Teknik tekstilde dünya lideri ülke Almanya’dır. Alman üreticilerin teknik tekstilden elde ettiği ciro, yılda yaklaşık 13 milyar $’dır. Teknik tekstiller için, gerek tekstil dokusu oluşturmada, gerekse malzeme ve uygulama teknolojilerinde gün geçtikçe çok farklı yeniliklerin ortaya çıkmasına rağmen, fonksiyonel ürünler elde etmek için en çok kullanılan, en önemli üretim yöntemi hâlâ “kaplama”dır. Gelecekte aşağıdaki geleneksel ve yeni üretim yöntemlerinde çok büyük yenilikler olacağı düşünülmektedir.
Kaplama ve Laminasyon: Kompozit teknolojisine güç veriyor Dijital Baskı: Daha yenilikçi, ekolojik, verimli üretim imkanları için ümit vadediyor. Nakış: Akıllı tekstillerin işlenmesi, dijital tekstiller için önemli bir işlemdir.
Kaplama Maddesinin Sıvı Olduğu Yöntemler
- Bıçaklı kaplama sistemleri
- Silindirik kaplama sistemleri
- Daldırma tekniği ile kaplama
- Transfer kaplama
- Rotasyon baskı tekniği ile kaplama
- Püskürtme kaplama sistemleri
Kaplama Maddesinin Katı Olduğu Yöntemler
- Kalender ile kaplama
- Sıcak eriyik ile kaplama
Yeni Yöntemler
- Plazma teknolojisi ile yüzey işlem ve kaplamaları
- Sol-gel tekniği ile kaplama
KAPLAMA NEDEN ÖNEMLİ BİR ÜRETİM BİÇİMİDİR?
Tanımında belirtilen imkanlar sayesinde, çok fonksiyonlu yeni tekstil yüzeyleri oluşturmak için tasarımcılara geniş imkanlar sunarlar. Kaplama, çeşitli tekstil yüzeylerinden oluşmuş (dokuma, örme, nonwoven), zemin kumaşının bir veya her iki yüzüne istenilen efekte göre sıvı, hamur veya toz halinde bulunan kimyasalların toz, pasta, köpük gibi aktarma formlarında kumaşa aktarılması ve bu şekilde kumaş üzerinde bir film tabakası oluşturulması şeklinde yapı- lan, bir tekstil bitim işlemidir. İlk kaplamalı kumaşlar, kötü hava koşulları gibi dış etkenlerden korunmak için yağ, vaks gibi maddeler kumaş üzerine aktarılarak, geçirgenlik oranları belli oranlarda kısıtlanmış olan kumaşlardır. Tekstilde bugünün şartlarında performans beklenilen özelliklerin sağlanmasının yanında kalıcı olması da esas alınır. Kaplama yöntemleri malzemenin biçimine göre genel üç ana başlık altında toplanabilir.
Ev tekstiline yönelik kaplamalı ürünler
- Rulolu perde sistemleri,
- Black out perdeleri,
- Yansıtmalı perdeler,
- Banyo perdeleri,
- Masa örtüleri,
- Döşemelik kumaşlar,
- Yatak örtüsü, çarşaflar.
Dış ortam kullanımına yönelik kaplamalı ürünler
- Güneşlikler,
- Şemsiyeler,
- Askeri ve sivil amaçlı tenteler,
- Dış mekan döşemelikleri,
- Dış mekan masa örtüleri,
- Muşamba yer döşemeleri,
- Sivrisinek ve haşere kovucu ağ kumaşları,
- Reklam panosu kumaşları.
Teknik uygulamalara yönelik kaplamalı ürünler
- Alüminyum panjurlar,
- Yansıtmalı panjurlar,
- Güç tutuşur askeri kumaşlar,
- Hava yastıkları,
- Spor giyim. Kaplamalı kumaşların performansı nelere bağlıdır?
- Ön işlemler(Mekanik ve kimyasal),
- Kullanılan elyaf türü,
- Kumaş yapısı,
- Seçilen polimerik malzemelerinin ihtiyaçları karşılayabilmesi,
- Kaplama makinesinin özelliklerinin uygun olması.
Kaplama veya laminasyon işlemi sonucu elde edilecek ürünün özellikleri kullanım alanına uygun;
- Zemin kumaşı,
- Kaplama materyali,
- Kaplama ya da laminasyon yöntemine göre şekillenmektedir.
Zemin kumaşlar
- Kopma,
- Yırtılma,
- Uzama gibi mekanik özelliklerin belirleyicisidir.
- Kaplama maddesi;
- Gözeneklilik,
- Kumaşın kimyasal ve çevresel etkilerinden korunması,
- Görünüm ve estetik özelliklerin iyileştirilmesinden sorumludur.
Kaplamalı Kumaşlara Uygulanacak Performans Testleri Genel testler
- Gramaj
- Kalınlık
- Kopma /Uzama
- Yırtılma
- Patlama
- Aşınma/Martindale abrasion
- Adhezyon (Yapışma)
- Renk Haslığı
- Yıkama dayanımı
Özel testler
- Güç Tutuşurluk
- Su iticilik / Spray testi (AATCC 22)
- Yağ İticilik (AATCC 118)
- Kir ve leke iticilik
- Işık Haslığı/ Xenon test
- Bundesmann Testi (DIN53888)
- Su geçirmezlik (ISO20811)
- Bükülme dayanımı/ Crumple Flex
- Bally flex testi ISO7854/B
- Dikiş dayanımı (ISO13935-2)
- Isı transfer radyasyon ENISO6942
- Isı transfer indexi
- High visibilty ENISO20471
- Yüzey iletkenliği
- Puncture resistance (Delinme dayanımı) (EN863)
- Su buharı geçirgenliği (ASTME 95 / 96)
Malzeme teknolojisindeki en hızlı yenilikler aşağıdaki başlıklarda verilebilir
- Tekstil tabanlı kompozit çeşitleri,
- Karbon elyaf ve kompozitleri,
- Nano ölçekli elyaflar,
- Daha esnek ve konforlu elyaflar,
- PCM içeren elyaflar.
Üretim tekniklerinde yeni gelişmeler ve potansiyeller:
- 3B boyutlu dokuma / örme sistemleri ile kompozit teknolojisinde hızlı gelişmeler (ağ ya da sandviç yapı).
- Dikişsiz örme gibi dikişsiz dokuma teknolojisi (Dikişsiz hava yastığı, konveyör bant, vs).
- Yeni dijital baskı tekniklerinin boyama dışında kaplama, apre, 3B baskı gibi alanlara doğru geniş- lemesi.
- Nakış dijital tekstillerin (Akıllı Tekstiller) üretilmesinde kullanılacaktır.
- Makine ve proseslerin, Endüstri 4.0 konseptinde gittikçe dijitalleşeceği, üretimin daha verimli, kaliteli olacağı ve sıfıra yakın fire imkanları vereceği öngö- rülmektedir.