Şapkanın Tanımı ve Çeşitleri
Başa giyilen başlık anlamında Latince adı “cappa” olan bir kelimedir. Bay, bayan ve çocukların gerek aksesuar, gerekse sıcak veya soğuktan korunmak için giydiği kumaş, hasır, fötr veya çeşitli yün, pamuk türü ipliklerden yapılmış değişik desen ve şekillerde olan kıyafeti tamamlayan bir aksesuardır. Şapka, başlık (tepe), kenar olmak üzere iki bölümden oluşur.
Başlık (tepe)
Tek parçalı başlıklar- İki parçalı başlıklar
- Üç parçalı başlıklar
- Dört parçalı başlıklar
- Altı parçalı başlık
- Sekiz parçalı başlık olarak adlandırılır.
Kenarlar
- Yarım kenar (viziyer, siper)’lı şapkalar
Resim 1.3: Sekiz parçalı başlık örneğ
- Kaplın kenarlı şapkalar
- Kloş kenarlı şapkalar
- Katoniye kenarlı şapkalar
- Proton kenarlı şapka olarak adlandırılır.
Örme makinelerinde kesim uygulama tekniği ile biçimlendirilen şapka çeşitleri: Bu tür üretimi yapılan şapkalar tamamı ile makinede tasarlanarak üretilen çeşitlerdir. Siper örgüsü de dâhil olmak üzere örme makinelerinde şekil verdirilerek şapka üretimi yapılır. Plastik siper parçası, el işi ile siper kısmına geçirilir. Triko sektöründe tercih edilen üretim sistemidir.
Keserek biçimlendirilen şapka çeşitleri: Örme kumaş makineden kesim işlemi yapılmadan düz olarak üretilir. Daha sonra örme hazır giyim bölümünde keserek biçim verilir.
Genel olarak şapka;
- Statü sembolüdür.
- Kıyafetin veya üniformanın parçasıdır.
- Güneş ve soğuktan koruyucudur.
- Siyasi ve dinsel mesaj taşır.
- Cezbedici ve dikkat çekicidir.
- Görünüşe otorite, itibar ve güven verir.
- Kıyafeti tamamlayan bir aksesuardır.
Şapka üretimi yapılırken
- Modaya uygun model seçilmelidir.
- Mevsime uygun olmalıdır. Örme kumaştan üretimi yapılan şapkalar kış mevsimlerinde tercih edilen modellerdir.
- Makinelerde kesilerek biçim verilen şapka üretiminin yanında düz örme kumaş üzerinde kesim uygulanarak üretilen şapka modelleri de bulunmaktadır. Model tespitinde buna dikkat edilmelidir.
- Üretim yapılacak atölye şartlarına göre model belirlenmelidir.
- Çocuk modellerinde renkli eğlenceli sevimli model seçimi yapılmalıdır.
- Desenli veya renkli modellerde günün modasına uygun renkler seçilmelidir.
Şapka Ana ve Yardımcı Malzeme Özellikleri
- Düz örme kumaş: Belirlenen şapka modeline göre düz örme kumaş seçimi yapılır. Kumaşın ince olması esnek olması tercih edilir.
- Astar kumaş: Şapka yapımında kullanılacak astar kumaş ince kumaşlardan tercih edilmelidir. Astar kumaş çoğunlukla kesimli şapkalarda kullanılır. Her şapka yapımında astar kumaş kullanılmaz.
- Tela: Örme kumaşı rahat dikebilmek ve şapkaya düzgün bir görüntü kazandırmak için tela kullanılır. Astar kumaşta olduğu gibi her şapka yapımında tela kullanılmaz. Seçilen model özelliğine göre kullanılır. İnce olması bakımından kâğıt tela tercih edilmelidir.
- Siper: Şapkaların ön kısmına siperlik bölümüne geçirilen plastik bir malzemedir.
- Tik tak bant: Şapkaların iç kısmına baş çevresine geçirilir. Kumaşın esnemesini önlemek, kumaşa daha düzgün görüntü vermek için tik tak bandı veya grogren kurdele kullanılır. Kullanılacak tik tak bandı kalın olmamalıdır. İnce ve tuşe ayarı sıkı örme tekniği ile örülmelidir. Bu standartlara uymayan tik tak bandı yerine grogren kurdele kullanılmalıdır.