Ham Bez Nedir

Kumaş üretimi yapan fabrikadan çıkmış işlenmemiş kumaşların genel adıdır. Ham Bez kumaş haline gelebilmesi için çeşitli işlemlerden geçmesi gerekir  fakat bu tür kumaşlar işlenmeden ham olarak kullanılmaktadır.

Ham bezin, terbiye işletmesine girmeden önce ham kontrolden geçmesi gerekir. Bu kontrol sırasında iplikten dokuma ve ebat çeşidinden dolayı meydana gelen hatalar tesbit edilir. Çeşitli nedenlerle olabilecek kumaşların sağlanması, kirlenmesi gibi dokuma sonrası olağan hataların kontrolü yapılan bölüm Ham Bez Kalite Kontrol Bölümüdür. Bu bölümde şu iş akışı vardır:

1) Ham Bez Kayıt Formunun Hazırlanması

Amaç: Ham bezde çalışılan kumaşların tip bazında kümülatif olarak birleştirilmesi

Metod:

• Kalite kontrolcülerden gelen “Ham Bez Kalite Kontrol Analiz Formundaki tipler Ham Bez Kayıt Formunun tip kadar ham bez adı, desen/varyant no/temiz, IA metresi hanelerindeki yerlere yazılır.
• Toplanarak toplam  hanesine yazılır.
• O gün çalışılan tiplerden kaç metre çalışıldığı bulunur.

2) Fırça Makas (Açma)

Amaç: Dokumadan gelen kumaş roliklerinin uç uca birleştirilerek kontrole hazır hale gelmesini sağlamak.

3) Nakliye

Amaç: Kumaş arabalarının kontrol makinasına taşımak, taşıma arabalarının kontrol makinaları altında almak, boşaltmak ve her türlü bez taşıma, yerleştirme işlemi

4) Ham Bez Kalite Kontrol ve Cımbız

Amaç: Dokunmuş ham kumaşların kalite kontrolünü ve cımbızını yaparak kumaş üzerindeki hataları ilgili birimlere bildirmek, hatanın devam etmesini önlemek, ham bez kalitesini iyileştirmek.

Metod:

• Çalışmadan önce matina temizlenir
• Makinanın sayacı sıfırlanır
• Kontrol makinasının arkasına kumaş dolu araba veya kumaş roliği konur.
• Kumaşın doğru yüzü üste gelmek şartıyla çekici rolikten ışıklı panonun üstünden sayaçta ve rolikten geçer, kontrol makinasına göre sollamam, rolik veya dokuma sarmaya gelir.
• Dokuma sollanacak ise sollamanın altında boş araba bulundurulur.
• Kolik sonlanacaksa karton rolik alınır, kumaşın ucu karton roliğe bantla tutturulur ve iki roliğin arasına konur.
• Dokuma sonlanacaksa dokuma arabası dokuma sarma aparatının altına konur. Kumaş dokuma sarma raabası roliğe sarılır ve dokuma aparatı raliğin üstüne indirilir.
• Kontrol yaparken bezin kırışık gelmemesine dikkat edilir, gerekirse, nakliyeciye düzeltilir.
• Kontrol yşapılırken ham bezden gelen hatalar, “Ham Bez Kalite Kontrol Formu”na eksiklik ve doğru olarak işlenir. Hatalar “Dokuma Kumaş Hata Tanımları” talimatındaki dokunmuş kumaşlardaki hata tanımlarındaki tariflere göre tespit edilir. Kumaş ucundaki tanıtım etiketindeki bilgiler “Hambez Kalite Kontrol Formuna Yazılır (Tezgah, ham bez adı, v.s.)
• Arabalarda bulunan “Fırça Makat Çalışma Formu” kumaş sonunda gelen “Kumaş Tanıtım Etiketi” ile karşılaştırılır.
• Kumaş üzerinde gelen posta etiketlerine dikkat edilir. Hangi posta geldiyse “Ham Bez Kalite Kontrol Formuna” etiketin rengine göre etiketteki tarihi ve sayaçtaki metreyi yazar. A postası (yeşil), B postası (kırmızı), C postası (mavi) etikettedir.
• Kontrol sırasında kaliteci postalardan gleen hataları hata bölümlerine işler. İstenen hatalar toplanır. Postanın hata adedi hanesine yazılır.
• Kumaş kontrolü bitince cımbızda giderilemeyen hatalar toplanır.
• Sayaçtaki metre posta hanesine yazılır
• Hata durumuna göre temiz veya IA nonekine metreleri yazılır.
• 100 metrede 10 hata ve aşağısı= TEMİZ,
• 100 metrede 10 hatadan fazlası= IA olarak değerlendirilir
• Kumaş uçuna çıkmaz kalemle 10-15 cm içeriye TİP KODU, TİP ADI, TEZGAH, KALİTE, HATA NEDENİ,ENİ,ÇÖZGÜ, ATKI, FİRMA, TOP KESİM TARİHİ yazılır.
• Kumaş ucuna yazılan bilgiler izlenebilirliği sağlamak için çıkmaz kalemle yazılır.
• Kontrolör Ham Bez Kalite Kontrol Formunu bir nüsha tutar, Dokuma Müdürlüğüne gönderilir.
• Kontrolör, kumaş kontrol  ederken cımbız da yapar. Cımbızı; cımbız makası ve tarak yardımıyla yapar. Kumaş üzerindeki alınabilecek hataları düzeltir. Büyük Neps, düğüm atkı yığılması, çözgü kaçığı split, yağlı uçuntu ve diğer hatalar temizlenir.
• 10 mt’den küçük hatalar ham bez parçaya aryırır.
• Kesilen kumaş hata numunelerinin üzerine

1. Tip adı
2. Tip kodu
3. Desen-varyant
4. Tezgah no
5. Hata sesebi
   “Kumaş Hata Bildirim Formu” eklenerek Müdürlüğe gönderilir.

5) Ham Bez Standart Dışı Formu Hazırlaması

Amaç: Standart dışı olan IA kumaşların dökümastasyonunun yapılarak ilgili birimlere verilmesi
Metod: Kalite kontrolcülerden gelen “Ham Bez Kalite Kontrol Analiz Formunda IA olan tiplerin TİP KODU-HAMBEZ ADI-DESEN-VARYANT, TEZGAH NO, KONTROL METRE, HATALI METRE(1A) hata sebepleri “Ham Bez Kalite Kontrol Standart dışı firma kaydedilir.

Hatalı (1A) metreler toplanır. O gün çalışılan metreye oranlanarak toplam IA yüzdesi bulunur.

6) Ham Bezlerin Rulo Sarımı

Amaç: Kontrol ve cımbızdan çıkan ham bezlerin düzgün bir şekilde stok edilmesini sağlamaktır.