Büküm nedir
Kesikli (ştapel) liflerden üretilen ipliklerin mukavemetleri belli bir miktar büküm uygulamak suretiyle sağlanır. Uygulanan burulmanın yönüne göre büküm S veya Z yönlü olarak ifade edilir. Normal koşullar altında iplikler daima Z bükümlü olarak üretilirler. Ancak özel amaçlar için S bükümlü ipliklerin üretimi söz konusudur. Bir ipliğe verilecek büküm miktarı, o ipliğin daha sonraki kullanım yerine ve lif uzunluğuna göre seçilir. Lif uzunluğu arttıkça büküm gereksinimi azalacaktır. Bükümün derecesi genellikle ikiye ayrılır
Açık Büküm: Triko (örme) ipliklerine verilir. Örme makinasında ipliklerin karşılaşacağı direnç nispeten düşük olduğu için triko ipliği üzerindeki büküm miktarı dokuma ipliğine oranla düşüktür. Dolayısıyla triko ipliğinin mukavemeti dokumaya göre daha düşüktür. .
Kapalı Büküm: Dokuma ipliklerine verilir. Dokuma tezgahında özellikle çözgü ipliklerinin üzerine binen yük oldukça fazla olduğu için dokuma ipliklerine, örmeye oranla yüksek büküm verilir. Dolayısıyla dokuma ipliğinin mukavemeti trikoya göre daha yüksektir. Unutulmaması gereken husus büküm miktarı arttıkça ipliğin sertleşeceği ve üretim maliyetinin de artacağıdır. .
Büküm Derecesi
Büküm aşağıdaki formüle göre hesaplanır:
T / m = m Nm veya T”= e Ne
Burada: T/m = Metredeki büküm;
T” = inç’deki büküm (l inç=25,4 mm)
ȣ m = Büküm katsayısı (metrik)
ȣ e = Büküm katsayısı (İngiliz)
Nm = İplik metrik numarası
Ne = İplik İngiliz numarası .
Dönüşüm Formülleri:
T/m = 39,4 x T”
ȣ m = 30, 3 x e
Nm = l,693 x Ne .
Triko ipliği bükümü
ȣ e=3,6 değeri piyasada en yaygın biçimde uygulanan büküm katsayısıdır. İnce mikronerli (3,l-3,9) pamuk kullananan ve yumuşak örgü tuşesine özen gösteren firmalar ȣ e değerini 3,3-3,5 arasına çekebilmektedir. Bunun yanında örgü ipliğini e=3,8-3,9 değeriyle çalışan (sert örgü tuşesi) firmalar da mevcuttur. .
Dokuma ipliği bükümü
ȣ e=4,l-4,5 arasında değişir. Dokuma tezgahında üzerinde iplik üzerine binen yük gözönünde bulundurularak atkı ipliğinde düşük, çözgü ipliğinde ise yüksek seçilir (çözgü ipliğinin mukavemeti atkı ipliğinden yüksek olmalıdır). .
Makineye bağlı olarak bükümün hesaplanması
Fitil ve ring iplik makinelerinde makine değerlerine bağlı olarak büküm aşağıdaki formüle göre hesaplanır:
T/m = Metredeki büküm sayısı,
T/m = niğ / L niğ = İğ devir sayısı (devir/dakika),
L = Çıkış hızı, sevk hızı, verim(metre /dakika).
1 Op. Ipliginde alfa büküm hesaplanması nasıl yapilir
2 iplik üretimi teknik bilgilerini okuya bileceğim bir kitap varmi
3 varsa nasıl ulasabilirim
alfa = Büküm / (KAREKÖK( iplik Ne )*39,37)
Büküm = rotor devri / çıkış hızı