Otomotiv (taşıt) tekstilleri, araçlarda kullanılacak olan tüm tekstil malzemelerinin ortak adıdır. Günümüzde bir otomobilde kullanılacak olan tekstil maddesi miktarının günden güne arttığı düşünüldüğünde, kullanılacak olan malzemelerin ekolojik ve geri kazanılabilir olmasının çevre açısından çok değerli olduğu görülmektedir. Otomobilin hafif olması da, az yakıt harcamasına olanak vererek doğal kaynakların korunmasını sağlayacağından, önemli bir kriterdir. Otomobil tekstillerinde aranan bir diğer önemli özellik de konfordur. Özellikle koltuk kılıfları, otomobilin insan vücuduna en çok temas eden kısımları olduğu için iyi konfor fonksiyonları sergilemeleri beklenmektedir. Ayrıca koltuk kılıfı olarak kullanılan kumaşların fonksiyonelliğini çoğaltmak için anti bakteriyel ve anti statik özellikler de eklenebilmektedir.

Otomobilde Tekstillerin Kullanıldığı Yerler

Tekstil ürünleri, çağımızda otomobillerin bir çok yerinde kullanılabilmektedirler. Taşımacılıkta kullanılacak olan teknik tekstil ürünlerini: Emniyet kemerleri, hava yastıkları, iç giydirme ürünleri (trim), oto kılıfları, koltuk kılıfları, filtreler, halı tabanları, kord bezi, kompozit takviyeleri, hortum ve kayış takviyeleri, dişliler, kalorifer boruları, akü separatörleri, fren ve debriyaj balataları, süspansiyon kısımları gibi ürünler oluşturmaktadırlar.

Otomobillerde tekstillerin kullanıldığı yerleri genel itibari ile aşağıda belirtilen gibi sınıflandırmak mümkündür:

• Lastikler,
• Hava yastıkları,
• Emniyet kemerleri,
• İç aksesuarlar,
• Dış aksesuarlar,
• Kayışlar, hortumlar, filtreler,
• Kompozitler.

 Araç Lastikleri

Araba lastiği, kauçuk/tekstil esaslı bir kompozittir ve toplam ağırlığının %10’u tekstil materyalidir. 1888 senesinde ilk defa üretilmiştir ve destek malzemesi olarak ketenden yapılmış yelken bezi kullanılmıştır. 1930’larda rayon filament iplikler kullanılmaya başlamıştır. Daha sonraki çalışmalar, yüksek dayanımlı liflerin üretimi ve lif/kauçuk yapışmasının geliştirilmesi üzerine yoğunlaştırılmıştır. 2. Dünya savaşı sırasında düşük ağırlıkta iyi dayanım vermesi sebebiyle poliamid lifi uçakların lastiklerinde kullanılmıştır. Poliamid 6.6, Poliamid 6’ya göre kauçukla çok daha iyi yapışma göstermektedir.

Günümüzde araba ve kamyon lastiklerinin güçlendirilmesinde, en çok tercih edilen lifler poliester lifleridir. Aramid lifleri lastik güçlendirilmesinde çeliğin ve rayonun yerini almaya başlamıştır. 1993 yılı için, dünyada lastik üretiminde kullanılan liflerin % 57’si aramid, % 24’ü poliester, % 19’u rayondur.

Dış lastikler için 3 tip ana dizayn bulunmaktadır:

1. Diagonal dış lastik (çapraz katlı),
2. Çapraz kuşaklı tip (yarı radyal dış lastik).
3. Radyal dizayn.

Bu tip yapıların birbirinden farkı, lastik içinde liflerin yerleşim şeklidir. Yüksek mukavemetli liflerden elde edilen kord bezinin yerleşimi dış lastiğin göstereceği mukavemeti ve esnekliği etkilemektedir. Ayrıca lifler, kord bezi yerine, istenirse kauçuk üzerine serilerek ağ yapısı şeklinde de kullanılabilmektedirler. Radyal dizayn, çok esnek olup uzun ömürlüdür. Ayrıca yüksek hızlarda iyi yol tutuşu sağlamaktadır ve eskime dayanımı yüksektir. Radyal dizaynlı dış lastikler çok hafif olmamakla birlikte yeniden kaplanması ve geri dönüşümü kolaydır.

