TERİMLER, SİMGELER VE KISALTMALAR
AÇICI SİLİNDİR: Open-end makinesine beslenen şeritlerin lif halinde açılmasını sağlayan parçayı,
BİLEZİK: Ring makinesinde iplik oluşumuna katkıda bulunan kopçanın üzerinde gezdiği halkayı,
BESLEME BÖLGESİ: Ham madde veya yarı mamulün makineye beslendiği kısmı,
BOBİN: İpliğin bobin masurası üzerine sarılmış halini,
BOBİN BARABAN MAKASI: Barabana sarılmış ipliği kesmek için kullanılan özel makası,
BOBİN MAKİNESİ: İplik kopsları üzerindeki iplik hatalarını gidererek uzun metrajlı iplik bobini haline getiren makineleri,
BÜKÜM: İpliğe mukavemet kazandırmak, lifleri bir arada tutmak için ipliğin kendi ekseni etrafında döndürülmesini,
BÜKÜM MAKİNESİ: Katlanmış ipliklere büküm veren makineleri,
ÇEKİM: Elyafı iplik haline getirmek için belli bir birim uzunluktaki ağırlığının azaltılması işlemini,
DÜZGÜNSÜZLÜK: Vatka, Şerit, Fitil ve ipliğin birim uzunluğunun ağırlığındaki değişmeleri,
EKARTMAN AYARI: Makinelerde elyaf uzunluğuna göre değişen çekim silindirleri arasındaki mesafeyi,
ELEKTRONİK, MEKANİK TEMİZLEYİCİ AYARLARI: İplik kusurlarını temizleyen cihazın ayarlarını,
ELYAF: Yeterli uzunluk, incelik ve mukavemete sahip, eğrilmeye, sarılmaya, katlanmaya elverişli tekstil hammaddelerini,
ELYAF NAKİL HATTI: Harman Hallaç dairesinde işlem gören elyafın hava aracılığı ile makineler arasında elyaf transferini yapan kanallarını,
EMİCİ KOL: Kopan ipliğin bağlanması için bobin üzerindeki kopmuş iplik ucu bulan aparatı,
ETİKET: Ürün bilgilerinin yazılı olduğu yapışkanlı kağıdı,
FİKSE İŞLEMİ: Tekstil malzemelerine verilmiş olan şeklin kalıcı olmasını sağlamak amacıyla buharlı ya da buharsız ısı verilmesi işlemini,
FİKSE KAZANI: Fikselenecek mamulün yerleştirildiği kazanı
FİNİSÖR MAKİNESİ: Yapay veya doğal uzun kesikli elyaf şeridinin/bandının çekimle inceltilmesini, elde edilen ince demetteki lifleri ovalama işlemi ile yalancı büküm (sıfır büküm) verilmesini ve ring iplik makinesine takılacak biçimde bobin halinde sarılmasını sağlayan makineyi,
FİTİL: Bandın/şeridin iplik formuna en yakın haline kadar çekilip inceltilmesinden sonra ön iplik dairesinde aldığı son şekli,
FİTİL ARABASI: Fitilin diğer makinelere aktarılması için kullanılan aracı,
FİTİL ASKISI: Ring iplik makinesinde fitil bobinlerinin asıldığı parçayı,
FİTİL MAKARASI: Üretilen fitilin sarıldığı plastikten yapılmış bir ucu tırnaklı silindirik aracı,
FİTİL (FLAYER) MAKİNESİ: Yapay veya doğal kısa kesikli elyaf şeridinin/bandının çekimle inceltilmesini, elde edilen ince demetteki lifleri bir arada tutmak için az bir büküm verilmesini ve ring iplik makinesine takılacak biçimde bobin halinde sarılmasını sağlayan makineyi,
HAMMADDE: İpliği oluşturmak için gerekli olan elyafın işlemeden önceki halini,
HARMAN HALLAÇ DAİRESİ: Ham maddenin açma, temizleme, karıştırma işlemini yapan makinelerin bulunduğu bölümünü,
