Hata, kumaşlarda iplik yardımcı madde, işçilik, makine, donatım ya da çalışma metodu yüzünden oluşan, gözle görülüp değerlendirilebilen ve kumaşın görünüşünü bozan kusurlardır. Hatalar, çözgü yönündeki hatalar, atkı yönündeki hatalar, kumaş yüzeyindeki hatalar ve kenar hataları olma üzere dört gruptur.
Atkı yönündeki hatalar
Atkı yönündeki hatalar, kumaşta atkı boyunca görülen hatalardır.
- Kalın atkı: Kalın atkı, kumaşta öteki atkı tellerine göre daha kalın bir ya da birkaç atkı telidir.
- İnce atkı: İnce atkı, öteki atkı tellerine göre daha ince bir ya da birkaç atkı telidir.
- Gevşek atkı: Gevşek atkı, yeter gerginlikte atılmayan bir ya da birkaç atkı telidir.
- Gergin atkı: Gergin atkı, bir ya da birkaç atkı ipliğinin aşırı frenleme yüzünden normalden gergin olmasıdır.
- Atkıda iplik düzgünsüzlüğü: Atkıda iplik düzgünsüzlüğü, atkı ipliğindeki düzgünsüzlüklerden oluşan hatadır.
- Karışık atkı: Karışık atkı, kumaşta atkı ipliklerinin büküm, numara, kat ya da renklerinde farklılık göstermesinden oluşan hatadır.
- Atkı kaçığı: Atkı kaçığı, dokuda bir ya da birkaç atkı telinin eksikliğidir. İki ayaktan çok dokularda yanlış ağızlığa atılan atkı telinin oluşturduğu atkı hatasına da aynı ad verilir.
- Yarım atkı kaçığı: Yarım atkı kaçığı, atkı ipliğinin ağızlık içinde kopmasından ötürü kumaş eninin bir kısmında eksik kalan atkı ipliğinden ortaya çıkan hatadır.
- Çift atkı: Çift atkı, ağızlıktan çift atkı ipliğinin geçmesiyle oluşan hatadır.
- Atkı aralığı: Atkı aralığı, atkı ipliğinin ağızlığa normal olarak oturtulamaması nedeniyle kumaş eninde ya da kumaş eninin bir kısmında oluşan hatadır.
- Sık – seyrek atkı: Sık – seyrek atkı, kumaş eninde atkı sıklığı farkından ileri gelen hatadır.
- Atkı kolanı ( atkı bandı ): Atkı ipliğindeki numara, büküm, hammadde, renk ya da atkı sıklık farklarından oluşan ve kumaşın eni doğrultusunda bantlar biçiminde görülen hatadır.
- Sökülmüş atkı izi: Sökülüp yeniden bir ya da birkaç atkı ipliğinin bıraktığı izdir.
- Ezik atkı: Mekik tarafından yuvada ezilen atkı ipliklerinden doğan hatadır.
- Kirli – yağlı atkı: Kirli ya da yağlı atkı ipliklerinden doğan hatadır.
- Atkıda yabancı lifler: Atkı ipliğine karışmış ya da yapısında bulunmaması gereken yabancı liflerdir.
- Atkı ilmeği – atkı kabarcığı: İplikteki fazla bükümden, mekiğe uygulanan aşırı vuruş kuvveti ya da mekik frenleme düzenindeki aksaklık yüzünden atkı ipliğinin kendi üzerinde kıvrılarak ufak ilmekler yapmasıdır.
- Atkı atlaması: Bir ya da birkaç atkı telinin bir ya da birkaç çözgü teli üzerinden desene uygun bağlantı yapmaksızın atlamasıdır.
- Tutuk atkı: Çözgü telindeki bir düğüm tarafından kısa bir aralık boyunca tutulan atkı ipliğidir.
- Atkı bozukluğu: Çözgü ipliğindeki gerginlik ya da haşıl alma farkından ötürü, birbirine yakın atkılarda kısa ve elips biçimindeki yön değişiklikleridir.
- Kenarda fazla atkı ipliği: Batarya makasının boşalan masuradaki iplik ucunu tutması ya da cımbar makasının kenardan sarkan fazla ipliği ile birlikte ağızlığa giren bir önceki atkının sarkan ipliğinin batarya tarafındaki kenarında kumaş eninin bir kısmı boyunca oluşturduğu hatadır.
- Atkı boşalması: Atkı masurasını sarılmasındaki fazla koniklik ve gevşeklikten ya da mekikteki bir aksaklıktan ötürü atkı ipliğinin mekikten sağılması sırasında birkaç atkı ipliğinin birden boşalıp ağızlığa girmesinden ortaya çıkan hatadır.
- Atkıda desen hatası: Atkısı çok renkli kumaşlarda desendekinden değişik renk ya da sayıda atkı atılmasından oluşan hatadır.
- Atkı ipliği abrajı: Atkı ipliğindeki renk farklarından doğan hatadır.
- Eğik atkı: Dokuma yada terbiye işlemlerindeki gerginlik farklarından oluşan ve germe makinelerinde düzeltilmemiş eğik yada çarpık görünüşlü atkılardır.
- Dalgalı atkı: Tezgahı çalıştırmaya başlarken kumaşta oluşan sık yada seyrek yerlerdir.
- Sürüklenmiş atkı: Çok kez masura değişmesinde normal atkı ipliğine kumaşın eni boyunda takılan ipliktir.
- Mekik izi: Kenardan hemen aynı uzaklıkta 1-2 cm uzunluğunda kirli atkı ipliklerinin oluşturduğu hatadır.
- Sıyrılmış atkı: Bir dokuma hatasının, giderilmesi sonucu ortaya çıkan atkı teli kayması yada sıyrılmasıdır