Hava Yastıkları

Son yirmi senede önemli hale gelmiş olan hava yastıkları, taşıtların otomatik koruma sistemidir. Hava yastıkları tek başlarına (emniyet kemerinin etkisi olmaksızın) ölüm oranını % 28, ağır yaralanmaları ise % 38 oranında azaltmaktadırlar. Hava yastıklarının ticari olarak kullanımını ilk kez 1986 senesinde Ford Firması gerçekleştirmiştir. Hava yastıkları direksiyona ve gösterge paneline monte edilmekte, aracın ön kısmında ve arka kısımda herhangi bir çarpışma durumunda şişmektedir. Günümüzde Avrupa’daki arabaların yaklaşık % 50’si bu sistemlere sahiptir ve gelecekte bütün dünyada daha yaygın olarak kullanılmaları beklenmektedir.

Hava yastıklarının üretim aşamaları: Dokuma, kaplama, kesme ve dikimden oluşmaktadır ve genelde dokuma kumaşlar kullanılıyor. Dokumanın ardından kumaş, neopren ya da silikon kauçuk ile kaplanmaktadır. Hava yastıklarında kullanılacak kumaşların yüksek yırtılma mukavemeti, paketlenebilirlik, mukavemet, kontrollü hava geçirgenliği, daha az deri tahrişi için yumuşaklık gibi özelliklerinde olmaları istendiğinden; bu kumaşların yapımında yüksek mukavemetli, yüksek derecede ısılara karşı dayanıklı, enerji absorbsiyonu ve kaplamaya adhezyon gibi fonksiyonları iyi olan ve çok yüksek sıcaklıkta ve çok düşük sıcaklıklarda işlevselliğini koruyabilen lifler tercih edilirler. Kaplamanın iyi bir adhezyona, uzun vadeli esnekliğe, döngüsel sıcaklık değişimi dayanımına, ozon dayanımına, düşük hava geçirgenliğine, uzun vadeli stabiliteye ve düşük maliyete sahip olması gerekiyor.
Hava yastıklarının kesimi ve dikimi dikkatli bir şekilde yapılmalıdır. Bu işlemlerdeki boyut toleransı çok azdır. Dikiş iplikleri olarak genelde poliamid 6.6, poliester ve Kevlar kullanılıyor. Ayrıca dikiş tipi ve deseni, hava yastıklarının performansını belirlemek açısından önemlidir. Hava yastıklarında aramid gibi düşük yoğunluklu ve yüksek kopma mukavemetine sahip lifler tercih edilir. Poliamid 6, poliamid 6.6, ve poliester iplikler de kullanım alanı bulmaktadırlar. Tipik olarak yüksek dayanımlı multifilament poliamid iplikler kullanılıyor.

Poliamid 6.6; 315, 420, 630 ve 840 denye inceliklerinde tercih edilir. Poliamid 6 daha yumuşak olduğu için deri sürtünmesini azaltmaktadır, ancak daha az oranlarda kullanımları söz konusudur. Hava yastıklarının UV dayanımlarının yüksek olması ve -40 °C’den daha düşük sıcaklıklarda bile çatlamaya karşı dayanımlı olmaları istenmektedir. Hava yastıkları için Akzo tarafından geliştirilmiş olan poliamid 4,6’nın erime noktası 285 °C iken, Dupont tarafından geliştirilmiş Airbag poliamid 6.6 HT tipi poliamid lifleri yüksek derecede ısı dayanımı ve enerji absorbsiyonuna sahiplerdir.

Hava yastıkları kaplanmış ya da kaplanmamış olarak kullanılabilmekte ve her tipin avantaj ve dezavantajları bulunur. Kaplanmış kumaşın kesim ve dikimi daha kolaydır ve hava geçirgenliği daha kolay kontrol edilebilmektedir. Kaplanmamış kumaşlar ise daha hafif, daha yumuşak ve daha az hacimli olup, kolayca geri kazanılabilme özelliğine sahiplerdir. Kullanılacağı arabaya bağlı şekilde hava yastıklarının ebatları ve yapısı değişmektedir. Sürücü ve yolcu taraflarındaki hava yastıkları arasında bazı farklılıklar vardır. Yolcu tarafındaki hafif liflere olan talep artacaktır. Ayrıca aracın yan yüzlerine ya da arka koltuklarına yerleştirilebilen hava yastıkları, uçaklarda, kamyonlarda ve otobüslerde de kullanım alanı bulacaktır.

