Ham Kontrol Makinesi
Kumaş kontrolünün yapılışı: top halindeki ham kumaşlar, kumaş kontrol makinesinin sandık kısmına yerleştirilir. Kumaş makinenin üt kısmındaki silindirlere ve makaraya beslenir. Kumaşın her iki yüzeyini de gösteren hareketli iki aynanın arasındaki kılavuzdan geçirilir. Daha sonra alttaki silindirlere sarılıp tekrar top haline getirilir.
Kumaş kontrolü yapan kişi aynaların karşısına oturur, kumaşın her iki yüzünde bulunan hataları aynalara bakarak tespit eder.
Örme aşamasında yabancı elyaf uçuntularını iğne kancasına tutunarak hata vermesi, delikler, lycra kaçığı, yağ lekesi, iplikten kaynaklanan hatalar.
Overflow Makinesi
Pamuk, viskon ve bunların karışımlarının boyanmasında iyi sonuçlar verir. Düşük flotte oranlarında çalışıldığında su , buhar, boya ve kimyevi maddelerden tasarruf yapılmasını sağlar. Kumaş gerilime uğramamakta ve hırpalanmamaktadır. Boyama esnasında kumaş sürekli hareketli olduğundan kırışıklık izi olmamaktadır. Kumaş, makinedeki boya flottesi içerisinde hareket etmektedir. Bu da boyama süresini kısaltmaktadır. Makine tamamen molibden katkılı paslanmaz çelikten imal edilmiştir. Her makinenin otomatik kontrol panosu bulunmaktadır. T-heise boyama makinesinden farklı olarak 100 ºC üzerinde işlem yapılamaz.
Yaş Açma Makinesi
Terbiye dairesinde işlem görmüş örgü kumaşlar fiziksel olarak bozulmalara uğrar. Bu bozulmaları gidermek için yaş açma makineleri kullanılır. Yaş açma makinesinden geçen kumaşlar doğal formunu kazanır.
Kurutma Makinesi
Makine iki kamaralıdır. Max. sıcaklık 180 ºC’ dir. Kumaş düz bir kayışa sevk edilir. Makine içerisinde kumaş, devamlı ısıtılan hava ile kurutulur. Kumaşın alt ve üstündeki memeciklerden üflenen hava ile bir sirkülasyon sağlanmaktadır. Kumaş iki bant arasında hareket eder. Kumaş beslenmesine dikkat edilmelidir. Kumaş yetersiz beslenirse, iyi olmayan çekmezlik değerleri elde edilir. Kumaş fazla beslenirse kumaşın eninde ıslak çizgiler oluşur. Tüp sanfora gidecek kumaşlar üzerinde % 2-3 ramöze gidecek kumaşlar üzerinde % 7-15 arasında nem olmalıdır.
Ramöz
Ramöz açık en kumaşların en tespitinde ve termofiksaj işleminde kullanılmaktadır. Ramözde kumaşın iletimini sonsuz zincirler sağlamaktadır. Kumaş iğnelerden geçirildikten sonra buharlamaya girer. Daha sonra gerdirilerek kurutma kamaralarına girmektedir. Kamaraların sıcaklığı pamuk için 150 ºC, polyester ve lycralı kumaşlar için 180 ºC ‘dir. İşletmede kullanılan ramöz üç kamaralıdır. Çıkışta nem ölçme cihazı ile nem ölçülür, buna göre de sıcaklık ayarlanır. Lycralı malların termofiksajında ve süprem gibi ince kumaşların ramdan geçirilmesi esnasında kumaş kenarlarında kıvrılma olabilir. Bunu önlemek için kumaş kenarları kolalanır ve ram çıkışında bıçaklar sayesinde kolalanan yerler kesilir.
Kumaş Girişi——-En Açma ve May Düzeltme—–Ignelere Takma —-Kenar Zamklama—-Buharlama ——–Kurutma——Kenar Kesme
Sanfor
Sanfor makinesinde kumaşa çekmezlik verilmektedir. Çekmezlik işlemi yapılan kumaşlar kullanım sırasında orijinal şeklini korumaktadır. Kullanımda ısı, nem, su gibi etkenler kumaşın uzamasına ve genişlemesine sebep olmaktadır. Kumaşın çekmezlik değeri düştükçe gramaj ve dolgunluğu artar. İşletmede tüp ve açık sanfor olmak üzere iki adet sanfor makinesi bulunmaktadır.
