Flok Baskı Nedir?
Floklama; yüzeyde kadifemsi, suni deri ve özel görünümlü tekstil yüzeyler oluşturmak için kullanılan tekniktir. En basit işlem, önceden yapışkanlı tabakaya kısa liflerin yapıştırılmasından meydana gelmektedir. Flok yöntemi dekorasyonda, kıyafetlerde, suni süet üretiminde, otomobil iç kaplamalarında, tebrik kartlarında ve büyük değişik ilan materyallerinde kullanılmaktadır. Floklama ürüne farklı görsel efektler veren alternatif bir tekniktir.
Flok baskı tozları
Flok baskı (Alm. Flockdruck, m; Fr. impression par flocage, f; İng. flock print; flocking), üzerinde yapışkan bir madde bulunan tekstil yüzeyine, elektrostatik alanda lif ya da lif tozlarını yapıştırarak tüylü (kadifemsi, süetimsi) desenli bir yüzey elde edilmesidir. Flok, belirli uzunlukta kesilmiş oldukça ufak doğal ya da sentetik liftir.
Floklar, tekstil elyaflarından; kesmek, koparmak veya öğütmek suretiyle elde edilen çok kısa (toz gibi) elyaf parçacıklarıdır. Flok baskıda, flok tozları tutkal kaplı kumaş yüzeyine uygulanarak kadifemsi, tüylü bir efekt ve dekoratif bir görünüm elde edilir. Floklama işleminin ilk adımı, istenen desene uygun şekilde tutkalın kumaşa uygulanmasıdır. Desene göre baskı yapılabileceği gibi daha çok dantellerde uyguladığımız üzere tüm yüzeye sıvama baskı da yapılabilir. Bu işlemlerden sonra, aşağıda ayrıntısı açıklanacak çeşitli yöntemlerle flok parçacıkları önceden tutkallanmış kumaş yüzeyine dik bir şekilde düşerek floklanmış yüzeyi oluşturur. Flok baskı katma değerli alternatif bir baskı tekniğidir. Floklu yüzeyler yumuşak tuşeli şık bir kumaş dokusu oluşturur. Nakış ve devore baskıyla kıyaslandığında daha az maliyetlidir.
Başlıca iki uygulama tekniği ile elde edilir:
- Doldurma floku: Genellikle düzgünsüz kırık elyaf şeklinde ve karışık küçük kütleler veya topaklar şeklindeki olup örneğin, keçeleştirme, makaslama veya tüylendirme işleminde yünlü kumaşlardan çıkan yan ürün olarak elde edilen ve kıtık, vatka veya döşemeliklerde kullanılan elyaf grupları.
- Kaplama floku: Bir yapıştırıcı ile sıvanmış olan iplik, kumaş, kağıt, tahta, metal veya duvar yüzeylerine uygulanmak üzere kesilmiş veya kıyılmış elyaf. Flok baskılar, 1 ile 7 mm uzunluğunda ince lif parçacıklarının belirli bir desene göre kumaş yüzeyine yapıştırılması ile oluşturulan baskı tipleridir.
Metraj flok makinesi
Flok Baskının Yapılışı
Kumaş blanket üzerinde makineye verilir. Makinenin ön kısmında flok yapışkanı desenin aktarıldığı şablonlar ile kumaş yüzeyine aktarılır. Böylece flok yapışkanı sürülmüş olur. Daha sonra kumaş elektriksel alan bulunan bölmeye gelir. Burada elektriksel olarak yüklenen floklar kumaş üzerine tutunurlar. Floklifleri bir kutuptaki şarjı çeker ve yüksek bir hızla diğer kutupta olan tutkalın içine çekilir. Flok liflerinin iki kutuplu karakteristiğinden ötürü çekim gücü ile dikey olarak sıralanır. Kumaş üzerine direkt flok atarken bu elektrik alan iki elektrot ile oluşturulur. Bir tanesi yüksek voltajlı direkt gücüne bağlanır ve diğeri topraklanıp kumaşın altındaki metal tabakaya bağlanır. Elektrot, kesilmiş flok liflerini içeren kapta bulunur. Kaptaki elektrot şarj edildiği zaman kuvvet, flok liflerinin elektrot ve kumaş arasında gidip gelme hareketini yapmasını sağlar. Bir flok lifi basılmış bir tutkalla temas ettiği zaman dikey bir pozisyonda flok tutkalının içine gömülür. Tüm desene flok atıldıktan sonra tutkal kurutulur ve tutkala yapışmayan floktozları temizlenir. Genel olarak flok baskı 4 yöntemle yapılmaktadır.
- Basınçlı hava kullanarak floklama
- Silkme (sallama) yöntemiyle floklama
- Elektrostatik yöntemle floklama
- Isı transfer metodu ile floklama