HARMAN YAĞI REÇETESİ: Hammadde işlenirken statik elektriklenmeyi ortadan kaldırmak için kullanılan solüsyonun hangi oranda hazırlanacağını içeren yazılı evrakı,
HAVA JETLİ İPLİK (EĞİRME) MAKİNESİ: Basınçlı hava girdabı yardımıyla iplik üretimi yapılan makineyi, ISCO: Uluslararası Standart Meslek Sınıflamasını,
İPLİK (MAMÜL) NUMARASI: İpliğin kalınlığını/inceliğini gösteren sayıyı,
İKAZ LAMBASI: Üretim ve arıza takibi için makine çalışma durumunu operatöre bildiren sinyalizasyon sistemini,
İĞ: Ring iplik makinesinde masuranın dönmesini sağlayan parçayı,
İĞ FRENİ: İği durdurmaya yarayan parçayı,
İKAZ LAMBASI: Üretim ve arıza takibi için makine çalışma durumunu operatöre bildiren sinyalizasyon sistemini,
İPLİK EĞİRME SÜRECİ: Yarı mamul şeritin openend, hava jetli iplik makinesi veya fitilin ring makinesinde işlem gördüğü aşamayı,
İPLİK FİZİK LABORATUVARI: Hammadde, yarı mamul ve iplik testlerin yapıldığı bölümdür,
İPLİK (MAMÜL) NUMARASI: İpliğin birim uzunluğunun ağırlığını gösteren sayıyı,
İPLİK REZERVİ: İpliğin masuraya sarılabilmesi ya da dokuma, örme işlemlerinde kesintisiz üretim için önceden bir miktar ipliğin masuraya yedeklenmesini,
İSG: İş Sağlığı ve Güvenliğini,
İŞ EMRİ (SİPARİŞ FORMU): Üretilecek yarı mamul, mamule ait materyal cinsi (% 100 veya Karışım oranı) yarı mamül, mamül numarası, bükümü, sipariş no, siparişi veren firma, sipariş miktarı, teslim tarihini, amblalaj şeklini (koli, çuval vb) içeren formu,
İŞ TALİMATI: Yapılacak işle ilgili sözlü veya yazılı kuralları,
KEMLİNG: Elyafın taranması sırasında dökülen elyaf ve yabancı maddeleri,
KISA ELYAF: Doğal veya yapay kesikli lifleri,
KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM (KKD): Çalışanı, yürütülen işten kaynaklanan, sağlık ve güvenliği etkileyen bir veya birden fazla riske karşı koruyan, çalışan tarafından giyilen, takılan veya tutulan, bu amaca uygun olarak tasarımı yapılmış tüm alet, araç, gereç ve cihazları,
KLİPS: Fitil ya da şeridin geçtiği çekim bölgesindeki alt ve üst apron (orta baskı silindirleri) arasındaki uygun bir mesafede açmaya yarayan makine yardımcı parçasını
KOPÇA: Hareketini masuraya bağlı iplikten alarak ipliğe büküm verilmesine ve masuraya sarılmasına yardımcı olan parçayı,
KOPS: Ring makinesinde üzerine iplik sarılmış masurayı,
KOPS KUTUSU: Kopsların taşınması/depolanması için kullanılan gereci,
KOVA: Şeridin veya bandın bir makineden diğer makineye taşınması için kullanılan gereci,
LİNK SİSTEMİ: Fitil makinasından çıkan fitilin el değmeden iplik makinasına otomasyon ile direkt olarak taşıyan nakil düzeneğini,
MAKİNE YARDIMCI PARÇALARI: Hammadde, yarı mamül ve mamulün kalitesini etkileyen, değiştirilebilen makine parçalarını,
MAMÜL: Hammaddenin işlenerek kullanıma uygun duruma getirilmiş halini,
MASURA: İğlere takılan ve üzerine ipliğin sarıldığı tüpleri,
MASURA KUTUSU: İpliğin sarıldığı malzemelerin koyulduğu gereci,
