ÇİFT PLAKA ÖRME KUMAŞ ANALİZİ

Örgü analizi ve yazımızda  öğrendiğiniz çift plaka örgüler veya yeni elde edilmiş çift plaka örgülerle örülmüş kumaşların analizini yapabileceksiniz.

Kumaş analizindeki işlem basamakları farklı özelliklere sahip çift plaka örgülü kumaşları analiz etmenize yardımcı olacaktır.

Örme Kumaş Analizinde İşlem Basamaklarını Uygulama

• Örgü analizini yapma
  • Kumaş örme tekniğinin belirlenmesi
  • Örme kumaş plaka sayısının belirlenmesi
  • İğne hareket raporunun belirlenmesi ve desenlendirme sistemine uyarlanması
• İplik özelliklerini belirleme
  • İplik cinsi
  • İplik numaralandırılması
• Kumaş ilmek çubuk sıklığını belirleme
• Kumaş ilmek sıra sıklığını belirleme
• Örme kumaşın örüldüğü makine inceliğinin belirlenmesi
• Kumaş gramajını belirleme
• İlmekteki iplik uzunluğunu belirleme

Örgü Analizini Yapma

Örgü analizinde işlem sırası

• Kumaşın uygun boyutlarda kesilmesi
• Kumaş yüzünün belirlenmesi
• Uygun iğne diziliş formunun belirlenmesi
• İplik ucunun bulunması
• Referans iğne seçilerek belirlenmesi
• İpliklerin iğne iğne sökülerek her iğne hareketinin iğne diziliş formuna işaretlenmesi
• Raporun belirlenmesi
• Makine desenlendirme sistemine göre iğneye hareket veren desenlendirmelerin belirlenmesi

İplik Özelliklerinin Belirlenmesi

Belirlenen örme kumaş numunesinden ipliklerin sökülmesi, iplik cinsinin ve iplik özelliklerinin belirlenmesi amacı taşımaktadır. Bunları yaparken tekstil teknolojisi dersinin ve tekstil lifleri dersinin modüllerinden edindiğiniz bilgiler doğrultusunda hareket ediniz.

İplik Cinsi

İplik ham maddesinin belirlenmesi için yapılan incelemedir. Ham madde basit olarak pamuk, yün veya sentetik olarak belirlenir. Bunu belirlerken en basit yöntem olan yakma testini uygulayabilirsiniz.

İplik Numarası

Kullanılan ipliğin cinsi belirlendikten sonra uzunluk veya ağırlık numaralandırma yöntemleri kullanılarak iplik numarası tespit edilir. İplik uzunluğu ve ağırlığı tespit edilen ipliğin, numarasının bulunabilmesi için tekstil teknolojisi dersinde gördüğünüz ağırlık ve uzunluk numaralandırma sistemlerinden yararlanabilirsiniz.

İlmek Çubuk Sıklığı Belirlenmesi

Kumaş çubuk sıklığını bulmak için istenilen alan (1 cm veya 1 inç ) işaretlenir. Lup veya büyüteç yardımıyla göz takibi yapılarak sayılır. Örme kumaşın esnekliği nedeniyle kumaş formunda bozulma olabileceğinden sağlıklı değere ulaşmak için birim mesafenin en az 10 kat alan içindeki çubukların sayılması ve 1 birim mesafedeki çubuk sayısına çevrilmesi uygundur.

İlmek Sıra Sıklığının Belirlenmesi

İlmek satır sıklığını bulmak için istenilen alan (1 cm veya 1 inç ) işaretlenir. Lup veya büyüteç yardımıyla göz takibi yapılarak sayılabileceği gibi işaretli bölge arasındaki ilmek satırları sökülerek de satır sıklığı tespit edilir. Örme kumaşın esnekliği nedeniyle kumaş formunda bozulma olabileceğinden sağlıklı değere ulaşmak için birim mesafenin en az 10 kat alan içindeki satırların sayılması ve 1 birim mesafedeki satır sayısına çevrilmesi uygundur.

