Tek İplikli Zincir Dikiş
Tek iplikli zincir dikişin özellikleri:
- Tek iplikli zincir dikişte tek ipliğin halkaları birbiri içinden geçtiği için çok esnek bir dikiş türüdür.
- Kolayca sökülebilir
- Alt ve üst taraf farklı görünür.
- Masura değiştirme işlemi olmadığı için çift baskı dikişine göre avantajlıdır.
- İplik tüketimi düz dikişe göre %35 daha fazla, iki iplikli zincir dikişe göre ise ortalama %20 daha azdır.
- Özellikle kenarların bitişinde, bağlantı yerlerinde örgü kumaşların esnek şekilde birleştirilmesinde, düğme otomatlarında, iç çamaşır ilik otomatlarında, teyel amacıyla geçici dikiş olarak uygulanabilir.
El Dikişleri
Bu dikişte iplik, kumaş veya kumaş katları arasından tamamen geçirilerek dikiş oluşturulur. El dikişinde ortaya çıkan problemler :
- İpliği tamamen alt ya da üst tarafa geçirme zorunluluğu,
- İğnenin hangi tarafta olursa olsun 180 ° çevrilmesi gerekliliği
El dikiş yapan makinalarda iki ucu sivri ve deliği ortasında bulunan iğne veya kancalı iğne kullanılır. Ortası delikli iğnenin kullanıldığı el dikişi yapan dikiş makinalarında , makinanın alt ve üstünde iki çene bulunur. İğnenin dalıp çıkma hareketi bu çeneler vasıtasıyla gerçekleştirilir.
Düz (Çift Baskı) Dikiş
Bir üst iplikle (iğne ipliği) bir alt ipliğin bağlantı yapmasıyla oluşur. Üst ve alt yüzeylerde dikişin görüntüsü aynıdır. Bağlantı dikilen yüzeyin tam ortasında oluşur. Bu dikiş sınıfının en tanınmış tipi 301’dir.
Dikiş Özellikleri:
- Dikiş iki iplik sisteminde oluşmaktadır. Üst iğne ipliği makine üzerindeki bir iplik bobininden beslenirken, alt iplik dikiş plakası altında bulunan bir mekik yuvası içindeki masuradan verilir. Masuraya sarılan iplik miktarı, iplik numarası ve masura boyutları ile orantılıdır. Bu durumda düz dikişte bir masura değişim zamanı ortaya çıkmaktadır.
- Dikiş oluşunda bir iğneye karşılık iki iplik sisteminin olması, çok iğneli çalışma durumuna sınırlama getirmektedir. Çok iğneli çalışmalarda gereken sayıda masurayı dikiş plakası altına yerleştirmek için yer yoktur.
- İki iplik sisteminin bağlantı yapmasıyla oluşan dikiş, oldukça mukavemetli ve diğer dikişlere göre esnekliği daha azdır.
- Dikiş son derece zor sökülür.
Çok İplikli Zincir Dikiş
Birinci iplik sistemindeki ilmekler kumaştan geçirilir ve ikinci iplik sisteminin ilmekleri ile zincir şeklinde birleştirilerek tutturulur.
Çok iplikli zincir dikiş özellikleri:
- İki iplikli zincir dikiş düz dikişe göre daha esnek,tek iplikli zincir dikişe göre daha az esnektir.
- Düz dikişlere göre istenildiğinde çok kolay sökülebilir.
- Kumaşın alt tarafında fazla miktarda iplik yığılması olur ve iplik tüketimi düz dikişe göre %70 daha fazladır.
- Örgü ve triko kumaşların dikiminde, gömlek ve iş elbiselerinin dikiminde, gözlü ilikte kullanılır.
Reçme Dikişi:
Çok iplikli zincir dikiş grubundandır. Reçme dikişinde üst kısımda çift iğne düz dikiş görüntüsü, alt kısımda örmeli zincir dikiş görüntüsü vardır. Reçme dikişi 406, 407 ve 408 dikiş tipleri ile yapılabilir.
