Örme Kumaşlar ile Dokuma Kumaşların Karşılaştırılması
Örme kumaş, örücü elemanlar aracılığı ile ilmek şekli kazandırılan ipliğin, kendinden önceki ilmek ve sonraki ilmekler ile bağlanması sonucu oluşturulan yüzeylerdir. Örme kumaşlar şu genel özelliklere sahiptirler:
Örme Kumaşların Genel Özellikleri
- Örme kumaşların kendi doğalarında olan bir elastikiyete ve esnedikten sonra eski konumuna dönme özelliği,
- Vücut hareketlerine kolaylıkla uyum,
- Durgun havada yalıtım,
- Ütü az gerektirir ya da hiç gerektirmezler.
- İlmeği kolay kaçar ve çözülürler.
- Stabilleştirilmedikçe çekerler.
- Yılın her mevsiminde giyilebilecek kalınlık ve ağırlık çeşitliliği örme kumaşlar için geçerlidir. Yine aynı metre-tül ağırlığına sahip dokuma kumaşlara göre daha iyi yalıtım sağlarlar.
- Örme kumaşların dokuma kumaşlar kadar güçlü örtme özelliği yoktur. Örme kumaşlar soğuk hava şartlarında sıcak tutabilirler.
Buna karşın, dokuma kumaş ise; en az iki iplik sisteminin birbirleriyle belli bir düzen içinde ve dik açı oluşturarak bağlantı yapmalarıyla üretilen tekstil ürünüdür.
Dokuma Kumaşların Genel Özellikleri
Dokuma kumaşların genel özellikleri ise aşağıda sıralanmıştır
- Dokuma kumaşlar çözgü ve atkı ipliklerini, dik açılarda birleştiren basit ya da kopleks yapılı dokuma makinelerinde üretilmektedir.
- Atkı ve çözgü sıklıkları çok değişken olabilir; Vual:44 iplik Poplin:100 iplik
- Her iklim koşuluna uygun kumaş üretilmektedir.
- Yüzey yapısı açık, seyrek veya gözeneksiz olabilir. Tülbent, montluk, pantolonluk.
- Çok hafif olabilecekleri gibi, çok ağır da olabilirler: 50-60G/M2 Vual 25000- 3000G/M2 halı gibi
- Stabillerdir.
- Çekmeleri dokuma örgüsüne bağlı olarak değişir; ancak örmeye göre düşük miktardadır. İplik sıklıkları önemlidir.
- Tutum özellikleri iplik cinsine, iplik sıklığına ve uygulanan bitim işlemlerine göre değişir, diğer tekstil yüzeylerine göre serttir.
- İplikler arasındaki mesafe az olduğu için sağlamdır.
- Her çeşit elyaftan her çeşit dokuma yapılabilir
- Örgü çeşidi değiştirilerek farklı desenlendirme ile sınırsız kumaşlar oluşturulabilir.
- Elastik iplikler kullanılmadığında esneklik çok azdır ve en az esneme çözgü yönünde, en çok esneme ise 45 açılık kısımdadır.
- Buruşma eğilimleri genelde yüksektir. Buna karşılık ütü tutma özellikleri de yüksektir.
- Stabillikleri nedeni ile konfeksiyonda daha kolay kesim ve dikim özellikleri göstermektedirler.
- İplik sistemlerinin sayısı: Çözgü iplik sistemi ve Atkı iplik sistemidir.
- Elastikiyet ve esneklik: Verev yönde elastikiyet ve esneklik vardır. Atkı ipliği yönünde az; çözgü ipliği yönünde ise hemen hemen hiç yoktur.
- Nem çekme özelliği: Dokuma kumaşlar örgü yüzeyli kumaşlara oranla daha az nem çekerler.
Örme işlemi dokuma işleminden çok daha hızlı yapılabilmektedir. Ayrıca tek iplikli örme makinelerinde kumaş tipi değişimi çok daha kısa sürede olmaktadır. Bunun dışında, küçük partiler üretmek ve kısa zamanda mal teslim edebilme imkanı da örme sanayinin önemli bir avantajıdır. Örme kumaşlar dokuma kumaşlardan daha hızlı üretim özelliğine sahip olsalar da, piyasa araştırmalarına göre, örme kumaş fiyatları dokuma kumaşlarla hemen hemen aynıdır. Bazı durumlarda ise % 12 oranlarında daha da yüksek olduğu söz konusudur.
Örme kumaşlar ipliklere ilmek formu verilerek örüldüğünden örme kumaşın örtme faktörü, dokuma kumaşın örtme faktörüne göre daha düşük seyretmektedir. Dokuma kumaşlar kadar örtme özelliği söz konusu olmasa da, örme kumaşlar, aynı metre-tül ağırlığına sahip dokuma kumaşlara göre daha iyi yalıtım sağlamayı başarırlar. Örme kumaşlar hacimli olmaları ve ilmek yapılarından ötürü ısı yalıtımının temeli olan hareketsiz havayı bünyelerinde bulundururlar ve bu nedenden ötürü soğuk hava şartlarında kaplandıkları noktayı sıcak tutma imkânları vardır.
Örme ve Dokuma Kumaş Arasındaki Farklar
Örme kumaş ile dokuma kumaş arasındaki farkları şu şekilde sıralanabilmektedir:
- Örme kumaş üretimi, dokuma kumaş üretimine göre daha hızlıdır.
- Örme kumaşlar esnek bir yapıya sahip olmakla birlikte, dokuma kumaşlarda (lycralılar hariç) esneme yoktur.
- Örme kumaşların nem alma özelliği, dokuma kumaşlara göre daha yüksektir. ·Örme kumaşların yıkama sonrası çekme eğilimi, dokumaya nazaran daha yüksektir.
- Örme kumaşlar dokumaya nazaran daha az buruşur. Bu sebeple katlama ve paketlemesi daha kolay ve hızlıdır.
- Örme kumaşlar daha dökümlüdür. Vücudu kolay sarar. Dokuma kumaşların dökümlü olması sağlansa bile, vücut kıvrımlarına tam oturmaz ve örme kumaşlardaki rahatlığı vermez.
- Örme kumaşlar dikildikten sonra yıkanmaya ihtiyaç göstermez, kullanıma hazır olarak tüketiciye ulaşır. Dokuma kumaşlardan dikilen ürünlerde, kumaş cinsine ve kullanım yerine bağlı olarak tuşe, dikiş efekti ve görünümde istenilen sonucu alabilmek için, dikimden sonra yıkanır, daha sonra hazırlanarak tüketiciye gönderilir.
- Örme kumaştan yapılan ürünler çorap, tayt, atlet, iç çamaşırı, sweat, t-shirt, eşofman (alt ve üst), bebe giysileri olarak üretilirken, dokuma kumaştan ise pantolon, gömlek, ceket, kaban, mont, salopet, şort, yağmurluk üretilmektedir.