Emniyet Kemerleri

Emniyet kemerlerinin kullanım amacı, aracın ani yavaşlaması esnasında kişinin öne doğru hareketini kontrollü bir biçimde durdurmaktır. Bir emniyet kemerinin % 25-30 maksimum uzama miktarıyla 1500 kg’lık statik yükü taşıyabilmesi gerekiyor.

Emniyet kemerlerinde aranan diğer özellikler ise: UV, ısı, ışık, yaş ve kuru sürtme haslıklarının yüksek olması, iyi aşınma direnci ve kolay kullanım için hafiflik ve esneklik olarak sıralanabilmektedir. Emniyet kemerlerinin kullanım yerine göre çeşitli türleri bulunur:

• Arabalarda: kucak ve göğüs;
• Uçaklarda: kucak;
• Yarış arabalarında: kucak ve omuzlardan kavrar.

Emniyet kemerleri yüksek katlı dar dokuma kumaşlardır. Kumaş yapıları dimi veya saten biçiminde olabilmektedir. Bu konstrüksiyonlar maksimum mukavemet sağladıkları için tercih edilmektedirler. Kumaşlardan, hem kullanım sırasında kullanıcıya rahatlık sağlamaları, hem de kopçalar arasında kolayca kaymaları ve düzgün bir biçimde yerlerine dönmeleri için uzunlukları boyunca daha esnek ve yumuşak olmaları, ancak enleri boyunca rijit olmaları beklenmektedir. Kenarlar enseye dayandığında da formunu koruyabilmeli ancak kişiyi rahatsız edecek bir biçimde sert olmamalıdır.

Emniyet kemerlerinde en fazla kullanılacak olan iplikler, yüksek mukavemetli poliamid ve poliester filament ipliklerdir. İlk emniyet kemerlerinde poliamid kullanılmasına rağmen, çok daha iyi UV dayanımı sebebiyle bugün bütün dünyada en çok tercih edilen lif poliesterdir. Emniyet kemeri ipliklerinin boyanmasında kullanılan boyar maddelerin: ışık, UV, yaş ve kuru sürtme ve terleme haslıkları yüksek olmalıdır. Ayrıca, kumaş mikroorganizmalara karşı da dayanıklı olmalıdır. Performans standartları emniyet kemerinin 50 kilometre/s hızla gerçekleşen bir çarpışmada 90 kg’lık bir yolcuyu sabit bir objeye karşı tutmasını ve yolcunun çarparak darbe alışını engellemesini gerektirmektedir. Her yeni arabada toplam yaklaşık 14 m emniyet kemeri vardır ve bu yaklaşık 0,8 kg gelmektedir. Yıllık 35000 ton emniyet kemeri üretilmektedir ve bu miktar gün geçtikçe artmaktadır. Emniyet kemerlerinin geri kazanımı, arabalardan kolayca sökülebildiklerinden ve yapıları üniform olduğundan kolaydır.

İç Aksesuarlar

Arabalarda; koltuklar, koltuk yüzleri, başlıklar, kapı ve duvar panelleri, yer döşemeleri ve halılarda, çok çeşitli dokuma, örme, nonwoven kumaşlar, kullanılıyor. Kumaşlar, araç içi döşemeliklerinde gerekli performansı sağlamanın yanında konfor ve çok daha iyi bir görünüm de sunmaktadırlar. Ayrıca iç aksesuarlar estetik olarak alıcıları etkilemektedirler. Her bir uygulama farklı kumaş fonksiyonları gerektirmektedir.

Ancak genel itibari ile iç döşemeliklerde kullanılacak ürünlerin sahip olması gerekli olan özellikler: Performans (mukavemet, kir iticilik, güç tutuşurluk, haslık fonksiyonları), yumuşaklık, tutum, estetik, desenlendirme ve tasarım esnekliği, boyanabilirlik, kalıba sokulabilirlik, ve kullanım yerine göre % 5-200 arasında esneme beceriyi olarak sıralanabilmektedir.,

Koltuklar

Arabaların ilk icadından beri araba koltuklarında tekstil malzemeleri kullanılmakta ise de, yaygın kullanım 1970’lerin ortasında başlamıştır. Taşımacılıkta kullanılacak olan tekstillerin en çok bilineni, otomobil koltuklarının döşemelikleridir ve üretimde en geniş hacmi bu malzemeler tutmaktadır. Otomobil koltuklarında genelde; döşemelik kumaş, köpük ve astar olmak üzere üçlü kaplamalar kullanılıyor. Kaplama bileşenlerinin fonksiyonları kaplamanın kullanılacağı alana göre değişmektedir. Döşemelik kumaşın görevi; konfor, estetik ve aşınma direnci sağlamaktır. En çok poliester lifleri kullanılıyor.

