CORE SPUN İPLİK

Core spun iplik, elastanın (lycra vb), iplik eğirme işlemi sırasında çıkış silindirinden itibaren büküm bölgesine girmesi ve bu bölgede elyafla birlikte büküm almasıyla üretilir.

Bu sırada elastan ipliğin merkezinde kalır ve üstü kullanılan elyaf ile kaplanır. Böylece elastanın kusursuz bir şekilde örtülmesi sağlanır.

Core spun iplik, elastanlı pamuk ipliğidir.

Core spun iplikte elastan ipliğin merkezindedir, ipliğin üst kısmi ise doğal bir elyaf olan pamukla kaplanır. Böylece elastanın kusursuz bir şekilde örtülmesi sağlanarak elastanın mukavemeti arttırma özelliğinden en sağlıklı şekilde faydalanılır. Ürünü, buruşmamasını sağlayarak diri tutar.

Core Spun İplik Teknik Özellikleri

Elastan içerikli kombine iplikler, üretimde kullanılan sistemlere ve ipliğin yapısını oluşturan bileşenlerin türüne göre sınıflara ayrılmaktadırlar. Kısa stapel liflerle, spandex (elastan) komponentinin modifiye edilmiş ring iplik eğirme makinesinde bir araya getirilmesi sonucu elde edilen kombine iplik türüne, elastik kor iplik (spandex içerikli core-spun iplik) denilmektedir.

Elastik kor iplikleri, klasik ring iplik eğirme makinelerinde yapılan bazı küçük modifikasyonlar sonucu, kolaylıkla üretilebilmektedirler. Modifiye edilmiş ring iplik eğirme makinelerinde elastik kor ipliklerin üretilebilmesi ve bu sistemin yatırım maliyetinin düşük olması, elastik kor ipliklerin tekstil endüstrisinde kullanımının hızla yaygınlaşmasını sağlamıştır.

Elastik Kor iplik Üretim Sistemi

Elastan filamentlerin tek başlarına tekstilde kullanımları ancak sınırlı alanlarda olabilmektedir. Esneme özelliğine sahip tekstil yapıları elde etmek için elastan filamenti kullanılmak istendiğinde, dokuma, örme ve diğer tekstil proseslerinde karşılaşılan mekanik zorlamalara karşı, elastanın korunması gerekmektedir.

Ayrıca bir çok tekstil ürününde, çok fazla elastikiyet aranmamakta ve hatta arzu edilmemektedir. Bu sebeplerden dolayı genelde, elastan lifleri, diğer doğal ve kimyasal liflerle değişik tekniklerle birleştirilerek, kombine halde kullanılırlar.

Günümüzde elastan içerikli kombine iplik üretim sistemleri, kaplama metodu, puntalama (aircovering), büküm metodu ve elastik kor ipliği üretim sistemi olarak dört ana sınıfa ayrılabilir. Elastik kor ipliği üretim sistemi, esnekliği ve yatırım maliyetinin düşüklüğü, nedeniyle günümüzde giderek yaygınlaşan bir kombine iplik üretim sistemidir.

Elastik kor iplik üretim sistemi, esas olarak, modifiye edilmiş ring iplik eğirme makinelerinde, bir elastan filament çekirdek üzerine doğal veya kimyasal elyaf sarılması temeline dayanmaktadır.

Kısa stapel lifler ile elastan filament, çekim sisteminin ön silidir çiftinin kıstırma noktasında birbirleri ile birleşmektedirler. Elastan filamentin çekim sistemine beslenebilmesi için ring iplik eğirme makinesine ilave bir elastan besleme tertibatı eklenmiştir. Şekil-2’de ring iplik eğirme makinesi üzerinde yapılan modifikasyon sonucu oluşturulan tipik bir elastik kor ipliği üretim sistemi gösterilmiştir.

Bu sistemde tahrik silindiri 1 (makine tipine göre bir veya iki tane), hızı ayarlanabilen bir dişli sistemi ile hareket etmektedir. Tahrik silindirlerinin dişli sisteminden gelen hareketi elastana iletmesiyle elastan filamenti (3) önceden belirlenen bir gerilimde kılavuz silindirinden geçerek, çekim sisteminin (5) ön silindirlerine (4) beslenir. Bu noktadan sonra normal klasik ring iplikçiliğinde olduğu gibi, bilezik ve kopça yardımıyla elastana ve onun içine karıştığı fitil formundaki çekilmiş lif topluluğuna büküm verilerek elastik kor ipliği üretimi gerçekleştirilir.

Elastan filamente uygulanan gerilim (çekim) oranı, üretilen kor ipliğin içerisindeki elastan oranını ve kor ipliğin elastikiyetini belirlemektedir. Elastana, tahrik silindirleri ile çekim sistemi ön silindirleri arasında uygulanan çekim değeri, bu iki silindirin yüzeysel hızlarının birbirlerine oranı ile belirlenmektedir.

Şekil 2: Elastik kor iplik üretim sistemi