İnterlok (Interlock) kumaş; sadece çift plakalı yuvarlak örme makinelerinde, silindir ve kapak iğnelerinin birbirlerine dik ve karşılıklı bir şekilde yerleştirilmeleriyle elde edilen çift katlı örme kumaş çeşididir. Bu kumaşların en büyük özelliği her iki tarafının da pürüzsüz olması ve kumaşın iki yönünün de kullanılabilir olmasıdır. Sık bir yapıda örülen ve her türlü elyaftan örülebilen interlok kumaşlardan bebek zıbın, atlet, pijama ve bir çok giysi üretilebilmektedir. En sık kullanılan iplik cinsi %100 pamuk olanıdır, pamuk/polyester ve viskon ile de sıkça üretilmektedir.
İç giyim yazlık-kışlık ve özellikle sportif, tıbbi üst giyimlerde geniş bir kullanım alanına sahiptir. Ayrıca teknik koruyucu tekstil olarak da kullanılabilmektedir. Bir kumaşın interlok mu yoksa ribana mı olduğunu belirlemek için kumaşı enine gerdirip bakılır, eğer karşılıklı ilmekler birbirinin karşısında ise bu interloktur. Basit bir tabirle doluya dolu ise interloktur. Ribanada doluya boş, boşa dolu karşılıklı gelmektedir. İnterlok kumaşları enine yönde gerdirsek bile, iki yüzde de sadece sağ ilmikler görülür.
İnterlok Kumaş Özellikleri
- Ön ve arka yüzde aynı görünüme sahiptir, çift yüzlüdür.
- Desen ve yüzey dizaynı sınırlıdır.
- Ön ve arka yüzü pürüzsüzdür.
- Sık bir yapıya sahiptir.
- Dikey yönde, yatay yöne göre daha yüksek bir elastikiyet özelliğine sahiptir.
- Boyutsal stabilitesi ve şeklini koruma özelliği yüksektir
- Diğer tek iplikli örme kumaşlara göre çok ağır gramajlıdır.
Ön ve arka yüzey arasında hava olduğundan, daha iyi ısı yalıtım özelliğine sahiptir. Diğer tek iplikli örme kumaşlara göre daha sıcak tutar ve interlok örme kumaşların hacimli yapısı nedeni ile nem alma özelliği iyidir.
Makinenin Interlok Örgüye Hazırlaması
RR interlok örgünün üretilebilmesi makinenin hazırlanması gerekir. Makinenin örgüye hazır hale gelmesi için iğne seçimi, çelik seçimi ve may sıklığı ayarı, iplik gerginlik ayarı, makine hız ayarı ve kumaş çekim ayarlarının yapılması gerekmektedir.
İğne seçimi: Yuvarlak interlok örme makinesinde bir kapak iğnesi birde silindir iğnesi olmak üzere iki farklı iğne grubu bulunmaktadır. İnterlok makinelerinin kapak iğneleri kısa, silindir iğneleri ise kapak iğnelerine nazaran daha uzundur. Ayrıca kapak ve silindir iğneleri iki farklı ayak uzunluklarındadır.
İnterlok makinelerinin iğne dizimi yapılırken ayakları farklı uzunluklarda olan iki iğne yan yana gelecek şekilde dizilmelidir. Aynı işlem kapak ve silindir iğnelerinin hepsi için geçerlidir.
İğne düzeni tamamlandığında kapaktaki kısa ayaklı iğnenin karşısına silindirdeki uzun ayaklı iğne, kapaktaki uzun ayaklı iğnenin karşısında ise silindirdeki kısa iğne gelecek şekilde olmalıdır.