Ancak, polibütiltereftalat (PBT) iplikleri de geliştirilmiş esneme fonksiyonları sebebiyle bazı özel uygulamalarda kullanılabilmektedirler. Ancak bunlar, normal poliesterlerden daha pahalıdırlar. Köpüğün amacı döşemelik kumaş yüzünün kırışmasını ve torbalanmasını önlemek ve yumuşaklık sağlamaktır. Bu köpük ya poliester, poliüretan veya polieter poliüretandan yapılmaktadır. Ancak ikincisi daha fazla hidroliz dayanımına sahiptir ve bu da nemli iklimler için gereklidir. Köpük standart veya güç tutuşur olabilmektedir. Son senelerde köpük yerine özel spacer kumaşların ve dokusuz yüzeylerin kullanılması için çalışmalar yapılmaktadır. Astar kumaşın görevi kılıf dikildiğinde ve köpük yerleştirildiğinde kaymayı engellemektir. Astar dikiş mukavemetine de olmakta ve boyutsal stabiliteyi sağlamaktadır.

Astar kumaş genelde çözgülü poliamid veya poliesterden olup, genelde ince dokumadan yapılmaktadır. Bazen astar olarak dokusuz yüzeylerde kullanılabilmektedir. Arabada otururken insan vücudunun çok büyük bir kısmının koltuğa temas ettiği düşünüldüğünde, üreticilerinin otomobilin sadece mekanik ve estetik fonksiyonlarıni kalmayıp, konfora yönelik fonksiyonlarıni geliştirmeleri gerekli olduğu ortaya çıkmaktadır. Koltuk kılıflarında çok aranan özellikler, uzun vadeli uygun olmaları gerekli olduğunden, aşınma ve UV dayanımlarıdır. Ayrıca, yolcu ile devamlı temas halinde olacağından, kumaşın sürtünme gibi yüzey ve tutum de önemlidir. Güç tutuşurluk ve yanma anında materyalin zehirli gaz güvenliği arttıracağından hayati önem arzetmektedir.

Otomobilin içerisindeki (–20, +100 °C) sıcaklık aralığında ve % 0 nem aralığında olabileceğinden, içinde kullanılacak olan tekstillerin bu tür durumlara dayanıklı olmaları gerekiyor. Dahası yolcuların giysileri, ıslak ve kaba yapılı olabileceğinden, kumaşların yaş ve kuru haslıklarının iyi olması istenmektedir. Ayrıca koltuk, daima düzgün görünmeli ve hiçbir renk solması ve kirlenme meydana gelmemelidir. Konfor ve estetik, otomobil koltukları açısından bir hayli önemli kriterlerdir. Koltuklarda ısı ve nem artışı, bireyleri çok rahatsız eden unsurlardır. Bu sebeple koltuk döşemelerinde hava, su buharı ve ısı geçirgenliği uygun olan materyaller tercih edilir. Koltuk kılıflarının sahip oldukları fonksiyonları, otomobilin kullanım süresi boyunca korumaları beklenmektedir. Ayrıca, koltukların estetik görüntüsünün satış sırasında müşterilerin üstünde büyük etkisi olduğu bilinmektedir.

1960’lardan beri otomobil koltuklarında en çok kullanılacak olan lifler: Poliamid, akrilik, yün, polipropilen vepoliesterdir. Bilindiği gibi poliamidin UV dayanımı düşüktür. Akrilik ise sürtünme dayanımında sorun oluşturmaktadır. Yün yüksek maliyetiyle, polipropilen ise düşük erime noktası ve sınırlı renk çeşitliliği ile karşımıza çıkmaktadır. Günümüzde otomobillerde koltuk üretiminde; ısı ve kimyasal dirençleri, kolay kullanım fonksiyonları, dayanım, yüksek sürtme ve ışık haslıkları, bakım kolaylığı ve iyi boyutsal stabilite gibi fonksiyonları sayesinde en kullanılacak olan tekstil lifleri poliesterdir ve otomobillerin % 90’ında bu lif kullanılıyor. Koltuk döşemeliklerinde kullanılacak kumaşlar, genelde hacim kazandırılmış filament (BCF) tekstüre poliester ipliklerden yapılmaktadır. Kesikli liflerden üretilen iplikler sürtünme dayanımlarındaki olumsuzluklar sebebiyle daha az tercih edilirler. Dokuma kadife kumaşlarda sürtünme sebebiyle olan yıpranma, ipliğin genişliği boyunca değil ucunda olduğu için, kesikli liflerden üretilen iplikler burda kullanılabilmektedirler.

