İngilizcesi Cotton olan Pamuk bitkisinin kapsülünde ki (koza) tohumlarından alınan elyafların işlenmesi ile elde edilen pamuk iplikleri çok yaygın olarak kullanılır.
Sıcak ve rutubetli iklimde yetiştirilir. Elyaf uzunlukları 15-50 mm arasındadır. Pamuk ipliklerinin daha mukavemetli olması istendiğinde südkosit ile merserizasyon işlemi yapılır.
Pamuk İpliği 3 farklı kalitede ve farklı kalınlıklarda üretilebilmektedir. Ham maddesi pamuk tarlalarında üretilen doğal pamuktan oluşmaktadır. Aşağıda pamuk ipliği kaliteleri ve iplik kalınlıklarıyla ilgili bilgileri bulabilirsiniz.
pamuk tarlası
Pamuk Iplik Kaliteleri
- Open-End (OE) Iplik: Open-End Iplik tesislerinde üretilebilen pamuk ipliği pamukların temizlendikten sonra Tarak ve CER diye adlandırılan makinelerden geçerek Open-End iplik makinelerinde üretilir. Genelde 1.2 mm uzunluğundaki pamuklar kullanılır. Diğer kalitelere kıyasla daha sert ve kalitesiz olarak bilinir.
- Karde Iplik: Karde iplikler Open-End iplige kıyasla daha kaliteli ve yumuşaktır. Open-End iplikten farklı olarak Ring İplik makinelerinde 1.5mm uzunluğundaki pamuklardan üretilmektedir. Karde iplik genelde tüylü bir yapıya sahip olduğu için kumaş boyama işleminde Enzim prosessi uygulanarak üzerindeki tüyler yok edilir. Enzim işleminden sonra kumaşın sert hale gelmesinden dolayı yine boyama işlemi sırasında silikon kimyasalı kullanılarak kumaşın yumuşak bir hale gelmesi sağlanır.
- Penye Iplik: Penye İplikler kadre iplikleriyle aynı tesislerde üretilir. Karakteristiği ve kullanılan pamuk uzunluğu karde ipliklerdekiyle aynıdır. Karde ipliklerden farkı ise pamuk iplik üretiminden önce taranır ve bu şekilde ipliğin daha düzgün bir hale gelmesini sağlar. Karde iplikte olduğu gibi penye iplik kullanılan kumaşlarda da enzim ve silikon işlemleri uygulanarak kumaşın tüysüz ve daha yumuşak hale gelmesi sağlanır.
Pamuk İplik Kalınlıkları
İplikler kumaşın kalınlığını belirlemek amacıyla farklı kalınlıklarda üretilmektedirler. Ne Simgesi ipliğin kalınlığını belirler. Ne 6/1 den Ne 100/1 ‘e kadar farklı kalınlıklarda iplik üretimi mümkündür. Ne 6/1 en kalın ipliği simgeler ve rakam büyüdükçe ipliğin kalınlığı belli oranda azalır. Örneğin Ne 6/1 iplik Ne 60/1 ipliğe oranla 10 kat daha kalındır. En sık kullanılan iplik kalınlıkları aşağıda belirtilmiştir. Sıralama Kalın iplikten ince ipliğe göre yapılmıştır.
En Kaliteli Pamuk İpliği Hangisidir?
Bu sorunun net cevabı giza pamuğudur diyebiliriz. Giza pamuğu lif uzunluğu ve kalitesi ile dünyanın en iyi pamuğudur. En iyi eğirme yöntemi olarak da penye gelir.