Nanoteknoloji, maddeyi atomik ve moleküler seviyede kontrol edebilme, manipüle etme bilimidir.
Genel olarak üzerine çalışılan maddenin bileşik yapısını değiştirerek istenilen belirli bir özelliği kazandırmaya yönelik çok küçük boyutlarda gerçekleştirilen teknikler bütünüdür. Bu küçük boyutu anlayabilmek için 1 nm’nin, metrenin milyarda biri olduğu örnek verilebilinir.
Nanoteknolojiyi bu kadar ilginç kılan unsur, malzemelerin nanoboyutta makrodünyadan farklı davranmalarıdır. Örneğin külçe şeklindeki altın başka maddelerle reaksiyona girmek istemezken, nanoboyuttaki altında bu durumun tam tersi gözlemlenmektedir. Bu özellik yüzünden, bilim adamları malzemelerin nano boyuttaki hallerini araştırıp, alternatif kullanım alanları bulmaya çalışmaktadırlar.
Kendi kendini temizleyen boyalardan, kirlenmeyen kumaşlara; kanserli hücrelerin vücuda zarar vermeden öldürülmesinden, günlerce etkisini kaybetmeyen kremlere; tek şarbon mikrobunu bile algılayabilen sensörlerden, bakterileri öldürdüğünden dolayı kokmayan çoraplara ve mikrop barındırmayan buzdolaplarına kadar hayatımıza girmeye başlayan nanoteknoloji yeni bir teknoloji devrimi olarak algılanmaktadır.
Önümüzdeki yıllarda nanoteknolojinin birçok alan için ne kadar vazgeçilmez olduğu daha iyi anlaşılmaya başlanacaktır. Özellikle istihbarat, sağlık, savunma, tekstil, enerji, elektronik ve fotonik gibi alanlarda elde edilecek katma değeri yüksek ürünler insanoğlunun hayatını kolaylaştıracaktır.
Nanoteknoloji önümüzdeki yıllar içinde geleceğe yönelik bir ilerleme gösterecek ve yeni piyasa potansiyelleri sağlayacaktır. Bu teknoloji uzman çevrelerinde ve medyada 21. yüzyılın anahtar teknolojisi olarak kabul edilmektedir.
Nanoteknoloji birçok alanı kapsayan bir bilim dalıdır. Aygıt fiziği, malzeme bilimi, elektronik, kimya, biyoloji gibi dallardan bilim dallarından araştırmacılar, nanoteknoloji çalışmaları yapmaktadır.
NANOTEKNOLOJİYE TÜRKİYE’DE BAKIŞ
Yüzyıllar süren bilimsel çalışmaları geriden takip etme durumunda kalan Türkiye coğrafyası, yirminci yüzyılda gerçekleştirdiği hızlı modernleşme sürecine rağmen yine de bilimsel çalışmalar alanında batı standartlarına henüz ulaşamamıştır.
Geleceğin teknolojisi olarak kabul gören nanoteknoloji dalında çağın gerisinde kalmak istemeyen Türkiye, çeşitli ulusal programlar ve yatırımlar ile henüz dünya çapında emeklemekte olan bu teknolojide rekabet edebilecek düzeye gelmek istemektedir. Bu kapsamda kamu ve özel sektörüyle birçok ciddi yatırım yapmış, bu teknolojinin geliştirilmesi devlet tarafından desteklenmiştir.
Türkiye’de nanoteknoloji şu anki haliyle genel olarak medikal ve tekstil alanlarında ilerlemekte ve bu sektörlerle ilgili araştırmalara öncelik verilmektedir. Türkiye son tahlilde alt yapı eksikliği, yetişmiş bilim insanı eksikliği, bütçe yetersizliği ve patent sayısındaki azlık gibi sebeplerden, nanoteknoloji alanında yüksek gelişmişlik standartına sahip ülkelerin seviyesine ulaşamamıştır.