Koltuk döşemeliklerinde kullanılabilecek kumaş yapıları söyle özetlenebilmektedir:

• Düz dokuma,
• Düz dokuma kadife,
• Jakarlı dokuma,
• Çözgülü örme triko,
• Çift iğne yataklı makinede örülmüş raşel,
• Yuvarlak örgüler,
• Spacer kumaş yapıları, kabarık yüzeyli örme kumaşların daha yumuşak bir oturuş sağlamış olduğu bilinmektedir.

Dokuma kadife kumaşlar da yüksek kalite fonksiyonları sergilemektedirler, ama bu üretim maliyetleri yüksek olmaktadır. Avrupa araba koltuklarının yaklaşık yarısında düz dokuma kumaşlar kullanılmakta iken, bu oran ABD’da ve Japonya’da yalnızca % 25’tir. ABD’da koltuk döşemeliklerinde en çok dokuma kadife taklidi kumaşlar kullanılırken, Japonya’da triko örmeler tercih edilir. Avrupa’da ise, yuvarlak örme kumaşların kullanımı artmaktadır. Araba koltuklarında kullanılacak olan kumaşların üretiminde hem estetik, hem de kullanımla ilgili beklentilerin karşılanması gerekiyor.

Konfor ve fonksiyonelliği arttırabilmek için: Daha yumuşak tutum sağlamayı başaran geliştirilmiş bitim işlemleri, antimikrobiyel apreler, mikrokapsüller, antistatik ve kir itici terbiye işlemleri ve ısıl konforu sağlayıcı teknikler gibi proseslerden yararlanılabilmektedir. Ayrıca bu kumaşların yapısında özel iplikler de kullanılabilmektedir. Dokuma kadifelerin, havın kumaştan çıkıp uzaklaşmasına engel olmak için kaplanmaları gerekiyor. Bazı dokuma kumaşlar güç tutuşurluk özelliği sağlamak ve sürtünme çoğaltmak için poliüretan veya akrilik ile kaplanmaktadırlar.

Otomobilde kumaşlara, hızlı ve ekonomik bir işlem köpük ile laminasyon uygulanabilmektedir. Ayrıca çevresel sebeplerle poliüretan köpük için seçenekler araştırılmaktadır. Üçlü poliester kumaş, poliüretan köpük ve poliamid ya da poliester astar olmak üzere farklı malzemeyi bir araya getirdiğinden malzemeler geri kazanım sırasında kolayca birbirlerinden ayrılamamaktadırlar. Koltuğun hem arka, hem de oturma yerinde bulunan köpüğün dokusuz yüzey malzemesi sayesinde değiştirilmesi yönünde çalışmalar yapılmaktadır. Bu amaçla köpüğe alternatif olarak poliester, yün veya yün/poliester karışımı dokusuz yüzey malzemeler geliştirilmiştir. Ancak bu malzemeler kullanım sırasında kalınlıklarını kaybetmektedirler. Bu durum arabanın içinde oluşan yüksek sıcaklıklarda daha belirgin bir dezavantaj haline gelmektedir.

Taban Kaplamaları

Otomobillerin zeminlerinde dekoratif ve yalıtım amaçlı olarak taban kaplamaları kullanılıyor. Taban kaplaması olarak kullanılacak ürünlerin belirli bir sertliğe, aşınma dayanımına ve temizlenme kolaylığına sahip olmaları gerekiyor. Son senelerde önem kazanan başka bir özellik ise güç tutuşurluktur. Otomobil içerisinde kullanılacak olan yer kaplamalarının yüksek sıcaklıklara dayanımlı ve güç tutuşur olmaları istenmektedir. Otomobillerin yolcu kabini tabanlarında genelde tafting velur halılar kullanım alanı bulmaktadır.