Örme Kumaşın Örüldüğü Makine İnceliğinin Belirlenmesi

Elinize gelen numune kumaşın hangi makine inceliğinde örüldüğünü bulabilmek için 1 inçteki ilmekleri saymanız yeterli gelmemektedir. Örgü sırasındaki çekmelerden dolayı örme kumaşın plaka üzerindeki kumaş eni ile merdane çıkış eni farklılık gösterecektir. Çekme hesaplamasını en çok etkileyecek değer kumaşın örgüsüdür. Örgü esnasında yapılan askı atlama gibi ilmek hareketler değerlerde değişkenlik yaratacaktır.

Çift plakalı atkılı örmede enden çekme değerleri, % 5–65 arasındadır. Doğru eni bulabilmek için çekme yüzdeleri çıkarılır. Kullanılacak formül aşağıdaki gibidir.

Çift plakalı makinelerdeki ham kumaş hesaplamada bitim işlemlerinden kaynaklanan çekmeler dahil edilmemelidir. Bu durumlarda formül – 2 kullanılmalıdır.

• Mİ:   Makine inceliği
• İÇ:   İlmek çubuğu/Inc
• %ÖÇ:   Örme İşleminde Enden Çekme
• %BÇ:   Bitim İşlemleri Sonunda Çekmesi

Kumaş Gramajının Belirlenmesi

Gramaj aleti kullanılmadan yapılan hesaplama: Yuvarlak örme kumaşlarda gramaj alırken iki yöntem kullanılır. Birinci yöntem gramaj aleti ile alınan kumaş parçası hassas terazi ile tartılarak gramajı hesaplanır. İkinci yöntemde ise elde bulunan numune kumaşın en ve boyu hassas bir şekilde cetvel veya metre ile ölçülerek alanı hesaplanır. Hassas terazide tartılır, çıkan değer elde edilen yüzey alanı ile orantılanarak metrekare ağırlığı hesaplanır.

Düz örme (triko) kumaşlarda ise gramaj genellikle parça olarak veya ürün olarak hesaplanır.

Gramaj aleti kullanılarak yapılan hesaplama: En çok kullanılan yöntem, kumaş gramaj aletinin kullanılmasıdır. Bu yöntemde gramajı tespit edilecek kumaştan kumaş gramaj aleti ile bir parça kesilir. Kesilen parça 100 cm²ye tekabül etmektedir. Numune hassas terazide tartımı yapılarak ölçülen değer kumaş gramajı olarak tespit edilir. Bulunan sonuç 100 cm²deki kumaşın gram cinsinden değerini verdiği için 100 ile çarpımıyla numune kumaşınızın 10000 cm² (1 m²) ağırlığı gram/m² cinsinden değerini verecektir.

İplik Uzunluğunun Belirlenmesi

İlmek iplik uzunluğu bir ilmek oluşumunda harcanan iplik miktarıdır. İplik uzunluğu hesaplanırken belirli sayıdaki ilmek çubuğu sayılır ve makasla kesilir bir ilmek sırası sökülür. Sökülen iplik gerdirilerek ölçülür. Elde edilen uzunluk ilmek çubuğu sayısına bölünür böylelikle iplik uzunluğu belirlenir.

Genelde istenilen 1 cm’deki ilmek çubuğu aralığındaki harcanan iplik uzunluğudur. Belirlenen mesafedeki numune kumaştan, sökülen ipliğin uzunluğundan tespit edilebilmektedir. Diğer bir teknik ise 100 ilmek çubuğu sayısında kullanılan iplik miktarıdır. Îplik uzunluğu cm cinsinden ifade edilir. Burada 100 ilmek çubuk sırası sayılır. Başlangıç ilmek çubuğu ile 101’inci ilmek çubuğu arası dik bir şekilde kesilir. Kesilen bölgeden iplikler sökülerek iplik uzunluğu ölçülür.