Serenk kumaş, 15. yüzyılın ikinci yarısından itibaren görülen ve ipekle dokunan bu kumaşın motiflerinde sırma ve altın tel yerine sarı ipek kullanılmıştır. Genellikle güvez renk (bordo) zeminde kendinden desenli süslemeler yer alır. Çiçeklerindeki verevine çizgiler kumaşa işlenmiş hissini vermektedir.
Serenk, üç renkle dokunmuş kumaş anlamına gelir. Çiçekli olanlarına serenk adı verilirken, beneklisine şahbenek, düz olanına ise sade serenk denilmektedir. Üç renkten fazla dokunanlar da olmuştur. Bu kumaş, Osmanlı Devleti’nde altın ve gümüş israfını önlemek için üretilmeye başlanmıştır. Serenk kumaşlar, kemha ve seraserin yerine dokunmuştur.
Eski Serenk Kumaş ve Giysileri
Serenk kumaşı Farsça üç anlamına gelen” se” kelimesi ile renk kelimesinin birleşmesinden oluşan üç renkli anlamına gelen bir kelimedir. Osmanlı dönemlerinde kullanılan üç renkli bir kumaş türüne bu nedenle ad olmuştur.
Kaynaklara göre serenk XV. Yüzyıldan itibaren dokunmaya başlayan ipekle dokunan motiflerinde sırma ve altın tel yerine sarı ipek kullanılmış olan bir tür kumaştır.
16 yy dan dan sonra özellikle kaftan yapımında kullanılan bir kumaş türüdür. Bu tip kumaşlarda tel yerine sarı ipek kullanılmış bu kumaşların desenleri de kalın dokunmuştur. Desenler çiçek veya beneklerden oluşur. Desenlerinin çiçekli, benekli, üç veya daha çok renkli olmalarına göre de adlar alır.
Genellikle güvez renk zeminde kendinden desenli süslemeler yer alır. Çiçekli olanlarına serenk adı verilirken, beneklisine şahbenek, düz olanına ise sade serenk denirdi.
Serenkin üç renkten fazla dokunanları da olmuş “Osmanlı İmparatorluğu’nun ekonomik durumunun bozulduğu sıralarda altın ve gümüş israfını önlemek için üretilmeye başlanmıştı. Serenk kumaşlar, altın teller ile dokunan kemha ve seraser kumaşların yerine daha az masraflı olsun, altın israfını ve ihtiyacını azaltsın maksadı ile dokunmuştur”
Serenklerin çiçeklerinde oluşan doğal dokuma çizgileri kumaşa işlenmiş hissini vermiş, kemha, atlas ve seraserlerin dokunmasının yasaklanmasından sonra en gözde kumaşlardan biri olarak kabul görmüştür.