Özelikle ABD’da ince tafting halılar ve kısa havlı ve daha sıkı yapılar kullanılıyor. Tafting halılarda genelde BCF ya da kesikli poliamid lifleri tercih edilir. Ancak ilmek havlı ürünlerin kullanım ömürleri daha uzundur. İğneleme ile keçeleştirilmiş nonwoven halılar özellikle fiyat ve ağırlıkta tasarruf sağlamayı başaran, çok daha iyi geri kazanılabilen polipropilen kullanımıyla Avrupa’da giderek çoğalan oranlarda tercih edilirler. Lüks arabalarda genelde poliamidden yapılan tafting halılar kullanılıyor. Ancak araba halılarının geri kazanımı son senelerde büyük önemli hale gelmiştir. Bu sebeple polipropilen ya da poliamidden üretilen nonwoven halıların kullanımı artmaktadır. Ancak bu binaların kir tutmaları, bunların en önemli sorunlarıdır.

Kapı ve Duvar Paneli Kaplamaları

Kapı ve duvar panellerinin temel özellikleri estetik görünüm ve ses geçirmezliktir. Bu uygulamalarda kullanılan kumaşlar estetik görünümlerini yitirmeksizin kolay şekil alabilmelidirler. Çözgülü örme, düz dokuma, yuvarlak örme ve nonwoven kumaşlar kullanılabilmektedir. Poliamid lifi bu alanda en yaygın olarak kullanılacak olan materyallerden olup, iyi bir tutuma ve elastikiyete sahiptir. Kapı ve duvar panelleri için genelde çözgülü örme poliamid ya da poliester kumaşlar (özellikle Amerika’de) ve yuvarlak örme kumaşlar ile poliester ya da polipropilen nonwoven kumaşlar kullanılıyor. Kapı ve duvar panelleri olarak kullanılacak olan kumaşlara genelde bir alt kaplama yapılmaktadır. İğneleme yöntemiyle üretilmiş olan kumaşlar: Koltuk arkalıkları, paneller, bagaj astarları, alt kapı panelleri, kapı bölmeleri astarlarında kullanılıyor.

Spunbond poliester kumaşlar da daha ziyade halılar, bagaj kaplamaları ve kapı panelleri gibi monte edilmeye hazır ve kalıba sokulmuş otomobil elementleri için birinci ve ikinci kaplama materyali olarak kullanılabilmektedirler. Açılıp kapanabilen yan camların yuvaları, kapı panelleri ve kontrol panellerinde tekstil flok yüzeyler kullanılabilmektedir. Flok yüzey olarak genelde poliester ya da poliamid 6.6 kullanılıyor. Ayrıca viskon ve poliakrilnitril lifleri de kullanılıyor. Floklar genel görünümü güzelleştirdiği gibi, arabanın ses yalıtımınu da sağlamaktadırlar.

Ses Yalıtımı Malzemeleri

Ses yalıtımı malzemeleri, gürültünün taşıt içine ulaşmasını engelleyerek burda daha sessiz bir ortamın oluşmasını sağlamayı başaran akustik sistemin parçalarıdır. Arabalardaki ses izolasyonu, halılar, nonwovenlar ve diğer lifli materyallerin kullanımı ile sağlanabilmektedir. Ses yalıtımı amacı ile kullanılacak olan motor kapağı kaplamalarının kullanımları giderek yaygınlaşmaktadır. Ses soğurma materyalleri olarak genelde cam liflerinden üretilen yüzeyler kullanılıyorlar. Bu lifler, ısı ile çapraz bağ oluşturan kimyasal binder sistemleriyle birbirlerine bağlanmaktadırlar.

Cam lifleri yerine ince spunbond nonwoven ürünlerin kullanılması ile alakalı araştırmalar yapılmaktadır. Köpük tipindeki malzemeler ile mineral içeren polimerik tabakalar da, ses izolasyonunı arttırmaktadırlar. Arabalardaki ses izolatörleri, boşluklu tipte (iğnelenmiş pamuk, reçinelenmiş pamuk, plaka ya da sert köpük, fiberglas), bariyer tipinde (etilvinilasetat, polivinilklorür) ya da sönümleyici tipte (viskoelastik materyaller) olabilmektedirler. Araba kaportasının altında ses izolasyonu için Japonya ve Avrupa’da çoğu zaman dokusuz yüzeyler tercih edilir. Ancak ABD’da ses izolasyonu için halen çözgülü örme poliamid ya da poliester kumaşlar kullanılıyor.