Çelik seçimi ve may sıklığı ayarı: RR interlok kumaşın örülmesi iki sistemde gerçekleşmektedir. İnterlok örgünün örgü raporu iki sıradır. Örgünün birinci sırasında sadece kısa ayaklı iğneler ilmek yaparken, uzun ayaklı iğneler hareket yapmaz. İkinci sırada ise uzun ayaklı iğneler ilmek yapar. Makinenin çelik sistemi de bu örgüye göre ayarlanması gerekir
İnterlok makinelerinin çelik sistemi ikilidir. Her bir sistemde çift çelik bulunmaktadır. Bu durum kapak ve silindirin her ikisi içinde geçerlidir. İnterlok makinesinin çelik düzeni yukarıda verilen örgü raporuna göre düzenlenmelidir. Rapora bakıldığında birinci sistemde hem kapakta hem de silindirde kısa ayaklı iğnelerin ilmek yaptığı görülmektedir. İkinci sistemde ise her iki tarafta da uzun iğnelerin ilmek yaptığı görülmektedir. Buna göre makinenin çelik düzeni Şekil 1.4 gibi olmalıdır.
İnterlok makinelerinde üretim performansı diğer makinelerden farklıdır. Bu makinelerde üretim yarı yarıya düşmektedir. Örneğin; 54 sistem ribana makinesi RR örgüde bir turda 54 sıra örerken, interlok makinesi aynı örgüde bir turda 27 sıra örmektedir. RR normal interlok örgülerin üretiminde may ayarı, alt çelik ve üst çelik için ayrı ayrı yapılmaktadır. Bu işlem hem kapak hem silindir çelikleri için geçerlidir. Normal intelok örgüde tüm may ayarları aynı olmalıdır.
- İplik gerginlik ayarı: RR normal interlok üretimi için ipliklerin beslenmesi aynı kasnaktan olmalıdır. Çünkü örgü raporuna bakıldığında her sistemin iplik sarfiyatı aynıdır. Ayrıca kasnaktan yapılan iplik gerginlik ayarında numune kumaşın iplik sıklığı da göz önünde bulundurulmalıdır. Eğer kasnağı artı(+) yönde çevirirseniz daha fazla iplik sevk edersiniz ve örgü gramajlı olur. Eğer gramajı düşürmek istersek kasnağı eksi (-) yönde çevrilerek kasnak kayışı da gerdirilmedir.
- Kumaş çekim ayarı: Yuvarlak interlok örme makinelerinin çalışma sistemi ribana ve süprem yuvarlak örme makinelerine nazaran farklıdır. İnterlok örme makinesinde her iki sistem bir sırayı tamamlamaktadır. Bu yüzden makine bir turda normal örmesi gereken sıra sayısının yarısını örebilmektedir. Kumaş çekim ayarının da bu durum göz önünde bulundurularak yapılması gerekir.
Numunenin Örülmesi ve Kontroller
- Numunenin Örülmesi: Makine hazır hale getirildikten sonra bir miktar numune kumaş örülmesi gerekir. Örülen bu kumaş için kullanılan iplik, numune kumaş ile aynı özellikte olmalıdır. Bir miktar kumaş örüldükten sonra makine durdurularak üzerinden bir parça numune kesilir. Kesilen numune biraz bekletildikten sonra gerekli kontrolleri yapılır.
- Kontrollerin Yapılması :Örülen numune kumaşın istenilen özelliklere sahip olup olmadığını kontrol etmemiz gerekir. Burada örülen kumaş numunesi eğer var ise numune kumaş ile karşılaştırılır eğer numune kumaş yok ise sipariş formundaki istenilen özellikler dikkate alınarak üretim kontrolleri yapılır.
- Üretimin Yapılması: Makine üzerinde istenilen ayarların yapılması, numune kumaşın örülüp kontrollerinin yapılması sonucu kumaşın üretimine geçilebilir. Kumaşın üretimi esnasında olası hatalar için dikkatli olunmalıdır. Ayrıca cağlıklara bobin dizilirken ipliklerin aynı parti (lot) veya cağlık dizim raporuna göre bobin olmasına dikkat edilmelidir.
Bilgilendirme için teşekkür ederim. Faydalı oldu.