YUVARLAK ÖRME TEK PLAKA MAKİNEDE ÜRETİLEN KUMAŞLAR

Yuvarlak Örme Makinelerinde Tek Plakada Üretilen Kumaşlar

Tek bir iğne yatağında örülmesiyle elde edilen kumaşlardır. Tek plaka yuvarlak örme makinelerinde elde edilen kumaşın ön yüzü çubuk şeklinde görülürken, arka yüzünde ilmekler yatay olarak görülür. Tek plaka yuvarlak örme makinelerinde üretilen kumaşın arka yüzünde görülen ilmekler (L) ön yüzünde görülen ilmekler ise (R) olarak adlandırılır. Tek plaka da üretildikleri için düşük gramajlıdırlar.

Bu kumaşlar, hafif, yumuşak ve hacimli olduğundan dökümlüdür. Vücuda rahatlıkla uyum sağlar. İlmek yapılarından dolayı esnedikten sonra ilk haline geri döner. Nadiren, hafif derecede ütüleme gerektirebilir. Kumaş örülürken verilen ilmek formu sayesinde, kumaşın büzülme durumu fazladır. İlmek kaçtığında sökülme durumu kolaydır.

Süprem

İngilizcesi ‘Jersey’ olarak bilinen süprem kumaşlar tekstil sektöründe basic kumaş olarak bilinmektedir. Tek plaka iğne yatağında, çelik diziliminin ilmek şeklinde sıralanmasıyla ortaya çıkan tek katlı yuvarlak örme kumaş çeşididir. Gramaj olarak düşüktür. Süprem kumaşın ön yüzündeki ilmekler teknik olarak (R) arka yüzündeki ilmekler ise (L) şeklinde olduğundan her iki yüzü de farklı görünmektedir.

Süprem kumaşlar, değişik renklerden oluşan ipliklerle örüldüğünde, farklı bir görünüm elde edilir.

Ribana ve İnterlok kumaşlara oranla daha geniş enlerde üretim yapılır. Tüp şeklinde üretildiğinden kesildiğinde açık en şeklinde kullanılabilen kumaşlardır. Enine ve boyuna eşit şekilde esner fakat fazla esnetildiğinde şeklinde bozulmalar meydana gelebilir.

Genellikle dış giyim ve tıbbı kıyafetlerde tercih edilen süprem kumaş, likra elyaf türü kullanılarak üretilmeye başlandığından beri iç giyimde kullanılmıştır. Esneme kabiliyeti yüksek olan bu elyaf türünün sıkça kullanılması tekstil sektöründe devrim yaratmıştır.

Vanize

İki ayrı ipliğin tek mekikten geçerek, örgüye dâhil olmasına vanize örgü denir. Kumaşın görünümünde ise ön yüzü farklı arka yüzü farklı görünür. Vanize örgü için kullanılan mekik, vanize örgü mekiğidir.

Vanize örgüde hangi ipliğin kumaşın ön yüzünde (R) görünmesini istiyorsak, mekiğin arka deliğinden, arka yüzünde(L) görünmesini istediğimiz ipliği ise ön delikten geçirilmesi gerekmektedir. Bu durum Şekil 62’ de gösterilmiştir.

Havlu

Havlu kumaş da, her iğnede iplik beslemesi yapılırken aynı anda iğnelerin hav bağlamasıyla oluşur. Bu makinede kullanılan platinler farklıdır. Platin yüksekliği kumaştaki hav boyunu belirler.

Kumaşın ön yüzünde havlar görünürken arka yüzü atlamalı bukle görüntüsü verir.

Havlu örgülerde, rapor bir sistem ve bir iğneden oluşmaktadır. Her sistemde iplikler aynı anda beslenir ve birinci iplik zemini oluştururken ikinci iplik ise hav görüntüsü oluşturur. Tek plaka yuvarlak örme makinelerinde örgünün oluşmasına yardımcı olan parça platinlerdir. Bu yüzden havın yükseklikleri, platinin yüksekliğine doğru oranla değişkenlik gösterir.

