Saten, süslü elbiseler için sıklıkla kullanılan yumuşak, parlak bir kumaştan daha fazlasıdır. Bir saten örgü birçok kumaş türünden oluşabilir ve düğün elbiseleri ve birçok alanda kullanılmaktadır.

Saten, dokumayı değil, dokuyu ifade eder ve saten olarak ifade edilen çoğu kumaş, çantalardan döşemeye kadar her yerde görülebilen yumuşak, parlak bir yüzeye sahiptir.

Saten Nedir?

Saten, düz dokuma ve dimi boyunca üç ana tekstil örgüsünden biridir . Saten örgü, parlak, yumuşak ve güzel bir örtü ile elastik bir kumaş oluşturur. Saten kumaş, bir tarafında yumuşak, parlak bir yüzeye sahiptir.

Satenin Kökenleri Nelerdir?

Saten, sadece ipekle yapıldığı ortaçağ Çin’e kadar uzanır. Örgü, Orta Çağ Arapça’sında Zaitun olarak adlandırılan Çin liman kenti Quanzhou’dan kaynaklandı, bu nedenle bugün saten adı. Kumaş ve dokuma tekniklerinin her ikisi de İpek Yolu boyunca geçirildi ve Orta Doğu’da yaygın olarak üretilmeye başlandı. İtalya, on ikinci yüzyılda saten üreten ilk Batı ülkesiydi ve on dördüncü yüzyılda Avrupa çapında popüler oldu. Aslında, Versay Sarayı’ndaki mobilyaların çoğu saten döşemedir.

Saten Dokuma Nedir?

Saten örgüsü, bir çözgü ipliğinin üzerinden geçen dört veya daha fazla atkı ipliği veya bunun tersi ile karakterize edilir: bir atkı ipliğinin üzerinden geçen dört veya daha fazla çözgü ipliği. Dokumada, çözgü ipliği veya iplikleri dokuma tezgâhında sabit tutulur ve atkı ipliği veya iplikleri çözgülerin üstünde ve altında dokunur.

Farklı Saten Dokumaları Nelerdir?

Saten, uzun, sürekli elyaflardan dokunur ve saten, kullanılan elyafla değil, filaman uzunluğuyla tanımlanır. Başlangıçta, saten ipekböceği kozasından çekilen uzun, sürekli bir iplik olan ipek kullanılarak yapılmıştır. Modern saten, her ikisi de uzun filamentler oluşturmak için üretilebilen polyester ve suni ipekten de yapılabilir.

Birkaç farklı saten örgü çeşidi vardır:

• 4 lü saten örgü. 4/1 saten örgüsünde, atkı ipliği üç çözgü ipliğinin üzerine ve ardından bir altına gider. Bu daha elastiktir ve çözgü ve atkı ipliklerinin 1/1 oranında kesiştiği düz bir örgüden daha esnektir.
• 5 li  saten örgü : Atkı ipliği dört çözgü ipliğinin üzerinden ve sonra bir altından geçmesi dışında, bu 4 iplikli çeşidiyle neredeyse aynıdır.
• 8 li saten örgü: Bu satenin en esnek şeklidir ve bu örgüyü elde etmek için atkı ipliği yedi çözgü ipliğinin üzerine ve ardından bir altına gider.

Satenin Özellikleri Nelerdir?

Saten örgüleri düz dokuma kumaşlardan daha esnektir ve saten genellikle parlak yüzeyi ve güzel örtüsü ile bilinir. İşte satenin bazı özellikleri.

• Parlak ön yüzü:  Saten örgüler, çözgü ve atkı ipliklerinin organizasyonu nedeniyle kumaşın parlak, yumuşak bir sağ tarafını ve mat bir sırtı oluşturur. Saten yumuşak ve çok lüks hisseder.
• Güzel görüntü: Liflerin konsantrasyonu ve kumaşın bükülebilirliği nedeniyle, saten örgüler yumuşak ve kolay bir örtü oluşturur ve bu da onları akşam giymek ve perdeler için ideal hale getirir.
• Dayanıklılık: Saten, çok gergin bir tarzda dokunan uzun filament lifleri kullandığından, elde edilen malzeme birçok düz dokuma kumaştan daha güçlüdür.
• Kırışıklığa dayanıklı; Saten diğer kumaşlar kadar kolay kırışmaz ve kalın satenler kırışıklıklara karşı daha az eğilimlidir.

