Kesimin Tanımı
Kumaşın, giysi kalıp veya şablonları doğrultusunda, çeşitli kesim aletleri kullanılarak parçalara ayrılmasına “kesim” denir.
Elde Kesimde (Tek Ürün Kesiminde ) Kullanılan Araç Gereçler
El Makasları: El makasları, ortada bir vidayla çapraz olarak tutturulmuş iki bıçaktan oluşan kesim aletleridir. Kumaş kesme (biçki), kırpma, iplik temizleme ve regula işlemlerinde kullanılır.
İyi bir makas keskin olmalı, ayrıca uçları da sivri ve düzgün olmalıdır. Keskin makaslar kumaşı zedelemeden temiz ve düzgün bir kesim yapmayı sağlar. Makasın keskinliğini korumak için kumaş haricinde kağıt, karton vb. malzeme kesilmemeli,
Makas ıslatılmamalı ve düşürülmemelidir. Makas iyi işlemiyorsa vidasına bir damla makine yağı damlatılmalı ve her kullanımdan sonra yumuşak bir bezle silinerek saklanmalıdır.
El makaslarının farklı amaçlarla kullanılan çeşitleri vardır. Nakış makası, kalıpların kesiminde kağıt makası, dikim ipliklerinin temizlenmesinde küçük el makasıları ve kumaş kenarlarını zikzak keserek temizlenmesinde sürfile makası kullanılır.
Yuvarlak Kesiciler: Yuvarlak kesici, plastik bir sap ucuna yerleştirilmiş yuvarlak ve hareketli bir bıçaktan oluşur. Falçata olarak da bilinir. Özellikle deri, kaygan kumaşlar ve üst üste konulmuş birkaç kat kumaşı kesmek için kullanılır. Makastan daha hızlı bir kesim sağlar. Kısa düz çizgiler ve kesin kavisler için uygundur. Yuvarlak kesicinin bıçağı kesim yapılan yüzeye zarar verebilir. Bunun için kumaşın altına plastik bir altlık koyulmalıdır.
Toplu İğneler: Toplu iğneler, kumaşın ve kalıpların kaymasını önlemek amacıyla kullanılırlar. Farklı boyut ve biçimlerde olabilir. Kumaşta iz yapmaması için çelik ya da nikel kaplı ve sivri uçlu olan iğneler tercih edilmelidir.
Şekil 2.4 Kesim Masası
Sabit Masalar: En yaygın kullanılan masa çeşididir. Demir ayaklar üzerine oturtulmuş, ağaç ya da laminant kaplı yüzeylerden oluşur. Yükseklikleri ortalama 80- 90cm dir. Kumaş enleri değişken olduğu için masa enleri de değişkendir. Masa uzunlukları ise işletmenin şartlarına göre değişir. Masanın uzun olması rahat bir çalışma ortamı sağlar. Masanın yüzey özelliği serim ve kesim açısından önemlidir. Bu nedenle masa yüzeyi çok kaygan ya da çok pürüzlü olmamalıdır. Kaygan olursa alt katların serimi zorlaşır; pürüzlü olursa kesim aletlerinin masa üzerindeki hareketi zorlaşır. Kesim masalarının farklı amaçlarla sanayide kullanım özelliklerine sahip çeşitleri vardır.
Mezura: Mezuralar, yumuşak plastik, muşamba veya ince metalden yapılır. Boyu en az 150 cm dir. Ölçü alma, kalıp kontrolü, kalıp yerleştirme ve düz boy iplik kontrolünde kullanılır.
Cetveller: Cetveller, çeşitli uzunluklarda tahta, plastik vb. malzemeden yapılmış, ölçme ve çizimde kullanılan araçlardır. Düz cetveller daha çok çizim ve ölçüm için kullanılırken gönye ve T cetveli ise dik açıların çiziminde kullanılır. T cetveli ayrıca kumaş kenarı düzeltme ve etek boyu almada da kullanılır.
Rigalar: Rigalar, oyuntulu bölgelerin çiziminde kullanılan eğri formlu cetvellerdir. Kullanım yerine göre değişik şekilleri mevcuttur. Bunlar;
- Bir tarafı düz bir tarafı yuvarlak riga(kalça, arka yaka vb. Çizimlerinde kullanılır)
- İki tarafı oyuntulu riga (yaka, pantolon iç paça vb. Çizimlerinde kullanılır)
- Kol evi rigası (kol oyuntu çizimleri için kullanılır) olarak sıralanabilir.
İşaretleme Araç ve Gereçleri: Kalıbı kumaşa çizmek için kullanılan çeşitli malzemelerdir. Kumaş cinsine göre farklı gereçler kullanılmalıdır. Sabun, Çizgitaşı,
Terzi Tebeşiri: Kolayca silindikleri için çizim ve işaretlemede rahatlıkla kullanılır. Ancak sertliği nedeniyle örgü kumaşlarda esnemeye sebep olabileceğinden tercih edilmemelidir.
Uçucu İşaret Kalemi: Yumuşak uçları sayesinde likralı ve örgü kumaşlar esnetmeden çizilebilir. Bazılarının izi 48 saatte uçarken bazıları ise yıkanınca çıkar. Rulet: Tahta ya da plastik sapın ucuna monte edilmiş küçük bir döner dişliden oluşur. Pamuklu, keten ve astarlık sentetiklerin işaretlenmesinde kullanılır.
Farklı Yüzey Özelliği Olan Kumaşların Kesim Teknikleri
Kesim sırasında yapılan hataların bazıları sonradan düzeltilemeyeceğinden kesim işlemleri sırasında çok dikkatli olunmalıdır. Kesime hazırlanan kumaşın bir kenarı (boy) masanın uzun kenarına getirilerek serilmelidir. Kumaş enleri 90 dereceye getirilmelidir. Kalıp yerleşiminde öncelikle büyük parçalar yerleştirilmeli, küçük parçalar büyüklerin aralarından kesilmelidir.