Otomatlar; Dikiş makinesinin icadı ile ortaya çıkan hazır giyim sektörü özellikle üretimin hızlı olmasına ve kişi başına düşen giysi sayısını arttırmaya yönelmiştir. Bu sayede giysi fiyatları ucuzlamış ve herkesin birkaç giysiden daha fazlasına erişimini sağlamıştır. Hazır giyim sektörü büyümeye devam ederken çeşitli gelişmeler ile hız ve kalitenin artması sağlanmıştır. Üretimin artması ile talep de artarak giysinin bir gereklilikten çıkıp bir zevk haline gelmesi sağlanmıştır.
Düğme Dikme Otomatı; Tek iplikli zincir dikiş yaparak düğmeleri diken bir otomattır. Sabit dikiş sayısına göre çalışan makine bir dikiş programı ile donatılmıştır. Şekil 2.16’de düğme dikme otomatına bir örnek görülmektedir.
İlik Açma Otomatları; Kumaşları sabitleyerek kumaş üzerinde düğmenin geçeceği büyüklükte bir kesik açılarak bu kesiğin kenarlarının dikimini yapan otomattır. Şekil 2.17’da ilik açma otomatına bir örnek görülmektedir.
Pens Otomatı; Yarım ve tam pens dikişlerini gerçekleştiren dikiş otomatıdır. Pens uzunluğu ve pens derinliği ayarlanabilir veya programlanabilirdir. Şekil 2.18’de pens otomatına bir örnek görülmektedir.
Cep Otomatı; Programlanabilir cep dikim otomatı; iyi bir görüş sağlanacak biçimde önden yüklenmekte ve kıvırma, transport ve dikim bölümlerinden oluşmaktadır. Dikim bölümünde tek iğneli hızlı bir düz dikiş makinesi bulunmaktadır. Bölümler arasında transport otomatik olarak yapılır. Şekil 2.19’de cep otomatına bir örnek görülmektedir.
Punteriz Makinesi; Kot kumaşlarında, ilik başlarında, kemer köprülerinde, iç çamaşırlarında sağlamlaştırma işlemi olarak tanımlayabileceğimiz işlemin yapıldığı makinelerdir. Bilgisayar kontrollü yapılan bu işlem çok farklı dikiş programları içermektedir. Şekil 2.20’ de punteriz dikiş otomatına bir örnek görülmektedir.
Tek kafa sürfile otomatı; Pantolon ve eteklerin uç kısımlarına, iç dikişlerine temizlik amaçlı sürfile dikişi yapar. Şekil 2.21’de tek kafalı sürfile otomatına bir örnek görülmektedir.
Elektronik Cep Fleto Dikiş Otomatı; Tek fleto ve çift fleto dikebilme özelliği ile ceket cebinin uç kısmına ince şerit kumaş geçirme işlemini gerçekleştiren otomatlardır. Bilgisayar programları ile çeşit ek özellikler kazandırılabilmektedir. Şekil 2.22’ de cep fleto otomatına bir örnek görülmektedir.
Pantolon Yan Çatma Otomatı; Pantolonlarda ön ve arka parçaların yan çizgilerinden dikilmesi işlemi yan çatma otomatı ile daha kısa sürede ve daha kaliteli bir şekilde yapılmaktadır. Şekil 2.23’ de pantolon yan çatma otomatı görülmektedir.
Köprü Takma Otomatı; Direct drive, tam otomatik, tek iğneli kemer köprü takma otomatıdır. 12 farklı köprü dikebilme özelliğine sahiptir. 2500 devir/dakika hıza sahiptir. Şekil 2.24’ de klasik pantolon köprü takma otomatına ait bir örnek görülmektedir.
T.C.
BURSA ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ
FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ
Mert ATEŞ
YÜKSEK LİSANS TEZİ
TEKSTİL TEKNOLOJİSİ ANABİLİM DALI
BURSA – 2020