Bununla birlikte, satenin de bazı olumsuz yanları vardır:

• Kolayca sallanır: İplikler, rahatsız edici takılmalara neden olan bir saten örgüye kolayca yakalanabilir.
• Çalışması zor:. Saten yumuşak ve kaygan olduğu için dikiş işleminde kaymalar olabilir.

Farklı Saten Çeşitleri Nelerdir?

Birkaç farklı saten türü vardır ve bunlar örgüde hangi liflerin kullanıldığına ve hangi tip saten örgüsünün kullanıldığına bağlı olarak değişir. İşte saten örgülere birkaç örnek:

1. Antika saten: Antik saten atkı iplikleri olarak düzensiz eğrilmiş iplikler kullanır ve 5 koşum takımı veya 8 koşum takımı tarzında dokunur.
2. Baronet saten: Bu saten formu rayon çözgü iplikleri ve pamuk atkı iplikleri kullanır ve son derece parlak olarak kabul edilir.
3. Charmeuse: Fransızca “büyücü” kelimesinden Charmeuse saten, kolay bir örtü ile çok hafiftir ve parlak bir ön ve donuk bir sırt ile satenin geleneksel özelliklerine sahiptir.
4. Krep saten geri: Krep arka saten tersine çevrilebilir, burada bir taraf parlak, saten kaplamalı ve ters taraf bir krep dokusuna sahiptir.
5. Düşes saten: Düşes saten ağır bir kumaştır. Daha serttir ve standart satenden daha az parlaklığa sahiptir ve genellikle düz renklerle boyanır ve elbiseler için kullanılır.
6. Messaline: Bu saten formu çok hafiftir ve yüksek bir parlaklığa sahiptir ve genellikle suni ipek veya ipekten dokunur.
7. Polisatin: Bu polyester ipliklerden saten dokuma için kullanılan bir kısaltmadır.
8. Terlik saten: Bu saten, aksesuarlar, ayakkabılar ve giysiler için kullanılan sıkı dokunmuş, orta ağırlıklı bir kumaştır.

Saten Nasıl Kullanılır?

Satin, örgünün kullanıldığı birçok yol sayesinde iç dekorasyondan modaya kadar çeşitli kullanımlara sahiptir ve işte en popüler kullanımlardan bazıları.

• Elbiseler: Saten, güzel görüntüsü ve parlak hissi nedeniyle gece elbiseleri ve gelinlikler için bir elyaftır.
• Döşeme: Satin’in Avrupa’daki ilk kullanımlarından biri Versay Sarayı’ndaki dekoratif mobilyalar içindi ve saten hala yastık kaplamaları, sandalyeler ve diğer yastıklı mobilyalar için kullanılıyor.
• Yatak çarşafları: Örgü esnek ve yumuşak olduğundan, saten genellikle yatak çarşafları için kullanılır.
• Ayakkabı: Bale terliklerinden tasarımcı topuklara kadar, saten ayakkabı tasarımcıları için tercih edilen bir kumaştır.
• Moda aksesuarları: Çantalar ve debriyajlar genellikle satenden yapılır.

Saten ve İpek Arasındaki Fark Nedir?

İpek elyafın adıdır ve saten tekstil örgüsünün adıdır. Bu nedenle ipek elyaflar saten oluşturmak için kullanılabilir, ancak ipek elyaflar saten olarak kabul edilmeyen diğer desenlerde de dokunabilir. Öte yandan saten, sadece ipek değil, herhangi bir uzun filament lifinden yapılabilir. Buradaki rehberimizle ipek kumaş hakkında daha fazla bilgi edinin .

Saten Kumaş Nasıl Temizlenir?

Saten için yıkama ve bakım esas olarak saten tipine bağlıdır. Sentetik elyaftan yapılmış satenler ve pamuktan yapılmış satenler evde yıkanabilirken, ipekden yapılmış saten kuru temizleme yapılmalıdır. Saten eşyalarınızı evde yıkarken bazı genel kurallar vardır:

• Elle veya nazik bir deterjanla soğuk suda hassas döngüde yıkayın.
• Kuru saten veya saten kuru sıkmayın, çünkü saten kolayca şekil kaybedebilir, bu nedenle öğeyi sıkmayın.
• Kurutucuya saten koymayın. Bunun yerine, temiz bir havluyla kurumaya bırakın

Kaynak: https://www.masterclass.com/articles/what-is-satin-fabric-a-guide-to-the-types-characteristics-and-uses-for-satin