İpek kumaş ipekböceği kozalarından üretilen protein esaslı doğal bir elyaftır. İpekçilik işleminden elde edilen iplikler çeşitli tekstilleri örmek için kullanılır. Kumaş parıldayan bir görünüme sahiptir, ancak doğal elyafı nedeniyle örgü desenlerini keser. Üçgen prizma benzeri yapı, kumaşın ışıkları kırmasına izin verir, böylece farklı aydınlatmada çeşitli renkler üretir.
Bugün, ipek üretiminde yer alan başlıca ülkeler Çin, Hindistan, Özbekistan, Brezilya, Japonya, Tayland, Vietnam ve İran’dır. İpeğin küresel Tekstil pazarındaki küçük pazar payına rağmen (yaklaşık %0,2), üretim tüm dünyada 60 ülkeye yayılmıştır.
Çin, dünyanın en büyük ipek üreticisi ve ana küresel tedarikçisidir ve bunu Hindistan izlemektedir. Bugün Hindistan, Çin’den sonra dünyanın en büyük ikinci ipek üreticisidir. Sadece bu değil, Hindistan aynı zamanda en büyük İpek tüketicisidir, kutlamalar herhangi bir Hintlinin günlük yaşamında hayati bir rol oynamaktadır.
İpek böceklerinin en yaygın olanı dut ipek böceğidir. Bu böcekler dut yaprakları ile beslenir.
İpeği Kökeni Ve Tarihi
İpeğin kökeni M.Ö.2450 ile M.Ö. 2000 yılları arasında İndus Vadisi uygarlığına kadar uzanmaktadır. Bununla birlikte, kökenleri hala Çin’de M. ö.2500’de görülmektedir. 16.yüzyıl ile 20. yüzyıl arasında İtalya ve Fransa’da büyük gelişme gösterdi.
İpek Kumaş Üretimi
İpek böcekleri özel alanlarda yetiştirilir ve dut yaprakları ile beslenir. Yeteri erişkinliğe ulaşan ipek böcekleri, ağızlardan salgıladıkları özel bir salgı sayesinde küçük ipek kozalara dönüşür. Ancak kaliteli bir ipek elde edilmek isteniyorsa ipek böceklerinin kozayı delip çıkmaları engellenir. Elde edilen kozalar yüksek ısıda kaynatılarak yumuşamaları sağlanır ve koza lifleri iplik haline getirilir. İpek böceklerinin oluşturduğu bu liflerin özel işlemlerden geçirilmesiyle elde edilen iplikler daha sonra dokuma tezgahlarında dokunur ve saf ipek kumaş elde edilir.
İpek Üretimi tesisleri
İpek Kumaşların Temizliği ve Bakımı
Doğal bir elyaf olduğundan, İpek pürüzsüz ve yumuşak bir dokuya sahiptir. İpek kumaşın elastikiyeti zayıftır, bu nedenle gerilirse, şekli olduğu gibi alır. Çok fazla güneş ışığına maruz kalırsa zayıflayabilir. Özellikle kirli bırakılırsa böcekler tarafından da saldırıya uğrayabilir.
Yıkanmamış ipek şifon, lif makro yapısının gevşemesi nedeniyle %8’e kadar büzülebilir, bu nedenle ipek ya giysi yapımından önce yıkanmalı ya da kuru temizlenmelidir. Kuru temizleme hala şifonu %4’e kadar küçültebilir. Bazen, bu büzülme, bir Pres bezi ile hafif bir buharlama ile tersine çevrilebilir. Moleküler düzeyde deformasyon nedeniyle neredeyse hiç kademeli büzülme veya büzülme yoktur.
İpek kumaşlar ütülenirken, ütünün orta derecede olması şarttır. Hassas yapısı nedeniyle, ipek kumaşlar çok çabuk kırışır. Bu nedenle kullanmadan önce ütü yapmak şarttır.
İpek Hakkında Bazı Bilgiler
- İpeğin mukavemeti metal bir tele eşdeğerdir.
- 1 kg ipek elde etmek için yaklaşık 10 kg Koza gerekir.
- İpek doğal lif içerdiği için sağlıklı bir kumaş çeşididir.
- Parlak ve kaygan bir yapıya sahip olan ipek kumaşlar, yumuşak ve dayanıklıdır.
- Az kırışır ve doğru tekniklerle bakımı yapıldığında uzun süre kullanılabilir.
- Hafif bir kumaş olan ipek, yazın serin, kışın ise sıcak tutar.
- Nemi çok daha hızlı emerek çabuk kurur.