Akrilik kumaş, yünün uygun fiyatlı bir versiyonu olarak kullanılan sentetik bir malzemedir. Akrilik kumaş, diğer sentetik malzemelere göre daha yüksek oranda akrilonitril monomer içerir. Akrilik kumaşın popüler kullanımları arasında kazaklar, çoraplar ve diğer soğuk hava ürünleri bulunur.
Bu yazıda, akrilik kumaş üretiminde neler olduğunu öğreneceksiniz. Ayrıca temel özellikleri, avantajları ve dezavantajları hakkında da bilgi edineceksiniz. Son olarak, modakrilik konusunda da aşağı ineceksiniz!
Akrilik Kumaş Tarihçesi
Akrilik kumaş, kalın, sıcak malzemeye dokunmuş veya örülmüş akrilik ipliklerden yapılır. Bu malzeme inanılmaz sıcaklık ve yalıtım sağlayarak onu kazaklar, ceket astarları ve dış mekan spor kıyafetleri için popüler bir seçim haline getirir. Bu kumaş genellikle yüne göre daha ucuz bir alternatif olarak hizmet eder.
İkinci Dünya Savaşı sırasında naylon tasarlayan akriliği icat eden aynı şirket. O zamanlar tekstil araştırması yeni zirvelere ulaşmıştı ve insanlar sentetik kumaşların tamamen doğal kumaşın yerini alabileceğini düşündüler! Akrilik, 1950’lerde oldukça popüler hale geldi, ancak yalıtım yetenekleri, çoğunlukla soğuk hava kıyafetleri için kullanıldığı anlamına geliyordu.
Daha sonra 1970’lerin artan çevre bilinci, halkı plastik bazlı sentetik kumaşların potansiyel tehlikeleriyle tanıştırdı. Polyester, naylon ve akrilik yüksek oranda kullanılmaya devam etti, ancak Amerika Birleşik Devletleri’nde üretim düştü.
Günümüzde akrilik üretiminin çoğu Çin ve diğer Asya ülkelerinde gerçekleşmektedir. Perakende giyimde bazen çekişmeli statüsüne rağmen, bugün soğuk hava giysileri için popüler bir seçim olmaya devam ediyor.
Akrilik Kumaş Nedir?
Akrilik kumaş, kömür ve petrolden elde edilen monomerlerden yapılmış sentetik bir malzemedir. Polimerizasyon adı verilen kimyasal bir işlem, bu monomerleri polimer adı verilen uzun bir plastik tele dönüştürür. Bu plastik daha sonra eritilir ve iplik benzeri lifler haline gelen filamentler halinde ekstrüde edilir.
Daha sonra, her akrilik elyaf özel makinelerde eğrilerek ipliğe dönüştürülür. İstenilen sonuca bağlı olarak, iplikler boyama veya diğer kimyasal işlemlere tabi tutulabilir. Devasa iplik makaraları, neredeyse her zaman, kumaşın yalıtım kabiliyetine katkıda bulunan özel bir yıkama ve kıvırma işlemine sahiptir.
Son olarak, dokuma veya örme bitmiş kumaşı oluşturur!
Amerika Birleşik Devletleri’nde bir akrilik elyaf, akrilonitril adı verilen bir monomerin en az %85’ini içermelidir. Polimerlere dönüştürüldüklerinde poliakrilonitril haline gelirler. Bu benzersiz polimerler, kumaşa ticari marka sıcaklığını ve yumuşaklığını verir.
Akrilik kumaşın birçok popüler kullanımı vardır, ancak en çok kazaklarda, şapkalarda ve eldivenlerde kullanıldığını görürsünüz!
İlginç bir şekilde, Amerika Birleşik Devletleri artık akrilik kumaş üretmiyor, ancak her yıl perakende giyim ve diğer kumaş ürünleri şeklinde büyük miktarlar ithal ediliyor. Üretim ve imalat merkezlerinin çoğu Çin, Hindistan ve Güney Amerika’dadır.
Büyük oranda akrilonitril içeren akrilik kumaş, giysilerde kullanım için popüler bir malzeme olmaya devam etmektedir. Bununla birlikte, diğer üç tür akrilik malzemenin de özel kullanımları vardır.
