ÇARIK SAYA

Ayakkabılarda sağlamlık, dayanıklılık, rahatlık aranılan özelliklerdir. Bununla beraber konfor, moda, hafiflik, yumuşaklık gibi özellikler ile ayakkabıyı giyen kişinin istekleri de ön plana çıkmaktadır. Kişilerin istekleri ve giyim tarzları ayakkabı seçimlerini etkileyen en önemli unsurdur.

Bununla birlikte ayakkabı dünyasında klasik olmuş vazgeçilmeyen modeller önemli yer tutmaktadır. Çarık model ayakkabı, malzeme ve parçalar farklı tasarımlarla zenginleştirilse de klasik modeller arasında yerini almaktadır.

Çarık Model Ayakkabının Tanımı

Dünya ayakkabıcılık dilinde Oxford adı ile bilinen bu ayakkabıya ülkemizde “Çarık model” denir. Oxford, kapalı özelliğe sahip bir ayakkabı modelidir. Modelin maskaret, yüz, gamba ve arka elemanlarının şekilleri değiştirilerek farklı tasarımlar geliştirilmektedir. Fotoğraf 1.1 ve 1.2’de saya parçalarının şekilleri farklılaştırılarak üretilmiş çarık model ayakkabı görülmektedir.

Modele özelliğini veren saya üretiminde yapılan teknik uygulamadır. Çarık ayakkabı sayasında, yüz parçası gambalar üzerine bindirilerek dikilir. Dil ise ayrı bir parça olarak eklenerek takılır.

Çarık Model Ayakkabının Parçaları

Bildiğimiz gibi ayakkabı taban ve saya olarak iki ana bölümden oluşmaktadır. Ayakkabı üretimin en önemli bölümünü saya kısmı oluşturur. Saya, modelinin farklılaşması üretimde uygulama yöntemlerini çeşitlendirir. Çarık model ayakkabı bölümlerinin isimleri fotoğraf 1.1’de ve 1.2’de görülmektedir.

Ayakkabının ilk basamağını tasarım ve model çıkarma oluşturur. Model çıkarmada ayakkabının üretim boyutundaki aşamaları belirleyen temel de oluşturulmuştur. Sayanın kesilecek olan parçaları modelhanede hazırlanarak saya bölümüne gönderilir. Saya bölümünde dikimin planlaması yapılarak üretim yapılır.

Ayakkabıda üretim aşamalarının planlaması işlemlerin uygulama sırasına uygun olarak düzenlenir. Yüz parçaları ve astar parçalarının birleştirme işlemlerinin ayrı ayrı yapılmasına rağmen iki grup içinde uygulamada aşağıdaki işlem sırası uygulanır. Bunları şöyle sıralayabiliriz:

• Kesim
• Tıraşlama
• Tezgah işlemleri
• Dikim işlemleri
• Parçaları birleştirme (Regola)