Yuvarlak Örme Makinesinden Kaynaklanan Hatalar
Örme makinelerinde hatasız bir üretim yapabilmek için temel kurallardan biri ortamın klimalı olmasıdır. İplik ve iğneler yüksek devirlerde sürekli birbirleriyle sürtünerek ilmek oluşturduklarından ortamdaki nem ve ısı dengesinin iyi ayarlanması, uçuntuların giderilebilmesi için temizlik sisteminin yeterli olması gerekir.
Örme makinelerinde üretime başlamadan önce makinelerin;
- Temizlenmiş olmasına,
- Revizyon programına uygun bakım yapılmasına,
- Besleme ve çekim sistemlerinin kontrolüne,
- İğne, platin, mekik, çelik ve fırça bakımlarının yapılmış olmasına,
- Makinede örülecek olan kumaşın konstüriksiyonunun doğru ayarlanmasına dikkat edilmelidir.
Örme makinelerinde bazı makine aparat ve parçalarının zamanla aşınması, kırılması, bozulması, iyi yağlama yapılmaması veya hatalı ayar yapılması nedeniyle örülen kumaşta çeşitli hatalar oluşur.
Piyasada yaygınlığı nedeniyle bu bölümde daha çok yuvarlak örme makinelerinde oluşan hatalar incelenmiştir. Yuvarlak örme makinelerinde oluşan makine hataları, bu hataların kumaşı etkilemesi ve giderilmesi özet olarak aşağıda sıralanmıştır.
Makineden Kaynaklı Hataları Önlenmesi
Aşınmış, arızalanmış, dili kırılmış iğneler, platinler
- Delik, patlak, boyuna çizgi, çift ilmek oluşur.
- Dillerin açılması bozuk kırık iğnelerin değiştirilmesi, iğne dili açıcı fırça ayarlarının kontrolü
Kumaş çekme ve sarma tertibatlarının hatalı ayarları
- Çekimin fazla olması ile delik, büyük ilmek oluşur. Çekimin az olması ile doku yığılması, enine çizgi, çift ilmek hataları oluşur.Örgüde enine yönde dalgalanmalar meydana gelir.
- Doku genişletici (kadrotex) kasnağındaki ayar bozukluğunun, çekim silindirinin ayarsızlıklarının, arızalı sarma silindir ayarsızlıklarının giderilmesi gerekir.
İplik kılavuzlarının (rehber, mekik) ayarsızlıkları, mekiğin zamanla aşınması
- İplik kılavuzunun ayar hatalarından kanca aşınması, dil kayması vb. sebeplerle ilmek atılmaz. Bu nedenle delik, patlak, ilmek kaçığı oluşur.
- İplik kılavuzlarının birbiri ile ve hem silindir hem de kapak iğneleri ile olan mesafelerinin ayarlanması gerekir. Mekiğin zamanla değiştirilmesi, ipliğin geçtiği yere mümkünse seramik konması gerekir.
İğne yoklayıcı iğne dili açıcı fırçalarının, delikli yoklayıcının ayarı
- Delik, patlak, boyuna çizgi, çift ilmek, doku yığılması, ilmek düşmesi oluşur.
- İğne yoklayıcısı, iğne dili açıcı fırçalarının, delik yoklayıcı gibi kontrol ve güvenlik organlarının ayarlarının yapılması gerekir.
Silindir\kapak ilmek ayarsızlıkları ve may skalasının ayarsızlığı
- Delik enine çizgi oluşur.
- Kılavuz iğne mesafelerinin hassas ayarı (may ayarı) yapılmalıdır.
Silindir\kapak yataklarının ve yüksekliklerinin yanlış ayarlanması
- Boyuna çizgi, ilmek düşmesi, delik vb. oluşur.
- Doku yığılması oluşur. Silindir, kapak yatak yüksekliklerinin uygun ayara getirilmesi gerekir.
İplik gerginliklerinin (tansiyonlarının) farklı olması
- Enine çizgiler oluşur ve kumaş yüzeyinde dalgalanmalar meydana gelir.İplik gerginliği yüksek ise deliklenmeler, iplik gerilimi az ise ilmek düşmesi ve büyük ilmekler oluşur.
- İplik tansiyonlarının hepsinin eşit olması gerekir. İplik frenleri, bant furnisör veya dişli furnisörlerin ayarlanması gerekir.
Yukarıda gösterilen yuvarlak örme makinesindeki hatalardan başka örme makinesinden kaynaklanan hatalar piyasada bilinen isimleriyle aşağıdaki başlıklarda açıklanmıştır.
- Örme makinesinden kaynaklanan enine çizgi ve bant hataları
- İğne kaynaklı boyuna çizgi hatası
- İğne sürtünmeleri ve çarpışmaları
- Yatay may kaçığı hatası
- İğne delikleri (balıkgözü) hatası
- İlmek düşmesi hatası
- İlmek kaçığı (iplik kaçığı) hatası
- İlmek boylarının düzgünsüzlüğü
- Nopen (askı) hatası
- Çift ilmek hatası
- Buruşukluk hatası
- Çekim hataları
- Boyuna çizgi hataları
- Kilitlerin (kafalar, çelikler) aşınmasından oluşan hatalar
- Duruş izi hatası
- Rastgele ilmek hatası
- Doku yığılması hatası