- Elastik bir dikiş olduğundan örgüden mamül iç çamaşırı, tshirt vb. ürünlerde,
- Birleştirilmiş parçalarda etek ucu, kol ağzı gibi açık yerlerde kapatma dikişi olarak,
- Estetik amaçlar için kullanılır.
Overlok Dikişi
Kumaş kenarlarını tutturmak, emniyete almak için kumaş kenarlarının düzeltilerek temizleme ve sürfile etkisi oluşturacak şekilde iplikle sarılmasıyla yapılan makine dikişidir. Overlok dikişinde (3 iplik için) bulunan iplikler, iğne ipliği, lüper ipliği ve sargı ipliğidir. Sargı ipliği dikiş oluşumunda kumaş kenarlarını iğne ve lüper ipliğinin oluşturduğu dikiş hattına kadar sarıp bağlayarak temizleme, sürfile işlevi görür ve iplik saçaklanmasını, çözülmesini önler.
Overlok dikiş özellikleri
- Dikiş işlemi kolay ve hızlıdır
- Dikiş sökülebilir.
- Birleştirme yerlerinde kullanıldığında hacimli bir dikiş türüdür.
- İplik sarfiyatı düz dikişe göre %400-600 oranında daha fazladır.
- Dikiş birleştirilmelerinin başlangıcında ve bitişinde dikiş sökülebilir.
Overlok dikişi kullanım yerleri:
- Özellikle örme giysi parçalarını birleştirmede
- Kenar temizleme, sürfile ve bitirmede
- Lastik gibi malzemeleri giysi parçalarına eklemede
- Özel aparatlarla dikiş yapmada Süsleme amaçları için kullanılır
Emniyet Dikişi:
Emniyet dikişi, kumaş kenarından biraz uzakta takviye edilen bir zincir dikiş veya kilit dikiş ile overlok dikişinden oluşur. Kenardan belirli bir uzaklıkta iki paralel bağımsız dikiş sırasının aynı anda dikilmesi suretiyle yapılan makine dikişidir. Sıralardan biri sürfile görevi yapan overlok dikiş diğeri düz veya çok iplikli zincir dikiştir. Özellikle zorlanmaya ve gerilime maruz giysi bölümlerinde, esnek ve örme giysilerde, mayolarda, iç çamaşırı ve spor giysilerde, iplikleri kolay sökülen giysilerin kenarlarının dikişinde kullanılır.
Emniyet dikişi beş iplikli overlok makinasında yapılır. İki iplik kumaş kenarından genellikle 7 veya 10 mm mesafede emniyet dikişi oluşturmakta, aynı zamanda buna paralel olarak diğer üç iplik belirli bir sargı genişliğinde üç iplik overlok dikişi oluşturmaktadır. Beş iplikli overlok makinasıyla gerçekleştirilen bu dikişin alternatifi, giysi parçalarının önce üç iplik overlokla birleştirilmesi ve daha sonra bu dikişin kenarına düz dikiş uygulanmasıdır.
Kapama Dikişler
Kapama dikişler üç iplik sisteminden oluşur. Birinci sistemin ilmekleri dikilen kumaşın üst tarafında bulunan ikinci sistemin ilmekleri ile bağlantı yaparak kumaşın arasından geçer ve üçüncü sistem iplikleriyle kumaşın altında zincirlenir
Kapama dikişin özellikleri:
- Elastik bir dikiş hattı oluşturur.
- Hassas bir dikiştir.
- İplik tüketimi diğer dikişlere oranla çok fazladır.
- Örneğin değişik kapama dikişi tiplerinde düz dikişe göre %600-1400 oranında, iki iplikli dikişe göre %300-800 arasında fazla iplik tüketimi vardır.
Kapama dikişin kullanım yerleri:
- Sürtünmenin az olması istenen yerlerde (iç çamaşırlarda)
- İç çamaşırlarda yaka, kolevi ve paçalara bant takma işleminde
- Daha çok örme giysileri süsleme amacıyla kullanılır
Kaynak: tekstil.uludag.edu.tr