Rejenere selüloz liflerinin bir versiyonu olan polinozik lifler, viskonun yaş dayanımının düşüklüğünü elimine etmek ve yaş dayanımı pamuğa yakın olan lifler elde etmek için üretilmiş liflerdir. Yapı itibari ile polinozik lifler pamuğa benzediği için, karışımlarında uyum daha iyi olmaktadır.. Tekrarlı yıkamalar sonunda, viskon, pamuk ve polinozik kumaşlar arasında en iyi tutum polinozik materyaller ile elde edilmektedir. Pamuk ve polinozik liflerin boyama davranışları benzer olduğu için, pamuk ve polinozik lif karışımlarında tonin-ton boyamalar elde edilebilmektedir. Yüksek mukavemet ve yüksek yaş modüle sahip polinozik lifler, nem tutma, parlaklık, ipeğimsi tutum, yaş durumda iyi mukavemet gibi özellikleri sayesinde spor malzemelerinde, dış giysiliklerde, iç çamaşırlarında ve teknik tekstillerde kullanım olanağı bulabilmektedir.
Şekil 9. 25 Yıkama Sonrası Renk Değişimi (14)
POLİNOZİK LİFLERİN FİZİKSEL VE KİMYASAL YAPISI
- a) Boyutsal Stabilitesi: Polinozik liflerin yaş mukavemeti ve yıkama sonunda boyut stabilitesi oldukça iyi olmakta ve yıkama sonrası kumaşlarda sert tutum oluşmamaktadır.
- b) İnce İplik: Laboratuar koşullarında 0,5 denye inceliğinde polinozik iplik üretilebilmiştir. 1 denye polinozik elyaf bile kolaylıkla üretilebilmektedir. Ne60’ dan daha ince iplikler pamuk ile rekabet edebilmektedir.
- c) Boya Absorbsiyonu: Polinozik materyaller pamuk ve viskonu boyayan tüm boyarmaddeler ile kolaylıkla ve üniform olarak boyanabilmektedir. Polinozik liflerin boyarmadde absorpsiyonu pamuk liflerininkine yakındır ve yıkama sonrası renk deği- şimi de az olmaktadır.
- d) Parlaklık: Pürüzsüz yüzeyi ve dairesel kesiti sayesinde ipek gibi parlak bir görünüme sahiptir.
- e) Reçine Muamelesi: Reçinesiz polinozik kumaş viskon ve pamuğa göre daha yüksek buruşmazlık özelliği gösterir ve reçine ile bu özellik geliştirilebilir.
- f) Alkaliye Dayanıklılık: Polinozik lifler fibriler yapısı nedeniyle viskona göre daha fazla alkali dayanımına sahiptir. %100 polinozik kumaşların iyi boyarmadde absorbsiyonu nedeniyle merserize yapılmadan bile iyi parlaklığa sahip olabilmektedir.
- g) Leke Tutmama: Polinozik liflerin yuvarlak ve çapraz kesitleri nedeniyle iyi leke tutmama özelliğine sahiptir. Bunun yanında bu liflerin temizlenmesi de oldukça kolaydır.
- h) Mukavemet: Polinozik lifler pamuk kadar sağlamdır. Bu materyallerin özellikle yaş dayanımları oldukça iyidir.
- i) Diğer Lifler İle Harmanlama ve Karıştırılması: Diğer lifler ile harmanlanması kolaydır. Sentetik lifler ile karışım yapıldığı zaman hem iplik eğrilmesi daha kolay hem de harman oluşturulması oldukça kolaydır.
Şekil 10. Aynı Tonda Boyanmış Farklı Örme Kumaşlar (14)
Tablo 2’de 1.2 denye polinozik liflerin fiziksel özellikleri verilmektedir.
Tablo 2. Polinozik Liflerin (1,2 denye) Fiziksel Özellikleri (6)
Tablo 3. Polinozik Lifler İle Diğer Liflerin Karşılaştırılması 1 (6)
Tablo 4. Polinozik Lifler İle Diğer Liflerin Karşılaştırılması 2 (2