Potur Nedir? Potur Modelleri ve Kullanım Alanları
Potur, Anadolu’nun geleneksel giyim kültüründe önemli yere sahip olan, bol kesimli, özellikle diz ve bel bölgesinde geniş, paçalara doğru daralan bir pantolon türüdür. Erkek ve kadın yöresel kıyafetlerinde yüzyıllardır kullanılan potur, rahat kalıbı ve dayanıklı yapısıyla kırsal yaşamda büyük kolaylık sağlamıştır.
Bu içerikte “Potur nedir?”, “Potur ne işe yarar?”, “Potur hangi yöreye ait?”, “Potur modelleri nelerdir?”, “Günümüzde potur kullanılır mı?” gibi tüm SEO odaklı başlıklar açıklanmaktadır.
Potur Ne Demek? (Kısa Tanım)
Potur; genellikle keten, pamuklu kumaş, gabardin veya yünlü dokuma kullanılarak üretilen, kalçadan aşağı doğru geniş başlayıp bileklere doğru daralan geleneksel bir alt giysisidir.
- Günlük yaşamda hareket kolaylığı sağlar.
- Çiftçilik, hayvancılık, bağ-bahçe işleri gibi fiziksel aktivitelerde yaygındır.
Türk kültüründe “şalvar” ile karıştırılsa da potur daha dar, daha sportif ve daha pratik bir kesime sahiptir.
Potur Hangi Yörenin?
Potur; Anadolu’nun pek çok bölgesinde kullanılan ortak bir kıyafettir. Özellikle:
- Karadeniz (Trabzon, Rize, Artvin)
- Doğu Anadolu (Erzurum, Kars, Van)
- İç Anadolu (Sivas, Yozgat, Kayseri)
- Akdeniz’in Toros köyleri (Adana, Mersin, Antalya)
- Ege Bölgesi (Aydın, Muğla, Denizli)
gibi bölgelerde yaygın kullanılmıştır.
Bazı yörelerde “potur”, “hacı poturu”, “dağcı poturu”, “kıvrak potur” gibi isimlerle bilinir.
Poturun Özellikleri
Poturun tercih edilmesinin temel sebepleri pratikliği ve dayanıklılığıdır.
1. Bol ve Rahat Kesim
- Diz bölgeleri çok rahattır.
- Çömelme, eğilme, tırmanma gibi hareketlerde kolaylık sağlar.
Bu nedenle özellikle çiftçiler, çobanlar ve köylüler tarafından geleneksel olarak tercih edilir.
2. Dayanıklı Kumaş Yapısı
Potur genellikle şu kumaşlardan yapılır:
- Gabardin
- Keten
- Pamuk
- Yünlü dokuma
Kalın kumaşlar sayesinde uzun ömürlüdür.
3. Bele Bağcıklı veya Lastikli
Yöreye göre değişmekle birlikte:
- Bağcıkla sıkılan poturlar
- Lastikli modern potur modelleri
yaygındır.
4. Paçalara Doğru Daralan Form
Bu özellik, çalılık, tarla, ormanlık alanlarda paçaların takılmasını ve kirlenmesini engeller.
5. İşlevsel Cepler
Birçok potur modelinde derin ve geniş cepler bulunur.
Potur Modelleri
Potur, bölgelere ve kullanım amacına göre çeşitli modellerde üretilir.
1. Geleneksel Potur
- Kalın kumaştandır
- Koyu tonlardadır (siyah, lacivert, kahverengi)
- Geniş kesimlidir
Karadeniz ve Doğu Anadolu’da sık görülür.
2. Folklor Poturu
Halk oyunlarında kullanılan poturlar, renkli şeritler ve nakışlarla süslenir.
Örneğin:
- Horon poturu
- Zeybek poturu
3. Hacı Poturu (Dar Kesim)
- Daha modern görünümlüdür
- Gençler arasında halen tercih edilir
- Paça kısmı bileğe tam oturur
4. Modern Moda Poturu
Günümüzde moda tasarımcıları, poturu streetwear tarzında yeniden yorumlamıştır:
- Jogger tarzı
- Cepli kargo potur modelleri
- Elastik bel ve paça
- Spor kombinlerle uyumlu
Potur Ne İşe Yarar? (Kullanım Alanları)
1. Kırsal Yaşam ve Hayvancılık
Çobanlar, çiftçiler ve köylüler için potur mükemmel bir pratiklik sunar:
- Rahat hareket
- Dayanıklı kumaş
- Rüzgâr ve soğuktan koruma
2. Halk Oyunları ve Yöresel Gösteriler
Birçok halk oyununda kostümün temel parçasıdır:
- Horon
- Zeybek
- Kaşık oyunları
- Bar oyunları
3. Günlük Kullanım ve Sokak Modası
Modern poturlar:
- Spor ayakkabılarla
- Sweatshirt ile
- Günlük kombinlerde
gençler arasında popüler hale gelmiştir.
4. Uluslararası Etnik Moda
Potur, son yıllarda dünya etnik moda akımlarında “harem pants” modellerine ilham olmuştur.
Potur ile Şalvar Arasındaki Fark
| Özellik | Potur | Şalvar |
|---|---|---|
| Kesim | Daha dar | Daha bol |
| Paça | Bileğe doğru daralır | Bol ve serbest |
| Kullanım | Erkek ve kadın | Genellikle kadın |
| Tarihsel Yaygınlık | Karadeniz ve Doğu Anadolu | İç Anadolu ve Ege |
Sık Sorulan Sorular
Potur hangi kumaştan yapılır?
Gabardin, keten, pamuklu ve yünlü kumaşlardan yapılır.
Potur niçin bol kesimlidir?
Hareket kolaylığı sağlamak için.
Potur günümüzde kullanılıyor mu?
Evet. Geleneksel, folklorik ve modern streetwear modelleri hâlen kullanılmaktadır.
Potur erkek mi, kadın mı giyer?
Her iki cinsiyet tarafından da giyilir.
Sonuç
Potur; hem geleneksel hem de modern moda içinde kendine yer bulan, bol ve pratik kesimiyle öne çıkan, Anadolu kültürünün önemli bir alt giysisidir. İşlevsel yapısı sayesinde geçmişten günümüze yaygın kullanımını sürdürmüştür.

