Dokuma kumaşlarda birim uzunluktaki atkı ve çözgü ipliği sayısına, örme kumaşlarda ise birim uzunluktaki ilmek çubuğu ve ilmek sıra sayısına sıklık denir. Birim olarak adet / cm yada adet / inç ile ifade edilir. Kumaşlarda sıklık, kaliteyi belirleyici bir unsur olarak kabul edilir Kumaş sıklığının fazla olması ile;
- Kumaşın m2 ağırlığı artar
- Kumaş daha stabil ve tok bir tutum kazanır
- Kumaş daha yüksek dayanıma sahip olur
- Kumaş içindeki iplik kaymaları daha az olur
İmalatçı firmalar, maliyetini düşürmek için dokuma sıklığın; azaltıp terbiyede dolgunlaştırıcı maddeler kullanırlar. Bu ise doku kalitesini düşürür.
Örme kumaşlarda sıklık, may sıklığı olarak bilinir. May sıklığı , boyuna yönde bir ilmek çubuğu üzerinde birim boydaki ilmek sayısını ifade etmektedir. Kumaş enindeki ilmek çubuğu sayısı ise örme makinesinin iğne sayısı ile belirlendiği için değiştirilme imkanı yoktur. Bu nedenle örme kumaşlarda may ipliği değiştirilecek kumaşın yapısı toplaştırıp seyrekleştirebilmektedir.
Kumaş sıklığı tayini TS 250 EN 1049-2/ Şubat 1996 standardına göre yapılmalıdır.
Sıklık tayininde 3 metod kullanılır. Kumaşlar TS EN 20139’a göre kondüsyonlandıktan sonra deneye başlanır.
cm.deki iplik sayısı adet/cm | En az ölçüm mesafesi cm | Her deney numunesindeki iplik sayısı | % hassasiyet (0,5 ipliğe kadar sayılacaktır) |
10 dan az | 10 | 100 dan az | 0,6 dan büyük |
10-24 | 5 | 50-125 | 1,0-0,4 |
25-40 | 3 | 75-120 | 0,7-0,4 |
40 dan fazla | 2 | 80 dan fazla | 0,6 dan az |
Tabloda belirtilen boyutlardaki kumaş numunesinin iplikleri çıkartılır, uçlarının adedi sayılır. Sayılacak olan ipliklerin uçlarının 1 veya 2 cm boyda olması sağlanır. En az 5 deney yapılır.
B metodu: Optik iplik sayma aleti kullanılarak, cm’sinde 50’den fazla iplik ucu bulunan kumaşlara uygulanır. Özellikleri belirti olan optik iplik sayma aleti ile görüş açısı içerisinde kalan iplik adedi tespit edilir.
C metodu: Bir skala üzerinde hareketli büyütme gücü az oları mikroskop ile ( 4 x ile 20x arası büyütme gücü) yukarıdaki tabloda belirtilen boyutlardaki kumaş numunesinin iplik uçları sayılarak tespit edilir.
Sonuçlar: sayımların aritmetik ortalaması alındıktan sonra cm’deki iplik sayısı olarak ifade edilir.