JÜT KUMAŞ ÖZELLİKLERİ

 Jüt doğada % 100 bozunur olduğu için geri dönüşümlü ve çevre dostudur.

Jüt kendinden altın ve ipeksi bir parlaklığa sahiptir. Dünyada bitkisel liflerden imalatı en ucuz olan ipliktir. Bu tür özelliklerinden dolayı dünyada üretim ve kullanılabilirlik açısından pamuktan sonra ikinci sırayı almaktadır. Jüt lifleri, çeşitli sektörlerde elyaf, iplik ve kanaviçe jüt kumaşı olarak yaygın kullanım alanları bulmuşlardır Jüt lifinin, kabukları ve liflerinden istifade edilir. Jütün tekstil sanayindeki önemi, liflerinin çok ince oluşundandır.

Kaba lifler, çuval ve ambalaj bezleri, halı tabanı örgüsü yapımında, döküntü lifler ise döşemecilikte kullanılır. Kaliteli ince lifler, doğal ve yapay liflerle karıştırılarak elbiselik ve perdelik kumaş yapımında kullanılır. Dünyada üretilen jüt liflerinin büyük bir kısmı çuval, örtü kumaşları, ip ve sicim yapımında kullanılmaktadır. Paketleme tekstilleri üretim miktarı bakımından teknik tekstiller içerisinde en büyük alanı oluşturmaktadır. Bu alan içerisine jüt çuval kumaşları da dahildir. Jüt lifinin ağartılmasındaki güçlük nedeniyle bu liflerin kullanım alanları paketleme malzemesi ve halılar vb. ile sınırlı kalmıştır. Kimyasal işlemlerle jütte meydana getirilen değişiklikler sayesinde bu lifler özel kullanım alanları için yün, poliester ve viskon ile karıştırılabilmektedir.

Jüt kumaş örneği

Aynı zamanda ekolojik olmaları nedeniyle yabancı ülkelerde paketleme materyali olarak polipropilen veya poliüretan yerine kullanılmaları tercih edilmektedir. Jüt pamuk karışımları ise jüt için tamamıyla yeni bir sektördür. Tekstil sanayinde giysilik ve döşemelik kumaşlarda kullanımı açısından oldukça önemlidir. Jüt lifi maliyetinin uygun olması ve iyi fiziksel özelliklere sahip olması nedeniyle nonwoven teknolojisinde çok sık kullanılır. Tülbent oluşumu ve oluşan tülbendin kuvvetlendirilerek sabitlenmesi öğeleri nonwoven yüzey eldesinin ana temasını teşkil etmektedir. Bu bağlamda kullanım alanı ve özelliklerine göre mevcut tülbent oluşturma ve sabitleme yöntemlerinden uygun olanı seçilerek nonwoven mamul elde edilmektedir.

Kullanım alanları; tafting yüzeylerde ara tabaka veya esas tabaka olarak, yer kaplamaları için temel malzeme olarak, döşemeliklerde dolgu malzemesi olarak kullanılmaktadır. Çevre dostu olan jüt, sadece tekstil sektöründe değil, ambalaj, ayakkabı-çanta, giyim aksesuarları, tarım, inşaat, denizcilik, otomotiv ve ilaç sektörü gibi birçok alanda kullanılmaktadır.

Jüt sektörü, dünyada sürekli olarak büyüyen bir sektördür. 1971 yılında Bangladeş’te jüt sektörü özel ve gerçekçi yak- laşımla ele alındı. 1974 yılında ise jüt yasası yürürlüğe kondu. Jüt liflerinin teknolojik, ekolojik ve ekonomik olarak yetiştirilip geliştirilmesi için 1996 yılında Bangladeş Jüt Araştırma Enstitüsü kuruldu. Dünya jüt üretiminin hemen hemen hepsi Hindistan ve Pakistan’a aittir. Üretimin buralarda fazla olmasının sebebi ise işçiliğinin çok ucuz olmasıdır. İşçilik ücretlerinin düşük olması nedeniyle jüt lifleri ucuza mal edilmektedir.