2 İplik Kumaş

Kumaşın ön ve arka görüntüsü birbirinden farklıdır. Ön yüz görünümü süprem örgüye benzerken, arka yüz görünümünde iplikler desene göre atlama yaparak atlamalı görüntü oluşturur.

2 iplikten oluştuğu için hafif kalın gramajlı kumaşlardır. Kumaşı tanıyabilmek için sökme işlemi uygulanması gerekmektedir.

İki iplik ile kumaş üretiminde en az dört sistemden oluşması gerekmektedir. Atlama sayılarının ve askı bağlantı yerlerinin değişmesiyle farklı görüntülerde iki iplik kumaşlar elde edilir.

3 İplik Kumaş

İki iplik ile aynı görünümlü olmakla beraber, daha tok ve kalın bir yapıya sahiptir. Şardonlu ve şardonsuz olarak genellikle iki iplik aynı kullanım alanlarına sahiptir.

Üç iplik kumaş üretiminde, iki iplikten farklı olarak ilmek ve atlamanın arasında askı yapılarak kumaş yüzeyinin arasında bağlantı ipliği kullanılır. Böylece daha kalın gramajlı bir kumaş elde edilir.

Pike (Lacoste)

Süprem örgü ile fank (askı, atlama) ın birlikte hareket etmesiyle oluşan örgü çeşidine pike (Lacoste) denir.

Pike örme kumaşların içeriği ağırlıkta merserize pamuk ya da pamuk-polyester karışımıdır. Tok bir kumaş olması sebebiyle kumaşın örülme esnasında elastan iplik kullanılarak kumaşa hafif esneklik kazandırılabilir. Ağırlıkta kullanıldığı alanlar, polo yaka t-shırtler de, eşofman ve spor üst giyimdir.

Pike (Lacoste ) örme kumaş örüldüğünde arka ve ön yüzü birbirinden farklıdır. Ön yüzünde ilmekler görülürken, arka yüzünde askı ve atlamalardan kaynaklanan bal peteğine benzer bir doku görülür.

Polar

Bakıldığında örgüsü tam olarak belli olmayan, havlu kumaş zeminine uygulanan bir takım işlemlerle her iki tarafıda tüylendiren, yumuşak, dolgun, sıcaklık hissi veren örme kumaşlardır. Genellikle; sweat, hırka, mont kaban astarı olarak kullanılır. Bebe giyiminde, fazlasıyla tercih edilen bir kumaş cinsidir.

Örüldüğünde kumaşın arka yüzü ilmek görüntüsü görülürken ön yüzü kısa liflerden oluşan birbirine geçmiş, keçeyi andıran bir görüntüsü vardır.

Peluş

Zemin örgü ile elyafın hava kuvvetiyle bağlanmasından oluşan örgü çeşididir.

Peluş, zemin örgüsünü oluşturan iplik ve elyaftan beslenerek, örme esnasında hava kuvvetiyle elyafın zemine tutunmasıdır. Örme işleminden sonra kumaşa bir takım terbiye işlemleri yapılarak istenilen görüntü elde edilir.

Ringel

Yuvarlak örme makinelerinde özellikle süprem örme kumaşlarda renkli iplikler ve mekanik tekniklerle veya elektronik programlama yöntemleriyle enine çizgili desen oluşturma tekniğine piyasada Ringel tekniği adı verilmektedir.

Ringel kumaşlar, yuvarlak örme makinelerinde kullanılan ringel aparatı ile örülür. Ringel aparatı, yuvarlak örme makinesi çalışırken iplik kılavuz yardımıyla ipliğin istenilen sıraya göre örüp değiştirme işlemi yapmaktadır. Bu aparat sayesinde sınırsız renk raporu verilebilmektedir.

Ringel örme kumaşların üretiminde iplikler desene uygun şekilde yatay da bir veya birden fazla sırayla renklerin değişerek tekrar ettiği kumaşlardır.