Modakrilik, akrilonitrilin yanı sıra başka polimerler de içerir. Bu kumaş yüksek alev direncine sahiptir ve yüksek performanslı atletik bir kumaş olarak kullanılır. Ayrıca, bazı giyim tarzları için onu daha çekici kılan normal akrilikten daha iyi örtülme eğilimindedir.
Lastrile, daha esnek bir kumaş türü yapmak için alifatik dien adı verilen elastik bir polimer içerir.
Nitril, viniliden dinitril adı verilen bir polimerin büyük bir yüzdesini içerir. Boya ve normal akrilik malzeme tutmadığı için fazla kullanım alanı bulmaz.
Akrilik Doğal mı Sentetik mi?
Akrilik kumaş %100 sentetik elyaf içerir, ancak üreticiler bazen malzemeye daha fazla nefes alabilirlik gibi ek özellikler vermek için doğal elyaflarla karıştırırlar. Bu tamamen insan yapımı malzeme genellikle yünün kabarık, yumuşak ve sıcak dokusunu andırır. Bununla birlikte, akrilik elyaf, çoğu plastik gibi petrolden gelir.
Çevre ve sağlık sorunlarıyla ilgili endişeler, bazı tüketicileri sentetik elyaflara karşı temkinli hale getiriyor. Plastik biyolojik olarak parçalanmaz, bu da akrilik üretimini bir kirlilik endişesi haline getirir.
Çamaşır makinesinde savrulan görünmez plastik akrilik elyaf parçacıklarının neden olduğu mikro kirlilik, plastiğin gıda zincirinde yukarı doğru hareket etmesiyle ilgili endişelere de yol açıyor. Balıklar sudaki plastiği tüketir ve sonunda diğer hayvanlar ve insanlar balığı yer.
Bunun da ötesinde, akrilik elyaf oluşturan süreç, kirliliğe ve sağlık sorunlarına da katkıda bulunan toksik kimyasallar gerektirir. Akrilonitrilin kendisi bir kanserojendir, ancak çalışmalar onu herhangi bir kanser nedeni ile doğrudan ilişkilendirmemiştir.
Bu noktada dolabınızı herhangi bir sentetik malzemeden arındırmak için güçlü bir dürtü hissediyorsanız, bu potansiyel olarak tehlikeli kumaşın neden bu kadar popüler olduğunu merak edebilirsiniz.
Cevap oldukça basit. Akrilik, yünden çok daha az maliyetlidir! Ne de olsa petrolü beslemek ve kesmek zorunda değilsiniz.
Akrilik Kumaş Özellikleri
Akrilik kumaş, aşırı sıcaklık ve izolasyona sahiptir ancak nefes alabilirliği zayıftır. Yün veya diğer doğal liflerden çok daha ucuzdur. Aynı zamanda uzun süre dayanır ve kolayca tüylenebilmesine rağmen oldukça dayanıklı kalır.
Bu malzeme petrol ve kömürden geliyor. Plastikten yapılmıştır ve insan yapımıdır, doğal değildir. Buna rağmen, dokunuşa hoş gelen yumuşak, esnek bir dokuya sahiptir.
%100 Akrilik Kumaş Özellikleri
%100 akrilik kumaş, inanılmaz yalıtım özellikleri nedeniyle günümüzde popülerliğini koruyor. Bu sentetik malzemeyi bu kadar sıcak yapan nedir?
Yalıtım yeteneğinin bir kısmı giysi tarzıyla ilgilidir. Sıkı dokunmuş bir kumaş ve cildinize yapışan bir giysi, ısıyı vücudunuzun yanında hapseder.
Artı, akrilik nefes alabilirlikten yoksundur, yani havanın içinden kolayca akmasına izin vermez. Bu aynı zamanda ısıyı kumaş ve cildiniz arasında hapseder.
Bunun da ötesinde, akriliğin en sıcak sentetik malzeme olarak lanse edildiğini sıklıkla göreceksiniz. Güçlü kıvrımlı lifleri ısıyı toplar ve tutar. Sizi o kadar çok sıcak tutar ki muhtemelen yaz aylarında bundan kaçınmak istersiniz!
Akriliğin ısınma özelliklerinin yanı sıra başka birçok faydası da vardır.