Türkiye’de, Antalya, Adana, Hatay ve Güneydoğu Anadolu bölgesinde jüt bitkisi yetiştirilebilir fakat ekim işlemlerinin zorluğu ve işçilik ücretlerinin yüksek olması nedeni ile ülkemizde kullanılan liflerin tamamı ithal edilmektedir. Ülkemizde ithal edilen jüt liflerinin büyük çoğunluğu halı ip ve çuval üretiminde kullanılmaktadır. Tamamen çevre dostu olan jüt liflerinin günümüzde doğal ve yapay liflerle karıştırılarak kullanımı gerçekleştirilmiş, fakat jüt oranı fazla olan giysilik kumaşlarda yeterli verim alınamamıştır. Jüt liflerinin ekolojik yapısını bozmadan, lifin giysilik kumaşlardaki kullanılabilirliğini arttırmak için teknolojik çalışmaların yapılması gerekmektedir. Tekstil sektörünün hemen hemen her alanında kullanılan jüt liflerinin, hazır giyim ürünlerinde de kullanımının yaygınlaştırılması gerekmektedir. Jüt kumaşları diğer liflerle karıştırılmadan ve boyanmadan da orijinal halleri ile özel giysi koleksiyonlarında kullanılabilirler.

Ülkemizdeki kanaviçe olarak adlandırılan jüt doğal ipliklerden elde edilmiş bir malzemedir.

Dünyada ve ülkemizde doğal yapısı ile birçok alanda kullanılan jüt nedir ve hammaddesi nerelerde yetiştirilir? Kullanım alanları olarak oldukça geniş bir yelpazede tercih edilen bu ürün doğal yapısı ve sağlığa zararlı olmayan yönleriyle birçok firmanın tercihi haline gelmiş ve birçok sektörde kullanılmıştır. Hindistan’da ve Pakistan’da ucuz işçiliğin sağlanması açısından yetiştirilen ve başta dünyaya bu ülkeden yayılmış olup iki bitkinin karışımının oluşturduğu liflerden elde edilmiştir.

Jüt renkli kumaş örneği

Birçok üründe kullanılmaya başlayan jüt kullanımı yaygınlaştıkça ve ihtiyaç arttıkça Hindistan ve Pakistan’ın peşinden Malezya’da da üretimi gerçekleştirilmiştir. İşçiliğinin zorluğu ve bu bölgede ucuz işçilik sağlanabilmesi açısından bu ülkeler tercih edilen ülkelerden olmuştur. Bu ülkeleri takip eden diğer ülkelerin isimleri ise Amerika’nın Teksas ve Güney Karolina eyaletleridir. Bu ürünün elde edildiği bitkiler corchorus capsularis ve corchorus olitourus tur. Jüt nedir ve nasıl bir yapısı vardır? gibi sorunlar sektörde bu ürünü kullanın birçok firmanın aklına takılan sorunlardandır. Bir yıl içerisinde 2 ile 4 metre kadar boyu uzayan toplanabilmesi uğraşlı olan jüt bitkiler çiçek açtığında hızlı bir şekilde toplamalı ve balyalar haline getirilmesi gerekmektedir. Aksi takdirde çiçeğin sonrasında toplanan tohumlu balyalar haline getirilen bitkilerin kumaşları oldukça sert olur ve bu kumaşların kullanımı hiç de kolay olmaz. Sektörde tercih edilmeyen sert kumaşlar halinde oluşturulan jüt istenilen gelirin elde edilmesine neden olur.

Toplama işleminin ardından balyalar halinde su havuzlarına atılıp yumuşaması ve çiçeklerin liflerinden ayrılması sağlamak üzere gübreler ve çeşitli bitki yaprakları ile üzeri kapatılır uzun süre bekleyişin ardından fabrika işlemesi bölümü başlar. Jüt şu aşamalardan geçtikten sonra hazır hale gelir; Fabrika aşamasına gelene kadar su havuzlarında bekletilen ve lifleri ayrıldıktan sonra güneşte tamamen kurutulan ürün fabrikada öncelikli olarak taraklardan geçirilir ve lifler diğer yaprak ve kabuklardan temizlenir.

Son olarak bobin halinde iplikler olarak sarılır ince olan ürünlerden kanaviçe elde edilir. Kalın olan ve daha sert olan ipliklerden halat yapımı gerçekleştirilir. Çuval ve çadır gibi ürünlerin dikilmesinde de jüt ipliklerinin kullanışsız olanları tercih edilir. Doğal jüt’ün yanında pp woven olarak bilinen sentetik jüt en az doğal olanı kadar doğaya faydalıdır.