MELANJ: Değişik renk ve cinsteki elyafın belirlenen oranlarda karıştırılması ile elde edilen karışımı, METAL DEDEKTÖR: Harman hallaçta elyafın nakil sisteminde taşınması esnasında elyaf içerisine karışmış metal parça algılayıcı elektronik cihazı,
MUKAVEMET: İpliğin kopmaya karşı gösterdiği direnci,
NAKLİYE ARABASI: Yarı mamül ve mamülün taşındığı aracı,
NEPS: Birbirine kenetlenmiş açılamayan elyaf kütlesini,
NUMARA: Yarı mamul veya mamulün birim uzunluktaki ağırlığını veya birim ağırlıktaki uzunluğunu,
OPEN-END (ROTOR) İPLİK (EĞİRME) MAKİNESİ: Rotor kullanılarak iplik üretimi yapılan makineyi,
ÖN İPLİK SÜRECİ: Ham maddenin makinelerde işlem görerek iplik makinesine gelinceye kadar ki aşamaları,
PARTİ: Tipleri birbirinden ayırt etmek veya takip etmek için verilen kodu,
PARAFİN: Örme makinelerinde kullanılacak olan ipliğin sürtünmesini azaltmak amacıyla kullanılan kimyasal maddeyi,
PNÖMOFİL KANALI: Üretim sırasında ortaya çıkan kopan iplik veya elyaf parçasının emildiği kanalı, REGÜLE AYARI: Birim alana düşen elyaf yoğunluğunun dengeli olmasını,
RİNG İPLİK (EĞİRME) MAKİNESİ: Fitili istenen oranda çekim sistemiyle incelterek bilezik, iğ ve kopça üçlüsü ile büküm ve sarım işlemi yaparak iplik üreten makineyi,
RİSK: Tehlikeden kaynaklanacak kayıp, yaralanma ya da başka zararlı sonuç meydana gelme ihtimalini,
RİSK DEĞERLENDİRMESİ: İş yerinde var olan ya da dışarıdan gelebilecek tehlikelerin belirlenmesi, bu tehlikelerin riske dönüşmesine yol açan faktörler ile tehlikelerden kaynaklanan risklerin analiz edilerek derecelendirilmesi ve kontrol tedbirlerinin kararlaştırılması amacıyla yapılması gerekli çalışmaları,
ROTOR: Open-end makinesinde elyafı bir araya toplayıp döndürmeyi, büküm vermeyi ve iplik oluşumunu sağlayan parçayı,
ŞERİT (BAND): Paralel hale getirilen liflerden elde edilmiş belli bir birim uzunluğunun ağırlığına sahip sürekli lif demeti,
TANITIM BOYASI: İşletmede çalışılacak beyaz renkte iki farklı cins partiyi birbirinden ayırabilmek için elyaf üzerine püskürtülen boyayı,
TANSİYON AYARI: Gerginlik/gevşeklik ayarını,
TEHLİKE: İş yerinde var olan ya da dışarıdan gelebilecek, çalışanı veya iş yerini etkileyebilecek zarar veya hasar verme potansiyelini,
TELEF: İstenmeyen elyaf veya elyaf dışı döküntüyü,
TELEF HAZNESİ: İplik üretim aşamalarında kullanılan makinelerde kopan elyafın veya ipliğin emiş sonucu biriktirildiği kutuyu,
TİP DEGİŞİM KARTI: Üretilecek yarı mamul veya mamulün üretimi için gerekli olacak çalışma bilgilerini kapsayan yazılı belgeyi,
UÇUNTU: Üretim sırasında havaya uçan elyaf parçalarını,
UZUN ELYAF: Yün tipi doğal veya yapay kesikli lifleri,
VATKA: Şeritlerin vatka makinesinde yan yana birleştirilerek belirli bir ende makara üzerine sarılmış halini,
YARI MAMUL: İplik oluşturmak için gerekli olan işlem adımlarından bir kısmının tekstil ham maddesine uygulanmış halini ifade eder.