Kenaf ( Hibiscus cannabinus L.)
- Familya; Malvaceae
- Cins; Hibiscus
- Tür; Hibiscus Cannabinus
Kenaf ( Hibiscus cannabinus L.) doğu-orta Afrika’ya özgü, birkaç bin yıldır yiyecek ve lif için yetiştirilen bir lif bitkisidir.
Tropikal ve subtropikal Afrika ve Asya’nın ortak bir vahşi bitkisidir. Halat, sicim, torbalama ve kilim gibi ürünler için tekstil lifi kaynağı olmuştur.
Kenaf, kağıt hamuru, kağıt ve diğer elyaf ürünleri için ham madde elyafının umut verici bir kaynağı ve İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana Çin, SSCB, Tayland, Güney Afrika, Mısır, Meksika ve Küba’da tanıtıldı.
Tek yıllık ya da iki yılda bir otsu bir bitkidir, (nadiren kısa ömürlü, uzun ömürlüdür ) ve odunsu bir tabana sahip 1.5-3.5 metre boyundadır.
Saplar 1-2 cm çapındadır, çoğunlukla dallı değildir. Yaprakları 10-15 cm uzunluğunda, şekil değişkendir; sapların tabanına yakın yapraklar 3-7 lobla derinden sarkıkken, gövdenin üst kısmına yakın yapraklar sığca loblu veya langırtsizdir
Çiçekler 8-15 cm çapında, beyaz, sarı veya mor renktedir; Beyaz veya sarı olduğunda, merkez hala koyu mor renktedir. Meyve , 2 cm çapında bir kapsül olup, birkaç tohum içerir.
Kenafın iyi gelişmiş kazık kökü toprağın 2 metre ve daha derinliğine ulaşır. Gövdesi yuvarlak veya azıcık kaburgalı, düz, dallanan yüksekliği 2 m’den 5 m’ye kadar, kök ağzından yukarıya doğru gittikçe incelen, seyrek yaprakları vardır. Gövdenin kalınlığı çoğunlukla 1,5-2 cm’dir.
Çiçekleri iri, beş yapraklı sarımsı renklidir. Yaprakların merkezinde parlak kırmızı, pembe veya açık kırmızı renkli leke vardır.
Meyvesi sivri oval biçimlidir, uzunluğu 2,5 cm ve eni 1- 2 cm, sert kıllarla örtülü beş yuvalı kozalaktır. Bir bitkide 20-30 adet kozalak oluşur.
Tohumu üç yüzlü, koyu kahvemsi renktedir. Bir kozalakta 15-20 tohum olur. 1000 adedinin ağırlığı 20- 28 gramdır.
Kenaf Bitkisi İklimi
Kenaf ısı seven bitkilerdendir. Tohumları 10-12 derece sıcaklıkta filizlenmeye başlar. 22-23 derece sıcaklıkta fidanlar dikime hazır hale gelir.
Kenafın boy atması ve gelişimi için uygun sıcaklık 23-25 derecedir. Vejetasyonun sonuna doğru sıcaklığa ihtiyacı belirgin ölçüde azalır.
Neme Düşkün bitkidir. Kenaf için toprağın optimum rutubeti %80 sınırında olmalıdır. Bu nedenle kenaf sadece sulanan koşullarda veya bol yağış düşen bölgelerde yetiştirilmektedir.
Kenaf ışık seven kısa gün bitkisidir. Işık yetersiz olduğunda veya çok yoğun ekimlerde bitkiler alçak boylu ve zayıf olurlar.
Tuzlu ve çorak topraklar kenaf için uygun değildir. Kenafın yetiştirilme dönemi 120-160 güne eşittir.
Kenaf Bitkisi Üretimi
ABD’nde, toprak 13°C yükseldiğinde ve donma olmazsa, kenaf ekilebilir. Bazı yerlerde bu Nisan ve Mayıs ayı erken olabilir.
Kenaf düzenlenmiş bir sıra ekici veya tahıl ekim makinası kullanılarak ekilir.
Kenaf tohumları 1.25-2.5 cm derinliğine dikilir ve 2-4 gün içinde bitki ortaya çıkar. Yoğun dikim dalları sınırlar ve ana gövdede uzun lifleri yükseltir.
Ürün yaklaşık olarak 150 gün içinde olgunlaşır ve yem bakırları ve şeker kamışı biçerdöverleri kullanılarak hasat edilebilir. Elyaf verimi yılda 6-10 ton arasında değişmektedir.
Kenaf Bitkisi Kullanım Alanları
Kenaf saplarından lif elde edilen bir bitki olmakla beraber tarandıktan sonra kalan kabuğu, lifi ve diğer bölümleri inşaat levhaları ve kağıt hazırlanması için kullanılır. İçeriğinde % 18-20 yağ bulunan kenaf tohumlarından deri üretiminde, sabun pişirme ve boya endüstrisinde kullanılan bir yağ elde edilir. Atıklar hayvanların beslenmesinde kullanılır.
Kenaf Lifi Kullanımı
Kenaf, uzun tast ve kısa çekirdek liflerinden oluşan benzersiz bir kombinasyona sahiptir ve bu da bir dizi kağıt ve karton ürün için uygundur. ARS’deki bilim adamları, gaz kağıdı, bağ, kaplamanın ham stoğu ve yüzeye çıkmış boyalar da dahil olmak üzere çeşitli kağıt kaliteleri yapmak için kullanılan pulpların birkaç kenaf pulpa tekniğini test ettiler. Sonuçlar, özellikle kağıt kalitesi, dayanıklılık, baskı kalitesi ve mürekkep emme açısından olumlu olmuştur.