşınmış platinler ve platin yatakları,
- İplik tansiyonunun yüksek veya düşük ayarı,
- Yüksek makine hızları,
- Çeliklerde kirlenme ve aşınma,
- Elektronik makinelerde hatalı desen programlama
gibi makine ve örücü elemanlardan kaynaklanan hatalar; örme kumaşlarda deliklenmelere, patlaklara, hatalı vanize oluşumuna, hatalı örgü oluşumuna, istenmeyen askı ve çift ilmek oluşumlarına neden olacaktır.
Bu tip hatalar genelde ürünün boyu yönünde ortaya çıkmaktadır. Örme kaynaklı hatalar yağ izleri, bacak kısmında duruş izleri, elastan kaçıkları, hatalı lastik başlama, bacak veya lastik kısmında elastan ipinin örgüye alınmaması da ilave edilebilir.
Çorapta Dikim İşleminden Kaynaklanan Hatalar
Burun dikimi esnasında deliklenmeler, burun dikişinde potluklar, çorap özelliklerine uygun olmayan iplikle dikim yapma gibi hatalar bu grup altında sıralanabilir.
Çorapta Boya ve Terbiye İşleminden Kaynaklanan Hatalar
- Bu tip hatalar, farklı lot ipliklerinin kullanımıyla ortaya çıkan boya abrajlarında
- Hatalı boya-terbiye işleminin yol açtığı renk farkları,
- Sararmalar,
- Lekelenmeler,
- Boncuklanma (Boya ve kurutma zamanlarının çok fazla olması hâlinde) ile düşük yıkama ve sürtme haslıklarına kadar geniş bir aralıkta yer almaktadır.
Çorapta Form Verme İşlemlerinden Kaynaklanan Hatalar
Form verme işlemli esnasında;
- Yağlanma,
- Çorapların gereğinden fazla nemli olması,
- Çok yüksek sıcaklıklarda çalışma durumunda ortaya çıkan boya migrasyonu ile sararma,
- Çorapların ayak ölçülerine uygun olmayan kalıplar üzerine yerleştirilmesi sonucu boyutlarda farklılaşma gibi hatalarda bu başlık altında değerlendirilebilir.
Çorapta Ambalajlama/Paketleme Kaynaklı Hatalar
- Paketleme detaylarını hazırlayan kişinin gerekli evrakları incelemeden talimatları vermesi,
- Etiket ve benzeri uyarı notlarının yeterince anlaşılamaması,
- Paketleme departmanının yetkili kişilerden paketleme onayı için sadece herhangi bir boydan ve asortiden numuna hazırlaması,
- Aynı siparişe ait asorti ve boyların farklı formhanelerde yapılması aralarında oto kontrol olmaması gibi yaklaşımlar sonucu ortaya çıkan hatalı eşleştirme,
- Etiketlerin ve bantların hatalı yerleşimi vb. bu başlık altında sıralanabilir.