Araba Tavanları

Araba tavanları çok katmanlı malzemelerdir. Japonya ve Avrupa’da çoğu zaman araba tavanları dokusuz yüzeylerden yapılmaktadırlar. ABD’da ise çözgülü örme kumaşlar kullanım alanı bulmaktadır. Çözgülü örme kumaşlar çok daha iyi sürtünme ve pilling dayanıklılıkına sahiplerdir ve ayrıca çok iyi olan esneme fonksiyonlarınden dolayı çok daha iyi kalıplanabilmektedirler. Nonwoven yüzeyler ise kalıplamadan sonraki düşük çekme fonksiyonları sebebiyle tercih edilmektedirler. Nonwoven tavanlar, maksimum örtücülük elde edildiği için tipik olarak ince denyeli poliester ya da polipropilen liflerinden üretilmektedirler. Ayrıca araba tavanları ses yalıtıcı ve soğurucu özelliklerde de tasarlanabilmektedirler.

Dış Aksesuarlar

Otomobil dışında kullanılacak olan ürünlerden istenen en önemli özellikler, hava şartlarına dayanıklılık ve estetik görünümdür. Arabaların dışında kullanılacak olan ürünlerin takviye edilmesi gerekiyor. Takviye malzemesi olarak genelde polivinilklorür ya da plastik kullanılıyor. Takviyelendirme bu malzemelerin tekstil yüzeylerine kaplanması ile gerçekleştirilmektedir. Otomobillerdeki dış aksesuarlar, üstü açılabilen araba tavanları ve diğer dış ürünler olarak gruplandırılabilir.

Üstü Açılabilen Araba Tavanları

Üstü açılabilen arabaların tavanları, başlangıçta pamuklu kanvas ya da saten kumaşlardan imal edilmişlerdir. Daha sonraları polivinilklorür kaplı yapılar kullanılmıştır. Dış kaplamalarda uzun süre poliakrilnitril, rayon ve poliamid kumaşlar da kullanılmıştır. Günümüzde ise klasik açılabilir tavanlar, vinil kaplı pamuk ya da pamuk/poliester saten kumaşlardan üretilmektedirler. Bu ürünler hem ekonomik, hem de fonksiyoneldirler. Son senelerde açılabilir tavanlarda, lif çekimi sırasında boyalı olarak üretilen poliakrilnitril lifleri ya da bunun poliester ile karışımları yüksek miktarlarda kullanılmaya başlanmıştır. Elde edilen ürünler bezayağı ya da jakar astar ürünlerle birleştirilerek daha yumuşak malzemeler üretilebilmektedir. Astarlık ürünler, pamuk, poliester ya da poliamidden ya da bunların karışımlarından üretilebilmektedirler. Ayrıca lüks araçlarda, iğnelenmiş poliester nonwoven tabanlı ve üzeri vinil kaplamalı materyaller de kullanım alanı bulmaktadır.

Diğer dış ürünler

Spor arabaların önlerinde kullanılacak olan ürünler, kamyon örtüleri, hatchback arabalarda arka cam perdeleri ve bağlama ürünleri bu gruba dahil edilebilmektedir.

Kayışlar, Hortumlar ve Filtreler

Tekstil takviyeli hortumlar ve kayışlar araba motorlarının önemli parçalarıdır. Poliester ve rayon takviyeli malzemeler: Radyatör hortumlarında, ısıtıcı ve klimalarda, hidrolik fren, hidrolik direksiyon ve vakum freni hortumlarında kullanılıyorlar. Radyatör ve klima hortumları, suyun ve diğer kimyasalların kaynama derecesine yakın sıcaklıklara ve motorun kendi ısısına, titreşime, yağlara ve diğer çözgenlere karşı dayanımlı olmalıdırlar. Bu sebeple son senelerde radyatör hortumlarında aramid lifleri kullanılmaya başlanmıştır. Son senelerde modern arabalarda, hidrolik sistemin, benzin borularının, klima kablolarının, motordaki birleşme kısımlarının, kablo kayışlarının, egzoz gazı sirkülasyonu borularının ve elektronik bileşenlerin yalıtımı için: Fiberglas, seramik ve silikat lifleri, aramidler, kalıplanmış mineral lifleri, metalize edilmiş ürünler ve silikon kauçuk kaplı ürünler gibi yüksek sıcaklıktan koruyucu ısıl bariyer materyalleri kullanılıyor.