Düz ve yuvarlak örme makinelerinde iğne sayısı, makine taksimatı, makine çapı, makine inceliği, kumaş eni ve çalışma hızları hesapları yapılır.
İğne Sayısı Hesapları
Tüm örme makinelerinde iğne sayısı örülen kumaş genişliğini etkileyen en önemli unsurdur. Bir iğne bir ilmeğe denk geldiğinden ilmek sayısıda bize iğne sayısını vermektedir.
Düz Örme Makinelerinde Toplam İğne Sayısı Hesabı
Düz örme makinelerinde toplam iğne sayısı hesaplanırken aşağıda da görüldüğü gibi makine çalışma genişliğine inç (inç) ve makine inceliğine (E) (Fein) ihtiyaç duyulur.
- Çalışma genişliği; Düz örme makinesi iğne plakasındaki ilk iğne ve son iğne arasındaki mesafedir. Çalışma genişliği Ingiliz ölçü birimi olan inç veya cm cinsinden verilmektedir. Fakat toplam iğne sayısının hesaplanmasında makine çalışma genişliği inç olarak alınmaktadır.
- Makine inceliği (fein) (E); İğne plakası üzerinde 1 inçteki (2.54 cm) iğne sayısıdır.
Tek plakalı düz örme makinelerinde toplam iğne sayısı hesabı:
TİS = MÇE x E
TİS : Toplam iğne sayısı
MÇE : Makine çalışma eni (inç)
E : Makine inceliği (inç)
Çift plakalı düz örme makinelerinde toplam iğne sayısı hesabı:
Çift plakalı atkılı örme makinelerinde ön plakadaki iğne sayısı kadar arka plakada iğne mevcuttur. Bu nedenle bir plakada bulunan toplam iğne sayısı 2 ile çarpılır.
Fein (E) |
İğne Sayısı |
Tek Plakalı Örme Makineleri |
|
| 10 | 1008 |
| 12 | 1800 |
| 22 | 2064 |
| 26 | 2449 |
| 28 | 2989 |
Çift Plakalı Örme Makineleri |
|
| 14 | 2 x 1320 |
| 15 | 2 x 1404 |
| 16 | 2 x 1512 |
| 18 | 2 x 1920 |
| 24 | 2 x 2256 |
| Tablo 1.2: Makine İnceliğine Göre İğne Sayıları | |
Yuvarlak Örme Makinelerinde Toplam İğne Sayısı Hesabı
Yuvarlak örme makinelerinde iğne sayısı hesabı yapılırken düz örme makinelerindeki çalışma genişliği yerine makinenin iğne plakasının silindir şeklinde olmasından dolayı makine çapı (pus) kullanılmaktadır. Makine çapı da düz örme makinelerinde çalışma genişliğinde olduğu gibi inç olarak hesaplanır.
- Makine çapı (pus); Yuvarlak örme makinelerinde silindir iğne plakasının çapıdır. Makine çapı pus olarak belirtilmesine rağmen ölçü birimi inçtir.
Tek plakalı yuvarlak örme makinelerinde toplam iğne sayısı hesabı:
TİS = Q x π x E
Q : Makine çapı (pus)
3.14 : π sabit sayı
E : Makine inceliği (Fein)
Çift Plakalı Yuvarlak Örme Makinelerinde Toplam İğne Sayısı Hesaplaması
Silindir plaka iğne sayısı kadar kapak iğne plakasında da iğne olduğu için tek plakada bulunan toplam iğne sayısı 2 ile çarpılır.
Fein (E) |
İplik Nu (Ne) |
| 14 | 18/1 – 24/1 |
| 20 | 20/1 – 28/1 |
| 22 | 24/1 – 30/1 |
| 24 | 32/1 – 42/1 |
| Tablo 1.1 : Makine inceliği ve İplik numarası arasındaki ilişki | |