(WL.) LAMA YÜNÜ LİFİ

Lama yünü, lamadan elde edilen ve dokuma elyafı grubuna giren yün. Güney Ameri­ka’nın yüksek And bölgesinde yaşayan lamalar, İnkalardan bu yana öncelikle yük hayvanı ve besin kaynağı olarak önem taşımıştır.

Lama sürüleri daha çok Bolivya, Peru, Ekvador, Şili ve Arjantin’deki Yerlilerce beslenir. Genelde iki yılda bir kırkılan bir lamadan her seferinde yaklaşık 3,2-3,6 kg yün elyafı elde edilir. Bir kırkımın yaklaşık yüzde 20’sini kalın yapılı koruyucu dış örtü kılları, geri kalanını yalıtım işlevi gören kısa ve kıvırcık iç örtü kılları oluşturur. Düz siyah ya da beyaz olanlarına da rastlanmak­la birlikte, lama yünü genellikle alacalı kahverengi tonlarda olur.

Temizleme işlemi sonucunda kırkılmış yün elyaf ilk ağırlığının yaklaşık yüzde 66-84’üne kadar iner. Kıl tutamları dalgalı görünümdedir. Kıvır­cık kıllarda santimetrede yaklaşık 2-4 kıv- nm bulunur. Kaba kıllar ise oldukça düz­dür. Elyafın uzunluğu 8-25 cm arasında değişir; kaba kıllar daha uzundur. Kaba kıllarla kıvırcık kılların çapları arasındaki fark kaşmirde olduğu kadar büyük değildir. Çap büyüklüğü 10-150 mikron (1 mikron = 10 6m) arasında değişir; iç örtü kıllarının çapı genellikle 10-20 mikron arasındadır.

Dış örtü kıllarındaki pullar belirgin değil­dir; kabuk katmanın içerdiği değişen miktar ve dağılımdaki pigmentler çeşitli renk ve tonların ortaya çıkmasına yol açar. En ince olanlar dışında, kılların ortasında bir iç boşluk (medulla) bulunur. Bu özellik yoğunluğu azaltarak, kılın oldukça hafif olmasını sağlar.

Lama yünü tek başına ya da başka yün­lerle karıştırılarak örgü işlerinde ve giysi yapılan dokuma kumaşlarda, aynca yerel düzeyde kilim, ip ve kumaş yapımında kullanılır.

Alpaka’nın kıllarının içi boştur ve bu elyafa şaşırtıcı bir ısı dengeleme özelliği kazandırmaktadır.

Lama ve Alpaka Kumaşların Bakımı

Yıkama: Miele yünlüleri elde yıkama programında hassas örgü tekstilleri hiç tereddüt etmeden makinede yıkayabilirsiniz.

Kurutma: Tekstiller yıkandıktan sonra Miele kurutma makinelerindeki yünlülere özel Finish programıyla yine yumuşak olur. Daha sonra yünlülerinizi sadece birkaç saat havada kurumaya bırakın – ve bitti.