Overlok Makinesi Çeşitleri ve Kullanım Yerleri

Kumaş kenarlarını tutturmak ve emniyete almak için kumaş kenarlarının düzeltilerek iplikle sarılması şeklinde yapılan makine dikişine overlok dikişi denir.

Bir veya daha fazla iplik grubu ile yapılır. Bu dikişin esas özelliği en az bir gruptaki iplik halkalarının malzemenin kenarı etrafından geçirilmesidir. Overlok dikişleri; kumaş kenarlarında temizleme, birleştirme işlemleri gibi yerlerde kullanılır. Overlok dikiş özellikle örme kumaşlarda yaygın olarak kullanılmaktadır.

Overlok Dikiş Çeşitleri

Overlok dikiş çeşitleri kullanılan makineye göre değişiklik gösterir 3 iplikli dikiş, 4 iplikli dikiş veya 5 iplikli dikiş olabilir. Şekil 1.3’te değişik overlok dikiş örnekleri görülmektedir.

Overlok dikişi kullanım yerleri:

• Özellikle ayakkabıda kullanılan tekstil malzemelerinde
• Kenar temizlemede

Overlok makinelerinin yapılan dikiş ve kullanılan iplik sayısına göre çeşitleri şunlardır:

• 3 İplikli overlok makinesi
• 4 İplikli overlok makinesi
• 5 İplikli overlok makinesi

1.2. Makinede Kullanılan İğneler

Overlok makinesinde kullanılan iğneler sivri uçlu ya da bilyeleştirilmiş uçlu olarak ikiye ayrılır. İğne numarası, düz sanayi dikiş makinelerinde olduğu gibi kumaş kalınlığına göre ayarlanmalıdır. Nm 90 (14) nu’lu iğneler normal kalınlıktaki kumaşların dikiminde, Nm 75 (11) nu’lu iğneler hafif kumaşların dikiminde kullanılır.

Overlok Makineye İğne Takma

• İğne kelepçesi (1) en yüksek konuma kaldırılır.
• İğne kelepçe vidası (2) gevşetilir ve kullanıcı tarafından bakıldığında iğnenin aralığı arkaya gelecek şekilde iğne, iğne kelepçesine tamamen geçirilir.
• İğne kelepçe vidası (2) sıkılır (Şekil 1.1).

Overlok Makineye İplik Takma

İplikler sırası ile şekilde gösterilen yerlerinden geçirilmelidir. Makineye göre farklılık gösterir. En az 3 iplik olacağı için ( Burada 4 iplikli overlok makinesi verilmiştir.) dikkatli takılmalıdır(Şekil 1.2).

---

Üç İplikli Overlok Makinesine Nasıl İp Takılır?

Kullanılacak Araç Gereçler

3 iplik overlok makinesi, kumaş, 3 adet overlok ipi, overlok cımbızı

İşlem Basamakları

• Dikilecek kumaşa uygun 3 adet iplik seçiniz.
• İplik takma işlemlerinde cımbız ya da pens kullanınız.
• 3 iplik overlok makinesinin iplik takma şeklini inceleyiniz.
• 1 numaralı iplik iğneden geçen ipliktir.
• Bu ipliği takarken şekildeki 1 numaralı mavi ipliği takip ediniz.
• Çardaktan gelip ilk tansiyondan geçecek şekilde ipliği cımbızla tutarak geçiriniz.
• İpliği gerginlik ayarı yapıldıktan sonra soldaki iğneye doğru alınız.
• İpliği cımbızla tutarak önden karşıya doğru iğne deliğinden geçirerek takınız.
• 2 numaralı iplik orta tansiyondan geçen ipliktir.
• Bu ipliği takarken şekildeki 2 numaralı kırmızı ipliği takip ediniz.
• 1.lüpere kadar gelen ipliği, önce lüperin altındaki deliğinden dışarıya çıkarınız sonra ipliği lüperin ucundaki delikten tekrar içeriye girdiriniz.
• 3 numaralı iplik sağ tansiyondan geçen lacivert ipliktir.
• Bu ipliği takarken şekildeki 3 numaralı lacivert ipliği takip ediniz.
• İkinci lüpere kadar gelen ipliği öncelikle içten dışa doğru, uç kısmındaysa dıştan içe doğru hareketle geçiriniz.

Dikkat Edilecek Noktalar

• İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alınız.
• Makinenin şalterini kapatınız ve makine motorundaki elektriğin boşaldığından emin olunuz.
• İplikleri, şekildeki aşamalarda devamlılık olacak şekilde dikkatle takınız.

Dört İplikli Overlok Makinesine İplik Nasıl Takılır?

Kullanılacak Araç Gereçler

4 iplik overlok makinesi, kumaş, 4 adet overlok ipi, overlok cımbızı

İşlem Basamakları

• İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alınız.
• 4 iplik overlok makinesinin iplik takma şeklini inceleyerek overlok makinesinin ipliklerini takmak üzere hazırlayınız.
• Dikilecek kumaşa uygun iplik seçiniz.
• Overlok makinesi, overlok iplikleri ve pensi çalışma ortamında hazırlayınız.
• İplik takma yerlerindeki renklerin devamı olacak şekilde iplikleri takınız.
• 1 numaralı iplik 1. iğnenin ipliği, 2 numaralı iplik 2. iğnenin ipliği, 3 numaralı iplik orta tansiyondan geçen lacivert iplik, 4 numaralı iplik sağ tansiyondan geçen kırmızı iplik olacak şekilde ipliklerin makineye takılmasını kontrol ediniz.
• Overlok makinesine iplik takma işlemini çok sayıda tekrarlayınız.
• Overlok makinesine iplik takma işlemlerini kontrol ediniz.

Dikkat Edilecek Noktalar

• Makinenin şalterini kapatınız ve motordaki elektriğin boşaldığından emin olunuz
• İlk olarak makineye iplik takma şeklini inceleyiniz ve iplikleri doğru taktığınızdan emin olunuz.