GÜNEYDOĞU ANADOLU YÖRESEL KIYAFETLERİ

Güneydoğu Anadolu bölgemizde yaşayan insanlar geleneklerine oldukça sadık olan ve yüzyıllardır aynı gelenekleri yaşatan bir halktır. Başta Diyarbakır, Gaziantep ve  Batman olmak üzere bu yörenin geleneksel kıyafetlerini sizler için inceledik. Düğün, kına gecesi gibi etkinliklerde yöre halkı geleneksel kıyafetleri ile oldukça şık görünmektedir.

Kadın Giysileri

• BAŞA GİYİLENLER : Kofi, Temezzi ve tülbent
• SIRTA GİYİLENLER : Fistan, şalvar, ( İç donu ) Kuşak ve yelek
• AYAĞA GİYİLENLER : Yün çorap ve kundura
• TAKILAR : Dizili altın, gümüş gerdanlık
• SÜSLER : Sürme ve hızma
• SAÇ ŞEKİLLERİ: Örgülü saç,

Kadın Giysileri Açıklamaları

Başa giyilenler

1. KOFİ ( PÜSKÜLLÜ ) : Kadınların başına giydikleri, yan tarafları örgülü siyah saçaklı, saçaklar yanlardan sarkık ve serbest biçimdeki kadın başlığı, kadın boynuna olduğundan biraz daha uzun göstermesi bakımından önemlidir. Kofinin ön yüzeyi sarı altınlarla süslenir.
2. TÜLBENT ( TERHİ – ÇARİK ) : Beyaz renkli, etrafı çeşitli renklerle, boncuk oyalı, ( yaşlı, dul ve yaslı kadın tülbendi sadedir. )

Sırta Giyilenler

1. FİSTAN ( KIRAS ) : Siyah zemin üzerine, parlak desenli, işlemeli, kadife kumaş, belde küçük pililidir. Bol kollu, büzgüllü, manşetlidir. Ensede üç düğmeli ve sıfır yakalıdır.
2. ŞALVAR ( DERPİ ) : Basma renkli, paçaları lastiklidir.
3. YELEK : Kırmızı renkli, süvet kumaştan yapılmış, kenarları sarı işlemelidir.
4. KUŞAK : İpek kumaştan yapılmış, selemontte denilir. Sarı renklidir.

Ayağa Giyilenler

1. ÇORAP ( GORE ) : Yünden örme, düz veya işlemelidir.
2. KUNDURA : Siyah renkli olup, poçiksizdir

Erkek Giysileri ve Açıklamaları

• BAŞA GİYİLENLER : Siyah püskülü agal.
• SIRTA GİYİLENLER : Gömlek,yelek kuşak ve şalvar
• AYAĞA GİYİLENLER : Yün çorap ve kundura
• TAKILAR : Köstet ve pazubent

Başa Giyilenler

AGAL : Düz siyah veya siyah beyaz karışımlı ve püsküllüdür. Yün kumaştan yapılmıştır.

Sırta Giyilenler

1. GÖMLEK : Hakim yaka önden üç düğmeli veya boydan da düğmeli olabilir.
   Sarı kırmızı renkler hakimdir. Celok veya kurtek adı da verilir. Kolları uzun ve bileği manşetlidir.
2. YELEK : Siyah ve gri kumaştan yapılır. Geniş yakalıdır. Sırtı astarlı ve tokalıdır. En az beş düğmeli ve iki ceplidir.
3. KUŞAK : İpek kumaştan yapılır. Renkli ve geniştir.
4. ŞALVAR : Siyah veya gri renkli kumaştan yapılır. Ağı boldur. Bele uçkurla bağlanır. Paça dizden aşağı dardır.

Ayağa Giyilenler

1. ÇORAP ( GORE ) : Yünden örme, düz veya işlemelidir.
2. KUNDURA : Siyah renkli olup, poçiksizdir.