Örneğin, basit bir bakımla iyi sonuç verir. Yıkayıcıya, tercihen ters çevirerek atabilirsiniz. Yine de, tüm kazakları kurutucuya koymak yerine düz bir şekilde kurutursanız daha iyi olur.
Akrilik ayrıca çabuk kurur ve hidrofobik niteliklere sahiptir. Teknik olarak su geçirmez diyemezsiniz ama suyu da kolay kolay emmez.
Ayrıca leke, küf ve kokulara karşı dayanıklıdır.
Olumsuz tarafı, nefes alabilirliği yoktur, yani sizi çok çabuk çok sıcak yapabilir. Aynı zamanda ısı direnci azdır ve tüylenmeye eğilimlidir. Son olarak, sentetik doğası ve üretim süreci, çevreyi kirletme konusunda birçok endişeye neden olur.
Akrilik Kumaş Kaşındırır mı?
Akrilik kumaşların çoğu kaşındırmaz . Tekstil bilimleri, bir akrilik elyafı süper ince, yumuşak ve rahat hale getirmek için yöntemler icat etti. Bu malzeme gerçek yünden bile daha az kaşındırabilir!
Yine de, tamamen doğal yünle karşılaştırırsanız, üzerinde hafif plastik bir çizik fark edebilirsiniz.
Akrilik bir süveter giyerseniz ve cildinizde anında kızarıklık oluşursa, sentetik liflere karşı alerjiniz olabilir. Bu malzemedeki alerjenler cildi tahriş edebilir ve bu durumda doğal lifler giymeyi tercih edebilirsiniz.
Genellikle akriliğin yumuşak ve rahat bir hissi vardır. Bir yumak iplik düşünün ve elinizi düzgün bir bobine batırdığınızı hayal edin. Akrilik böyle hissettiriyor!
Akrilik Kumaş Esnek midir?
Akrilik kumaş, örgüsüne bağlı olarak iyi bir esneme özelliğine sahip olabilir. Pek çok kazak, düz bir dokuma yerine örme bir yapı kullanır. Bu, ipliklerin birbirinin üzerinden dik açılarla geçmek yerine birbirinin etrafında döndüğü anlamına gelir.
Örme kumaşlar neredeyse her zaman dokuma kumaşlardan daha fazla verir. Kazaklar, özellikle onları çekiştirdiğinizde esneme eğilimindedir.
Bununla birlikte, tek bir akrilik iplik elastik hissetmeyecektir. Unutmayın, her akrilik elyaf saf plastik içerir! Bu nedenle, düz bir alt-üst dokumada yapılandırılmış kumaş, içinde neredeyse hiç olmayacak.
Genel olarak, akriliğin, spandeks veya Likra gibi bir şey karışımı içermediği sürece, pamuk veya yünden daha esnek hissetmesini beklemeyin.
Akrilik Polyester ile Aynı mı?
Akrilik ve polyester aynı şey değildir. Neredeyse aynı üretim süreçlerinden geçerler, ancak kimyasal bileşimlerinde biraz farklı monomerler kullanırlar. Her iki kumaş da pek çok özelliği paylaşırken, farklı kimyasal yapı onlara benzersiz özellikler de verir.
İlk olarak, her iki kumaş da petrolden gelir ve sentetik veya insan yapımıdır. Polyester ayrıca bir dizi monomeri polimerlere veya plastiğe dönüştüren bir polimerizasyon sürecinden geçer.
Bununla birlikte, akrilik büyük oranda akrilonitril kullanır. Kimyasal bileşimi, polyesterden daha az dayanıklı olmasını sağlar. Daha kolay küçülebilir ve zamanla boncuklanma eğilimi gösterir.
Polyester çok daha fazla çok yönlülüğe sahiptir, ancak akrilik daha fazla sıcaklık sunar. Akrilik’in nefes alabilir olmaması onu yatak takımı gibi ürünler için uygunsuz hale getirir. Gecenin bir yarısı boğulmuş hissedersiniz çünkü vücut ısınızın hiçbiri havaya kaçamaz!
Tersine, polyester, binlerce farklı kullanım için uygun birçok farklı malzeme türü oluşturmak için birçok farklı dokuma stilini kullanabilir.
