Kumaş, yapay veya doğal elyaflardan oluşan bir malzemedir. Kumaş, tekstil liflerinin düzgün bir yüzey ve değişmez kalınlıkta ince bir doku oluşturacak şekilde bir araya getirilmesiyle elde edilen her tür yapıya kumaş denir.
Bu kumaşlar üretim tekniğine göre;dokuma, örme veya dokusuz yüzey (nonwoven) olabilir. Kumaşların özellikleri, yapımında kullanılan elyafa ve onlara uygulanan işleme bağlıdır.
Kumaşın Tarihçesi; Giyinmek insanın temel ihtiyaçlarındandır. İlk olarak kumaş üretimi keten ile başlanmıştır. Daha sonrasında yün kullanılmaya başlanmıştır. Daha sonraları pamuklu kumaşlar yaygınlaşmıştır. Bu sayılanlara ipeği eklemek yanlış olmayacaktır.
XVII. yüzyılda Fransa’da, sonra İngiltere’de merinos yünüyle imal edilen kumaşlar yayıldı. Pamuk ise başlangıçta Kuzey Amerika’da XVII. yüzyıldan beri ekiliyordu. Fakat diğerlerinin aksine ipek daha yavaş bir yayılım göstermiştir. Genel olarak lüks sembolüydü ipek. İpek üretimine başlıca Lyon’ da başlanıldı.
İnsanlık tarihi boyunca kullanılan doğal lifler ipek, pamuk, yün ve ketendir. Daha sonra rayon, naylon, akrilik ve polyester içeren yapay elyaflar üretilmiştir. Kumaşlar, sırt çantaları,kıyafetler, çadırlar, ağlar, bayraklar, balonlar, paraşütler, yelkenler, halılar ve havlular gibi birçok öğenin oluşturulmasında kullanılır. En son bulunan veya icat edilen yapay elyaf ise 1993 yılında ağaç hamurundan üretilen lyocell olmuştur.
Lyocell kumaş
Kumaşın yapımında kullanılan ipliğin ham maddesi üç yoldan elde edilir:
- Hayvanlardan (yün, ipek;)
- Bitkilerden (pamuk, keten vs;)
- Sentetik olanlar (tahta selülozünden royan; kömür ve petrolden naylon, tergal, krylon.)
Uzun yıllar elle dokunan kumaşlar makinenın keşfi ile fabrikalarda seri halde imal edilmeye başlandı. Günümüzde tekstil sanayi başlı başına bir sanat dalı halindedir. Tabii ve sun’i hammaddelerden istifade edilerek yapılan kumaşların çeşidi pek çoktur.
Üretiminde kullanılan tekniğe göre üç çeşit kumaş vardır:
- Dokuma kumaş: Uzunlamasına çözgü ipliği ile, bunların arasından geçen atkı ipliğinin dokunmasıyla elde edilir.
- Dokunmamış kumaş: Genellikle mekanik ve kimyasal işlemlerin sonucunda gelişigüzel veya tabakalandırılmış liflerin birbirine kenetlenmesiyle elde edilir. Mekanik usulle ucu kanca şeklinde kırılmış iğnelerle liflerin birbirine dolanması sağlanır. Bazı liflerin basınç ve sıcaklık etkisiyle keçeleşme özelliğinden istifade edilerek elde edilen keçe ise dokunmamış kumaş cinsindedir.
- Örgü kumaşlar: Bir tek bobinden gelen iplik üstüne ileri geri hareketle ilmik atılması veya örgü makinalarında olduğu gibi birçok ipliğin bitişik dizideki ipliklerle bir ilmikle tutturulması yoluyla elde edilir.
