Şardonlu ve ya şardonlama; (Almanca; rauhen İngilizce; raising) kumaş yüzeylerinin şardon makinesi denen bir tür büyük çaplı makinelerde mekanik diken şeklindeki iğnelerle tüylendirilmesi işkemidir. Günümüzde metal tellerin kumaşın içine girerek ipliği oluşturan elyafların bir kısmını yüzeye çekmesiyle kumaş yüzeyinin tüylendirilmesi şeklinde uygulanır.
Şardon işleminin amacı; kumaşa yumuşak bir tutum, ısı geçirgenliğini azaltacak bir izolasyon sağlanmasıdır. Dokuma, örme ve nonwoven kumaşlara uygulanabilen bu işlem ipliklerin içerisinden liflerin çekilerek tüylendirilmiş bir kumaş yüzeyi meydana gelmesine olanak verir.
İnternet alışverişlerinde sıkça karşılaşılan “şardonlu eşofman, şardonlu tayt, şardonlu svitşört” gibi terimlerin anlamı bu işlemde yatar.
Şardonlu Kumaş Özellikleri
Tekstil yüzeyindeki lifler, şardon makinesinin kancalı telleri yardımıyla çekilerek kumaş yüzeyine çıkarılır. Böylece kumaş tüylü ve yumuşak bir yüzeye kavuşur, ısı tutma özelliği artar. Şardonlama etkisi, kullanılan makinenin türüne ve işlemin etki süresine bağlıdır. Yünlü kumaşlar, döşemelik kumaşlar, battaniye, manto, ceket, eşofman, mont gibi tekstil ürünlerinin yapılmasında kullanılan kumaşlar şardonlama işlemine tabi tutulur. Şardonlama işlemi üretimin her aşamasında yapılabildiği gibi genellikle son işlemler arasında yer alır. Böyle olmasının amacı ise kumaşa son tutum ve görünüm özelliğinin kazandırılmasıdır. Şardonlama işlemi kumaş üzerinde farklı efekt ve tutum özellikleri gösterir. Bunlar:
- Kumaşın ısı geçirgenliğini değiştirir: Kumaşı oluşturan ipliklerin içerisinden çekilen lifler nedeniyle hacim kazanması söz konusudur. Genleşen iplikler kumaş gözeneklerini dolduracağından içeriden dışarıya yada dışarıdan içeriye olacak hava hareketini azaltır. Bu nedenle kumaş ısıyı muhafaza eden bir yapı kazanır.
- Kumaşın tutumu değişir: Kumaşta oluşan toplanma nedeniyle kumaş daha dolgun bir yapıya kavuşur. Meydana gelen dolgun yapı kumaş tutumunun yumuşaklığını da arttırır.
- Kumaşın görünümü değişir: Kumaş yüzeyine kaldırılan lifler kumaş yüzeyinde tüylü bir görüntü oluşturduğu gibi bilhassa desenli kumaşlarda desen hatlarının birbirine geçtiği noktaları yumuşatarak desen kontürlerinin göze daha hoş görünecek bir yumuşaklık kazanmasını sağlar.
Şardonlu Kumaş Özellikleri Nelerdir?
- Lifler dışarıya doğru çekildiği için örgü boşlukları kapanır ve bu sayede kumaş daha sıcak tutar.
- Şardonlu kumaşlar genel olarak kullanışlı ve rahat kumaşlardır.
- Günümüzde birçok kumaşa şardonlama yapılabilmektedir.
- Şardonlama işlemi fazla yapıldığında kumaş zayıflar.
- İşlem sırasında az da olsa kumaş lif kaybetmektedir.
- Sıcak tutar bir kumaş olduğu için bahar ve kış aylarında tercih edilir.
Bebek ve çocuk kıyafetlerinde şardonlu kumaşlarda uçuntu olabileceğinden güvenilir markalar dışındakileri kullanmamalıyız.
Bu yazımızda sizlere şardonlu kumaşlar hakkında bilgiler vermeye çalıştık. Sizler de “şardonlu tayt nedir? şardon ne demektir?, şardonlu kumaş kışlık mı?, şardonlu kumaş sağlıklı mı? gibi sorularınızın dışında farklı soru, görüş ve yorumlarınızı bize ulaştırabilirsiniz.