Akrilik, soğuk hava kıyafetlerinde gösteriyi çalıyor. %100 polyester kazak daha iyi nefes alırken, %100 akrilik kazak sizi çok daha sıcak tutar!
Akrilik Kışa Uygun mu?
Akrilik, çorap, eldiven ve süveter gibi soğuk hava kıyafetleri için birçok kullanıma sahiptir. Ayrıca yürüyüş, kamp, balık tutma vb. için soğuk hava atletik giyiminde de yaygın olarak kullanılır.
Akrilik tam olarak ne kadar sıcak? İplikler arasında boşluklar olan daha gevşek bir dokumada örülmüş iplik, sıkı bir dokuma veya örgüden daha az ısı tutabilir. Bu nedenle, yalıtım özellikleri giysi tarzına göre değişir.
Ayrıca kumaşın kalınlığı veya inceliği de büyük rol oynar. Daha kalın kumaş daha fazla ısı sunar. Peluş, kalın akrilik bir kışlık şapka aşırı soğukta bile başınızı sıcak tutacaktır çünkü vücut ısınızın neredeyse hiçbiri şapkadan dışarı sızmaz!
Akrilik de doğal ısınma özelliklerine sahiptir. Akrilik elyaf, yün elyafından yaklaşık %20 daha fazla ısı tutabilir!
%100 akrilik şapka, eldiven ve çorap için onlarca seçeneği rahatlıkla bulabilirsiniz. Bununla birlikte, biraz doğal yünle karışan bir karışım giydiğinizde kendinizi daha rahat bulabilirsiniz. Yün, daha fazla nefes alabilirlik sunduğu için daha fazla sıcaklık düzenlemesi sağlar.
Akrilik Pamuktan Daha mı İyi?
Akrilikin pamuktan daha iyi olup olmadığı kullanımına bağlıdır. Pamuk çok daha fazla yumuşaklık, nefes alabilirlik ve nem emilimi sağlar. Akrilik çok daha fazla sıcaklık ve yalıtım sunar, ancak sıcaklık düzenlemesi yoktur ve daha az yumuşaklık sunar.
Ayrıca pamuk bir bitkiden gelir ve saf plastik yerine doğal lif içerir. Doğal elyafın daha yumuşak, daha az plastik hissini tercih ettiğinizi fark edebilirsiniz.
Yine de genel olarak, her kumaş farklı görevlerde harika bir iş çıkarıyor.
Pamuk sizi çok sıcak tutmaz. Jarse örgü tişörtler gibi yazlık giysilerde daha iyi sonuç verir. Havadar örgüsü gece boyunca rahat nefes alabilirlik sağladığı için yatak takımlarında da yaygın olarak kullanılır.
Akrilik, spektrumun diğer ucunda sizi çok sıcak yapabilir! Birkaç saat kar küremeyi planlıyorsanız, akrilik çorap giyin. Ayak parmaklarınız saatlerce sıcacık kalacak ve botlarınızın içine biraz kar girse bile ıslanmayacaklar.
Akrilik iplikle mi yoksa pamuk ipliğiyle mi örmek istediğinize karar veriyorsanız. Maliyeti de düşünmek isteyebilirsiniz. Dikiş mağazalarında satılık olarak gördüğünüz ipliğin çoğu, büyük oranda akrilik içerir çünkü sentetik malzemenin üretim maliyeti çok daha düşüktür.
Elbette pamuk ipliği, ördüğünüz projeyi çok daha yumuşak hale getirecektir. Ancak çok fazla ipliğe ihtiyacınız varsa, çok para biriktirmeyi tercih edebilirsiniz!
Kısacası, pamuk sıcak havalarda çok daha rahat hissedecek ve akrilik soğuk havalarda daha iyi iş görecektir.
Akrilik Kumaş Avantajları ve Dezavantajları
Her tür kumaş gibi, akrilik de artıları ve eksileri içeren bir kontrol listesiyle birlikte gelir.
İlk olarak, bu malzemenin birçok avantajına bir göz atalım. Akrilik:
- Tüm insan yapımı kumaşlar arasında son derece yalıtımlı ve en sıcak olanıdır.