Kadın Giyim Kuşamı

BAŞ

• A- GİYİLENLER: AYNALI KOFU, TUNÇ VE TEMEZİ (POŞU) SAÇ ÖRGÜLERİ.
• B-ÖRTÜLENLER: LAÇIK (LEÇEK YADA TÜLBENT), ĞELİ (BÜYÜK NAKIŞLI POŞU)
• C- GENELLİKLE KULLANILAN RENKLER VE BİÇİM: RENKLER SERBEST OLARAK KULLANILABİLİR.

AYNALI KOFU KULLANILDIĞI ZAMAN POŞULAR KOFU ETRAFINA BAĞLANIR, TÜLBENT BAŞA ÖRTÜLDÜKTEN SONRA , ÜÇ (3) RENK POŞU BİRİ SAĞA, BİRİ SOLA BİRDE ARKAYA GELECEK ŞEKİLDE BAĞLANIR.
BU BAZEN İKİ (2) RENK; OLARAK; BİRİ SAĞA BİRİ SOLA GELECEK ŞEKİLDE DE BAĞLANIR.
GELİNLERDE BUNLAR ÜZERİNE ĞELİ DE BAĞLANIR.

BEDEN

• A- İÇ GİYİM: ASİU KIRAS(GECELİK), HEVAL KIRAS FİSTAN ÇIKARILDIĞINDA KULLANILIR.
  ALT: DERPE (ŞALVAR) GENELLİKLE BASMA VİSKONT KEŞMER, VE PAZENN KUMAŞLARDAN YAPILIR.
• B-DIŞ GİYİM: YELEK , FİSTAN , PIŞT (PÜSKÜLLÜ KUŞAK) MEZER

AYAK:

• GORE (ÇORAP): DESENLİ OLUP OLMAMASINA KARIŞILMAKSIZIN AÇIK RENK OLMASI TERCİH OLUNUR. ÖZELLİKLE BÖLGE KÜLTÜRÜNDEN VE YAŞAM TARZINDAN DOLAYI YÜN OLMASI GEREKMEKTEDİR.
• ŞEKAL (AYAKKABI): AYAKKABIDA RENK : GENELLİKLE SİYAH YADA BEYAZ OLARAK TERCİH EDİLİR. (KIYAFET RENGİNE UYGUN OLMAK KAYDI İLE)

Erkek Giyim Kuşamı

BAŞ

A- GİYİLENLER: EGAL KOLOS

• GENELLİKLE KULLANILAN RENKLER VE BİÇİM: RENKLER SERBEST OLARAK KULLANILABİLİR.

BEDEN: 

• ÜST: İşlik; gömlek düğmeli olup genellikle açık renkl tercih edilir, Gömlekte yaka bisiklet yaka dediğimiz yuvarlak yakadır.
• YELEK: Düğmeli olup yanlardan iki ceplidir. Sağ kolda mezer (muskanın konduğu deri cüzdan) yani nusak bulunur. Aksesuar olarak köstekli saat kullanılır.

ALT:

• ŞALVAR: BELDEN BÜZMELİ, BACAK VE BALDIR BÖLÜMLERİ GENİŞ AYAK BİLEĞİNİ İYİCE KAVRAYACAK ŞEKİLDE DİKİLİR.
  RENK KULLANIMI SERBEST OLDUĞU HALDE GENELLİKLE RENK SİYAH VE GRİDİR.

AYAK: 

• GORE (ÇORAP): DESENSİZ VE AÇIK RENK OLMASI TERCİH OLUNUR. ÖZELLİKLE BÖLGE KÜLTÜRÜNDEN VE YAŞAM TARZINDAN DOLAYI YÜN OLMASI GEREKMEKTEDİR.

ŞEKAL (AYAKKABI): 

• RENK : GENELLİKLE SİYAH YADA BEYAZ OLARAK TERCİH EDİLİR. (KIYAFET RENGİNE UYGUN OLMAK KAYDI İLE)