Kırışık: Bir kumaşta genellikle keskin bir katlamanın neden olduğu bir kırılma çizgisi veya işaret veya katlanma ile kanıtlanan bir kumaş kusurudur. Kırışıklık, kumaşın bir kısmı elastik geri kazanımının ötesinde gerilecek şekilde bozulduğunda ortaya çıkar.
Kırışma sırasında kumaşın üst yüzeyi uzar ve alt yüzeyi sıkışmaya başlar.
Kırışık Dayanımı: Kullanım sırasında tekstil malzemesinin kırışmasına karşı direnç, buruşma direnci olarak bilinir.
Tekstil malzemeleri arasında azalan kırışma direnci sırası yün, ipek, asetat suni ipek, viskon, suni ipek, kupramonyum suni ipek, pamuk, keten vs.’dir.
Kırışık Düzeltme: Kırıldıktan sonra eski şekline dönebilen bir tekstil malzemesinin özelliğidir. Buruşma direncinin ölçüsü, buruşukluk düzelme açısı cinsinden nicel olarak belirtilir. Bir kumaşın kırışık geri kazanımı reçine muamelesi ile artırılabilir.
Shirley Kırışık Düzeltme Test Cihazı:
Makine Açıklaması: Cihaz, numuneyi tutmak için kelepçeyi taşıyan dairesel bir kadrandan oluşur.
Kadranın tam merkezinin altında bir bıçak kenarı ve kurtarma açısını ölçmek için bir indeks çizgisi bulunur.
Enstrümanın ölçeği kadran üzerine kazınmıştır.
Çalışma prosedürü: 2 inç uzunluğunda ve 1 inç genişliğinde bir şablona sahip kumaşlardan bir numune kesilir.
- İkiye katlanarak iki cam plaka arasına yerleştirilerek ve 2 kg ağırlık eklenerek dikkatlice kırılır.
- 1 dakika sonra ağırlık kaldırılır ve numune alet üzerindeki kumaş kıskacına aktarılır ve kırışıklardan kurtulmaya bırakılır.
- İyileştikçe, numunenin serbest kenarını bıçak kenarı ile aynı hizada tutmak için aletin kadranı döndürülür.
- İyileşme için izin verilen sürenin sonunda, genellikle 1 dakika, derece cinsinden kurtarma açısı kazınmış ölçekte okunur.
- Çözgü ve atkı yolu geri kazanımı, her yöndeki on testin ortalama değerlerinden en yakın dereceye kadar ayrı ayrı rapor edilir.
Test Yaparken Dikkat Edilmesi Gerekenler:
- Örnek, standart bir test ortamında koşullandırılmalı ve test edilmelidir.
- Rastgele numune alınmalıdır.
- Kenar, parça uçları, buruşuk veya katlanmış bölgelerden kaçınılmalıdır.
Kırışıklık Direnci ve Kırışıklık Düzeltme Arasındaki Fark:
SL. | KIRIŞIKLIK DİRENCİ | KIRIŞIK KURTARMA |
1 | Kırışma direnci, kumaşın kırışmasını engelleyen bir kumaş özelliğidir. | Kırışık giderme, kumaşın kırışmadan sonra orijinal konumuna geri dönme yeteneğini gösteren bir kumaş özelliğidir. |
2 | Kırışma direnci genellikle bükülme esnekliği ile ölçülür. | Kırışık geri kazanımı, kırışık geri kazanım açısı açısından nicel olarak belirtilen kırışma direncinin ölçüsüdür. |
3 | Kumaş kırışmadan kırışma direnci devreye girer | Kumaş kırıştırıldıktan sonra kırışık giderme devreye girer |
4 | Kırışma direnci, fiber polimerin moleküler zincirinin gerilmesine ve sıkışmasına direnir. | Kırışık geri kazanım özelliği ile gerilmiş veya sıkıştırılmış polimer zinciri normal konumuna geri döner |