- Dokunmak için hafif ve yumuşak. Tipik olarak yüne oldukça benzer bir his verir, ancak bu, kumaşın örülmüş veya dokunmuş olmasına bağlıdır.
- Bakımı kolaydır ve çamaşır makinenize girebilir. Bununla birlikte, hava kurumasına izin verirseniz daha iyi olur.
- Boya tutmaz, yani rengini korur ve yıkama sırasında asla diğer giysilere bulaşmaz.
- Kırışmaz ve pileler gibi şekillendirmeyi tutar. Bu özellik çoğu sentetik kumaşta görülür, ancak bir süveteri bavulunuza koyabileceğinizi ve gideceğiniz yere vardığınızda sallayabileceğinizi bilmek güzel!
- Güve, küf ve küf gibi yıkıcı güçlere karşı dayanıklıdır.
- Hidrofobik, yani suyu kolayca emmez ve elementlerden bir miktar koruma sağlar.
Tabii ki, bu malzemenin dezavantajları da vardır. Akrilik ayrıca:
- Tüylenmeye eğilimlidir, yani küçük iplik topakları kumaştan sıyrılır ve zamanla yüzeyinde toplanır. Giysileri yıkamadan önce ters çevirerek bu eğilimi sınırlayabilirsiniz. Havayla kurutma da yardımcı olur.
- Ayrıca, özellikle kurutucuya koyarsanız, statik yapışmaya eğilimlidir.
- Neredeyse tamamen hava geçirmez. Bu nefes alabilirlik eksikliği, yalıtım özelliklerinden bazılarını sağlar, ancak aynı zamanda giysilerinizin cildinize karşı çok fazla ısı tutabileceği anlamına gelir.
- Isıya duyarlıdır ve yüksek sıcaklıklarda eriyebilir. Mükemmel ısıya ve hatta alev direncine sahip olan yünün aksine, akrilik çok ısındığında erimiş plastiğe dönüşme gibi tehlikeli bir eğilime sahiptir.
Son olarak, sonraki bölümde göreceğiniz gibi, akrilik de zehirli üretim süreçleri ve çevre kirliliği nedeniyle çokça inceleniyor.
Akrilik Giysiler İyi mi Kötü mü?
Akrilik kumaş savunucuları genellikle düşük fiyatının ve olağanüstü sıcaklığının potansiyel tehlikelerden daha ağır bastığını iddia ederken, aleyhtarları sağlık riskleri oluşturduğundan ve çevreye zarar verdiğinden endişe ediyor. Bu yazıyı okuduktan sonra akrilik konusunda kararsız kaldıysanız, yalnız değilsiniz! Bu insan yapımı kumaş, yıllar boyunca çok fazla çekişme gördü.
Gerçek şu ki, akrilik bugün yüksek satışlar görmeye devam ediyor. Doğal bir elyaftan yapılan bir kumaşa kıyasla üretim maliyeti çok düşük olduğu için satışlar artıyor. Amerika Birleşik Devletleri ülkedeki kumaş üretimini durdurmuş olabilir, ancak her yıl diğer ülkelerden büyük miktarlarda kumaş almaya devam ediyor!
Ucuz üretim maliyeti de tüketici olarak size fayda sağlar. Uygun fiyata sıcak tutan, uzun ömürlü kazaklar ve kışlık giysiler satın alabilirsiniz.
Elbette, biriktirilen hiçbir para, sağlığınız için bir risk teşkil etmez. Akrilik, hassas ciltlerde alerjik reaksiyona neden olma eğilimindedir. Elbette yün, doğal liflerine rağmen alerjik reaksiyona da neden olabilir. Yün, bazı insanları güçlü bir şekilde etkileyen bir alerjen olan lanolin içerir.
Yüne alerjik reaksiyonunuz varsa, akrilikte kendinizi daha rahat hissedebilirsiniz!
Daha ciddi bir not olarak, akriliğin kanserojen özellikleri konusunda da çok fazla endişe bulacaksınız. Bugüne kadar, hiçbir çalışma akrilikteki toksinleri ve alerjenleri kansere neden olmakla ilişkilendirmedi. Öte yandan, akriliği boyamak için kullanılan işlem, birçok toksik kimyasal içerir.
