Protein esaslı lifler hakkında bilgiler ve detaylarının sizlerle paylaşıyoruz. Hayvansal ve bitkisel kaynaklı olabilir. Protein karışımın çözelti içine püskürtülmesi ile elde edilir.
Kazein Elyafı
Lanita ve Merinova ticari adıdır. Rejene, protein liflerin ilk elde edilenidir. Ham maddesi sütteki kazeindir. Yağı alınmış sütteki kazein asitler yardımıyla çözülür. Olgunlaşmaya bırakılır, daha sonra düzelerden geçirilip filament oluşturulur. Yüne benzer, parlak ve yumuşaktır. Yaşken dayanıklılığı düşer, asitlere karşı dayanıklıdır. Yakıldığında yanık süt gibi kokar.
Zein Elyafı
Zein, mısır bitkisinde bulunan bitkisel proteindir. Doğal liflerle harmanlanıp kullanılır. Esnektir. Yaşken dayanıklılığı azdır. Açık sarı renktir. Yünden daha dayanıklıdır ve keçeleşmez. Nem çeker. Güve ve böceklere karşı dayanıklıdır, küf ve mantarlardan etkilenmez.
Vicara (vikara) lifi kullanım alanları; triko, jarse kumaşlar, çorap, battaniye, ev tekstili, giysilik kumaşlardır.
Soya Fasulyesi (Silkool)
Silkool, ticari adı olup ham maddesi soya fasulyesi proteinidir. Soya fasulyesindeki yağ uzaklaştırılıp posa haline getirilir. Proteini ayrıştırılır. Düzelerden geçirilip lif oluşturulur. Kıvrımlı, yumuşak ve parlaktır. Başka liflerle karıştırılıp kullanılır. Beyaz veya açık ten rengidir. Nem çeker. Esneme özelliği iyidir. Yaşken dayanıklılığını kaybeder. Üst giyim kumaşlarında kullanılır. Soya fasulyesindeki yağ uzaklaştırılarak posa haline getirilir. Üzerindeki protein ayrıştırılır. Sıvı haldeki elyaf (çözelti) delikli aparatlardan (düzeden) geçirilerek germe ve çekmeyle flament (kesiksiz elyaf) haline getirilir. Yün benzeri üretilip yünün kullanıldığı alanlarda kullanılır.
Yer Fıstığı (Ardil)
Soya fasulyesindeki yöntemle flament (kesiksiz elyaf) oluşturulur. Yün benzeri üretilip yünün kullanıldığı alanlarda kullanılır. Ardil ticari adıdır. Yağı alınmış yer fıstığının proteini olgunlaştırılıp, düzelerden geçirilip filament elde edilir. Yüne, yapı ve görünüş olarak çok benzer bu nedenle yünle karıştırılarak kullanılır. Üst giyim kumaşlarında kullanılır.
Alginat
Bu lifin en önemli özelliği aleve dayanıklı oluşu ve zayıf baz çözeltilerinde bile çözülmesidir. Örneğin, sabunlu suda bile çözünür. Sentetik reçinelerle kaplanarak bazlara karşı dirençli hale getirilir. Yıkama gerektiren başka liflerle harmanlanamaz. Alginat lifleri IR ışınları geçirmediği için 2. Dünya Savaşı’nda askeri kamuflaj malzemesi olarak kullanılmıştır. Günümüzde tıpta, cerrahi müdahalelerde ip veya kumaş şeklinde (kanamayı durdurmada) kullanılmaktadır.
Kauçuk
Ham maddesi tropik bir bitki olan, kauçuğun özüdür. Kimyasal yöntemlerle lateks maddesi, uygun çözücülerle çözülür. Kauçuk lifi doğrudan tekstilde kullanılmaz. Doğal liflerle karıştırılıp kullanılır. En önemli özelliği esnekliğidir. Lastik çorap, bazı sağlık malzemeleri, korse, kemer, spor malzemelerinde kullanılır. Sentetik elastomer lifinin ortaya çıkmasıyla önemini yitirmiştir.
Not: Günümüz teknolojisi ve bilim sayesinde kimyasal lifler geliştirilmektedir. Bu geliştirme çabasının en önemli sebepleri sınırlı kaynaklar (doğal ham maddenin tükenebilmesi) ve sınırsız istekler, üretiminin kolay, maliyetinin ucuz olmasıdır.