TÜP SANFOR: Tüp örme kumaş makineye beslenir, kumaş açıcıdan geçer daha sonra buharlanır. Tüp örme kumaş iki tane sonsuz keçe ve iki çelik silindirden geçmektedir. Burada kumaşın hem ön hemde arka yüzü keçe ve silindire değerek ilerlemektedir. Daha sonra kumaşlar katlanarak makineden çıkmaktadır.
AÇIK EN SANFOR: Kumaş kenar açıcılardan geçerek buharlamaya gelir. Buharlandıktan sonra keçeli kalandır da çekmezlik verilir. Tambur üzerindeki keçe tarafindan tambur üzerine sıkı bir şekilde bastırılır. Keçenin kumaşa basan yüzeyi genişlemektedir. Daha sonra ısıtılmış silindirlerden geçirilir. Isıtılınca sıkıştırıldığı zamanki şeklini alır.
Ütü
Ütü ile kumaşa düzgün ve parlak bir yüzey kazandırılmaktadır. Sanfor makinesine benzer. Fakat kumaş sıkıştırılmamaktadır.
Kamgarn kumaşı fikse ederek ezer yumuşaklık ve tutum kazandırır kumaşın her iki tarafına uygulanır. Kumaşın verilen buhar kondens yapmayacak şekilde ayarlanır.
Ütüleme işlemi lastik bant ile metal silindir arasında gerçekleşmektedir. Kumaş silindire gelmeden önce soğuk su ile ısıtılır. Metal silindirin sıcaklığı sabit olarak 128 ºC’ dir. Dikkat edilecek en önemli nokta : materyal makineye girerken ön yüzü muhakkak lastik bant tarafında olmalıdır. Aksi takdirde kumaşın yüzü metal silindirden dolayı parlak olur. Bu istenmeyen bir durumdur.
Zımpara Makinesi
Zımparalama ile kumaşa ince bir tüylendirme verilir. Zımparalama sadece açık en kumaşlara yapılır. Tüp örme kumaşlara zımparalama uygulanmaz. Zımparalamada kumaş zımpara kağıdı ile kaplı bir silindir üzerinden geçirilir. Genellikle kalın süpremlere ve interloklara uygulanır.
Şardonlama Makinesi
Şardonlama ile kumaştaki ipliklerin içerisinden çekilir ve böylece lif uçları kumaşın yüzeyine çıkarılmış olur. Kumaş tüylü ve hacimli bir görünüm kazanır. Makinede üst üste yerleştirilmiş iki tambur bulunmaktadir. Bu tamburların etrafında birçok silindir bulunur. Hem açık hemde tüp halindeki kumaşlara şardonlama işlemleri yapılır. Şardonlamanın kumaşa kazandırdığı özellikler; hava hapsedilir, kumaşın ısıtma özelliği arttırlır, yumuşak tutum, su ve leke itici özellik kazandırılır. Şardonlama ile belli bir miktar lif kaybı olur bu da ağırlık kaybına neden olur.
Jet Makinesi
Jet makinesi ile düşük flotte oranında ve yüksek ısıda işlem yapılabilmektedir. Kumaş makineye halat formunda girmektedir. Düşük sıcaklıklarda ve 140 ºC’ ye varan sıcaklıklarda işlem yapılabilmektedir. Makinede tüp başına 150 kg düşmektedir .
Kumaş makinesinin ön kısmındaki rehber vinç ile kazanın içerisine iletilir. Kumaş pileler oluşturarak banyoya ulaşır. Kazanın içerisinde delikli tambur vardır. Kumaş hareketi bu tambur içerisinde sağlanır. Kumaşın makine içerisinde bir turu için geçen zaman önemlidir. Makine turu iyi ayarlanmaz ise kumaşta abrajlı boyamalar oluşabilir.
Kumaşa yüksek basınç uygulamak ve gerekenin üstünde bir hız ile çalıştırmak kumaşta yıpranma ve tüylenmelere yol açar. Düşük basınç ve yavaş hız ile çalıştırıldığında ise düzgün olmayan boyamalar elde edilir.