Çoğu zaman, ipliğin çekmesini önlemek için bir formaldehit yıkaması yapılır. Bütün bunlar, rahat akrilik süveterinizin doğuştan kanserojen özelliklere sahip olduğu ve onu kaplayan her türlü toksin olduğu anlamına gelir!
Tabii ki, bugünlerde satılan tüm giysilerin %60’ından fazlası insan yapımı lifler içeriyor. Bunu modern dünyanın kaçınılmaz bir parçası olarak görmezden gelebilirsin.
Sağlık kuruluşları, akrilik üretiminin zararlı bir işyeri ortamına neden olduğunu belirten bir çalışma yayınladı. Kullanılan kimyasalları soluyan çalışanlar, siyanür gazı solumanın neden olduğu etkiler gibi semptomlarla sonuçlandı.
Son olarak, akrilik ayrışabilir, ancak bunun gerçekleşmesi 200 yıldan fazla sürer! Bu, akrilik kumaşın çevredeki plastik kirliliğine katkıda bulunduğu anlamına gelir.
Akrilik Kumaş Kullanım Alanları
Akrilik kumaş yüne göre daha ucuz bir alternatiftir, bu nedenle onu genellikle kazaklarda, şapkalarda veya diğer soğuk hava kıyafetlerinde bulabilirsiniz. Bir giysi rafında kışlık botlara, termal çoraplara veya tüylü eldivenlere her göz attığınızda, bu ürünlerin akrilik içerdiğini neredeyse kesin olarak göreceksiniz!
Daha beklenmedik bir şekilde, bu malzeme aynı zamanda döşeme, halı ve kilim gibi ev eşyalarında da ortaya çıkıyor. Bu uygulamalarda, kumaş ciddi bir aleve dayanıklı işlem görür. En ufak bir provokasyonda alev alabilen halılar, perdeler veya döşemeler istemezsiniz!
Ayrıca, eğlenceli bir gerçek olarak akrilik, gerçekçi görünen peruklar ve saç uzatmaları yapar! Aynı zamanda çok sayıda sahte kürk yapar. Rengi çok iyi tuttuğu için, bu sahte kürkü istediğiniz sayıda korkak tonda satın alabilirsiniz!
Son olarak hobi ipliği pazarına da hakimdir. Hobi örücüler veya tığ işi yapanlar için geniş bir renk yelpazesinde ucuz, sağlam iplik sunar.
Modakrilik nedir?
Modakrilik, birkaç benzersiz özelliği olan bir akrilik kumaş türüdür. Modacrylic, “modifiye akrilik” anlamına gelir!
Yeni başlayanlar için normal akrilik kumaştan daha az akrilonitril içerir. Teknik olarak, bu miktar %35 ile %85 arasında herhangi bir yere düşüyor.
Modakrilik, yanıcı normal akrilikten daha fazla ısı ve alev direnci sunar. Hafif kimyasal farklılıkları bu konuda çok büyük fark yaratıyor! Ayrıca daha fazla dayanıklılığa sahiptir ve daha uzun sürer.
Modacrylic, sahte kürk, polar kumaş ve boya ruloları dahil olmak üzere birçok popüler kullanıma sahiptir. Ayrıca doldurulmuş hayvan oyuncakları ve koruyucu giysiler gibi çok çeşitli öğelerde de görüyorsunuz!
Sonuç
Akrilik kumaş, fosil yakıtlardan gelir ve onu bir polimere ve ardından elyafa dönüştüren karmaşık bir üretim sürecinden geçer. Üreticiler, lifleri yünün hissine ve yumuşaklığına benzeyen kumaşa örer veya dokur. Bu nedenle akrilik yün ile aynı kullanımlara sahiptir.
Bunlar arasında kışlık giysiler, çizme astarları ve tüylü battaniyeler bulunur. Akrilik ve polyester benzer şekilde yapılırken, kumaş türleri pek çok özelliği paylaşmaz.
Sağlıklı giyinmek istiyorsanız, kazaklarınızın ve kışlık montlarınızın içindeki etiketleri kontrol edin. Yüksek oranda akrilik buldunuz mu? Bize bildirmek için aşağıya bir yorum bırakın!
Kaynak: https://silverbobbin.com/what-is-acrylic-fabric/